سرویس دین و اندیشه خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): کتاب «روششناسی اقتصاد» اثر دکتر محمدجواد توکلی از مجموع آثار گروه اقتصاد پژوهشکده علوم اجتماعی به زودی توسط انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر میشود.
کتاب روششناسی اقتصاد به بررسی روشهای نظریهپردازی در اقتصاد متعارف و اسلامی و اعتبارسنجی آنها میپردازد. اقتصاددانان از دیرباز تمایل به استفاده از روشهای قیاسی داشتند ولی تلاش آنها برای تبیین و پیشبینی واقعیت بیرونی و تغییر آن، ایشان را مجبور به استفاده از روشهای تاریخی و استقرائی کرده است.
این رویه اقتصاددانان را با مشکل تعمیم در استقراء و ناتوانی در ارائه قوانین جهانشمول روبرو کرده است. اقتصاددانان تلاش میکنند با استفاده از تکنیکهایی همچون استفاده از فرض ثبات سایر شرایط به قوانین دقیق برسند و با این اقدام نوعی آزمایشگاه ذهنی برای آزمون نظریههای خود ایجاد کنند.
با این وجود هنوز اقتصاددانان با چالش چگونگی آزمون نظریههای اقتصادی مواجه میباشند. تفاوت در مبانی فلسفی و به خصوص مبانی معرفتشناختی، روششناسی اقتصاد متعارف و اسلامی را متمایز کرده است.
محققان اقتصاد اسلامی بهواسطه بهرهمندی از منابع وحیانی، باید روشهای فهم متن از جمله روش کشفی را نیز در کنار روشهای قیاسی و استقرائی استفاده کنند.
محمدجواد توکلی، استادتمام اقتصاد موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و رئیس سابق پژوهشکده امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی است.
نظر شما