به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) – رضا دستجردی: غرفه ترکیه در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، آثار چندی در معرض دید عموم قرار داده که از آن میان، «نهضت فکری دینی در ایران» نوشته آسیه تیغلی قابل توجه است. این اثر که به همت نشر چیچکسپتی منتشر شده، در غرفه ترکیه در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در معرض دید عموم قرار گرفته است.
آسیه تیغلی که مطالعات گستردهای در حوزه فرهنگی ایران انجام داده، کارشناسیارشد خود را با موضوع «زرتشت؛ زندگی و آموزههای او» در دانشگاه سلجوق ترکیه به اتمام رسانده و رساله دکتری او نیز با موضوع «جنبش نوآورانه اندیشه دینی در ایران» در دانشگاه مرمره به انجام رسیده است. وی در بحبوحه مطالعات خود بارها به ایران سفر کرده است.
ناشر در مقدمه این کتاب میآورد: «حوادث پس از انقلاب اسلامی ایران تجربه مهمی است که میبایست در کل جهان اسلام بهویژه ترکیه مورد بررسی دقیق قرار گیرد، زیرا حکومتی که پس از انقلاب به روی کار آمده، مدعی است مشروعیت خود را از ارزشهای مبتنی بر اسلام و نظام جمهوری برمیگیرد. با این حال، مشکلاتی که در عمل تجربه شده، پرسشهایی را در خصوص اندیشه دینی که زیربنای ایدئولوژی حاکمیت را شکل میدهند پدید آمده است. کتاب حاضر بر آن است که جریانی با عنوان «جنبش فکری دینی در ایران» به وجود آمده که به واسطه اندیشه متفکران مهمی چون عبدالکریم سروش، محمد مجتهدشبستری، محسن کدیور و مصطفی ملکیان شناخته میشود. به باور مولف، اعتقاد این اندیشمندان بر آن است که احکام فقهی گذشته، کارآیی چندانی در شرایط امروز ندارد و نیاز است متناسب با وضعیت کنونی بازتعریف گردد.
فصل اول اثر با عنوان «روند شکلگیری نهضت فکری دینی در ایران» به فرآیند پیدایی جنبش اندیشه فکری در ایران اختصاص دارد. در این فصل، تحلیل مفهومی این جنبش، پیشگامان اندیشه نوآوری دینی، نگرش علما به سلطنت مشروطه، ادوار ایدئولوژیک، تلاشهای اصلاحی طبقه علما، معماران ایدئولوژیک انقلاب و رابطه دین و سیاست، نیز دوران پس از انقلاب، عمده مباحث مطرح شده هستند.
در فصل دوم که با عنوان «عبدالکریم سروش؛ به سوی اسلام سکولار» آمده، روند حرکت به سوی اسلام سکولار، ثبات و توسعه معارف دینی، تفسیر ایدئولوژیک دین و دموکراسی، ویژگیهای ایدئولوژی و دین، ایدئولوژیکسازی جامعه علیه دین، جنبههای ضروری و اتفاقی دین، بسط تجربه نبوی و مسأله خاتمیت، نیز تجربه سنت و اندیشه روشن دینی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. عنوان فصل سوم اثر، «محمد مجتهدشبستری: هرمنوتیک خواندن و کلام نبوی» است. آسیه تیغلی در این فصل، به درک هرمنوتیک شبستری و نقد گفتمان رسمی، ایمان و آزادی، و قرآن کریم به مثابه قرائت نبوی پرداخته است.
فصل چهارم کتاب «محسن کدیور؛ از اسلام تاریخی تا اسلام معنوی» نام دارد. مولف در این فصل، مدل ثابت – متغیر، مدل مدیریت بر اساس نظام ولایت فقیه، خوانش فراموششده: ائمه معصوم نیستند، الگوی معنوی اسلامی، و اسلام معنوی و حقوق بشر را مورد بحث قرار میدهد.
فصل پایانی نیز «مصطفی ملکیان: پروژه عقلگرایی و معنویت» نام دارد. آسیه تیغلی در این فصل، به جایگاه ملکیان در سیر اندیشه فکری دینی، پروژه عقلگرایی و معنویت: عقلانیت و دین، نیل به معنویت، و معنویت سکولار میپردازد.
نظر شما