به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست خبری شهرهای راه‌یافته به مرحله نهایی نهمین دوره پایتخت کتاب ایران سه‌شنبه (۲۶ فروردین‌ماه) با حضور علیرضا نوری‌زاده، مدیرکل دفتر مجامع و تشکل‌های فرهنگی و محسن جوادی، سرپرست معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در اتاق جلسات معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
محسن جوادی در بخش دیگری از این نشست، گفت: شروع جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب، دوره معاونت امور فرهنگی دکتر صالحی، شکل گرفت و ادامه پیدا کرد. کل فرایند پیچیده‌ای که از نوشتن تا ویرایش و چاپ و توزیع وجود دارد، برای این است که کتاب خوانده شود، به همین دلیل این بخش، زنجیره پایانی و نتیجه دادن تولید کتاب است.
وی ادامه داد: امیدواریم بتوانیم سطح مطالعه و کتابخوانی را با چنین طرح‌هایی ارتقا بدهیم، حوزه کتاب، یک پروژه چندوجهی و متناسب با شرایط اقتصادی و فرهنگی متفاوت است، گاهی شرایط اقتصادی به گونه‌ای است که دولت باید حمایت اقتصادی داشته باشد و گاهی حمایت‌ها باید مثل چنین رویدادهایی معنوی باشد.
سرپرست معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه کتاب در ایران، تاریخ قدیمی دارد و دنیا، ایران را با کتاب می‌شناسد، گفت: همه نگاه ما به شهرها نیست و به روستاها نیز توجه ویژه داریم و گاهی نقش ابن‌سینا را یک روستایی دارد و نباید حمایت از کتابخوانی در روستاها را دست کم بگیریم.
جوادی با بیان اینکه امیدوارم هرچه جلوتر می‌رویم ابتکارات و خلاقیت بیشتر شود، گفت: امیدوارم بحث تعاملات بین‌المللی شهرها نیز در نظرگرفته شود و به همین دلیل باید در برنامه‌ریزی‌ها نیز یک گام جلوتر برویم و این پروژه‌ها از حالت تشریفات خارج شود و فقط بر روی کاغذ باقی بماند، بلکه به مرحله اجرایی برسد.
سرپرست معاونت امور فرهنگی گفت: خیلی روی اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تمرکز نکنیم و رابطه‌ای بین نهادهای دولتی و عمومی و اشخاص به این حوزه داشته باشیم، تمهیدات اولیه اندیشیده شده و امیدوارم، فضای کار در این حوزه بازتر شود.
وی افزود: امیدوارم سرانه مطالعه افزایش پیدا کند و عمق مطالعه را به اشکال مختلف افزایش دهیم؛ در این جریان، پایتخت کتاب و شهر دوستدار کتاب، نمادی برای حوزه ترویج کتابخوانی به شمار می‌آید.
علیرضا نوری‌زاده در سخنانی با اشاره به چگونگی روند این رویداد، گفت: این جشنواره اکنون به ایستگاه نهم رسیده است و محوریت آن مجموعه‌ای از رویدادهای کتاب‌محور است، سال گذشته سمنان پایتخت کتاب ایران بود که برنامه‌های خلاقانه و استفاده از فناوری‌های نوظهور و شبکه‌سازی دلیل اصلی انتخاب آن بود. تاکنون نیشابور، یزد، شیراز، بوشهر، اهواز، سنندج و … به عنوان پایتخت کتاب انتخاب شدند.
مدیرکل مجامع و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه اوسال به لحاظ کیفی برنامه‌ها رشد خوبی داشت، گفت: اما به لحاظ کمّی، چندان درخور توجه نبود؛ چون نتوانستند خود را به استانداردهای جشنواره نزدیک کنند اما در نهایت ۴۷ شهر به مرحله داوری راه پیدا کردند.
وی ادامه داد: در این حوزه، ملاک‌های داوری تبیین شده بود، در مرحله نخست، بعد از غربالگری در دبیرخانه، داوران شهرها و برنامه‌های آنها را داوری شد.
نوری‌زاده درباره برخی از ویژگی‌ها و معیارهای داوری، بیان کرد: برنامه‌ها باید قابلیت شبکه‌سازی داشته باشند تا در طول سال، امکان اجرای آنها وجود داشته باشد؛ علاوه‌براین باید از قابلیت الگوبرداری نیز برخوردار باشند؛ زمان‌بندی دقیق و ضمانت اجرایی نیز از دیگر معیارهای داوری جشنواره است.
مدیرکل مجامع و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: شهرهای دوستدار کتاب شهرهایی هستند که قابلیت پایتخت کتاب ایران شدن را دارد، تمام موارد بررسی و با حضور داوران و نمایندگان بخش‌های مختلف پایتخت کتاب انتخاب خواهد شد.
به‌گفته وی، شهرهایی داشتیم که تلاش کردند و استمرار داشتند و همیشه در جشنواره شرکت می‌کردند اما با توجه به اینکه رقابت نزدیک و تنگاتنگ بود، انتخاب نشدند. در این زمینه طبق بیانیه هیئت داوران شهرهایی با عنوان «شهرهای مشتاق کتاب» انتخاب شدند.
وی افزود: ترویج کتاب و کتابخوانی در این رویداد اهمیت دارد. نگاه ویژه‌ای به شهرهای محروم داشتیم و به همین دلیل عنوان «شهرهای زیر چتر کتاب» را نیز انتخاب کردیم و دو شهر انتخاب شدند؛ شهرهایی که علاقه‌مندند فعالیت کتابی خود را به شهرهای دیگر نشان بدهند اما امکانات نداشتند.
وی افزود: یونسکو از سال ۲۰۰۱ به همکاری ایفلا و جمعی از مجامع جهانی طرحی برای پایتخت کتاب جهانی داد که ادامه دارد و هر سال یک شهر به عنوان پایتخت کتاب انتخاب می‌شود و تاکنون تورین، ایروان، شارجه، بوینس ایرس و.. انتخاب شده‌اند.
وی با اشاره به محتوای این رویداد در عرصه بین‌المللی گفت: برگزاری کنگره ایفلا و رخدادهای مختلف کتاب‌محور در آن اهمیت دارد و هرساله مجموعه‌ای از کارها و اقدامات مهم کتابی حول آن انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه معتقدم این رویدادها باید توسعه داشته باشد، گفت: شهرهای پایتخت کتاب، می‌توانند در برنامه‌های بین‌المللی حضور داشته یاشند و باید زمینه این موضوع به خوبی فراهم شود.
وی ادامه داد: شاهد نشاط مردم و حضور پررنگ نهادهای مختلف استانی در برنامه‌های کتاب‌محور بودیم و در این میان استمرار این روند اهمیت دارد.
اسفاری همچنین درباره معیارهای این بخش گفت: میزان تأثیرگذاری برنامه‌های شهر، مهمترین معیار بود، اینکه برنامه‌ای که تعریف شده برای آن شهر چه میزان اثر داشته و چقدر ماندگار است. سعی کردیم شهرهایی انتخاب شوند که برنامه‌ها در زندگی مردم آن شهر نمود عینی داشته باشد.
وی ادامه داد: تحقیقات جدید علوم شناختی نشان می‌دهد که مسئله کتاب کاغذی، همچنان بر تمامی اعصاب و نورون‌های انسان تاثیر دارد و بر کتاب الکترونیک پیشی دارد. توجه به کتاب فیزیکی باید امسال در اولویت باشد.
به گزارش ایبنا؛ در پایان این نشست، نوری‌زاده شهرهای دوستدار کتاب و نامزد «پایتخت کتاب» را معرفی کرد. بهشهر از استان مازندران، لاهیجان از استان گیلان، شاهین‌شهر و میمه از استان اصفهان، قزوین از استان قزوین، ارومیه و بیشترین امتیاز به شهر اوز استان فارس اختصاص دارد.
همچین شهرهای خوی، سیرجان، سبزوار شهرهای «مشتاق کتاب» و شهرهای رابُر، و فهرج به عنوان شهرهای «زیر چتر کتاب» معرفی شدند.
نظر شما