شعیب بهمنی، پژوهشگر و کارشناس مسائل روسیه و اوراسیا گفت: شناخت مردم روسیه از ادبیات ایران، یک شناخت دیرپاست و برخی از شاعران، اندیشمندان و نویسندگان ایرانی مانند فردوسی و نظامی در روسیه از گذشته شناخته شده هستند
وی عنوان کرد: این امر به میراث مشترکی برمیگردد که در تمدن ایران وجود داشته و اکنون بخشی از این تمدن ایرانی به واسطه تحولات تاریخی، جزیی از روسیه شدهاند که در برههای از تاریخ جزء شوروی بودند. به همین دلیل روسها بعضی از مظاهر ادبی ایران را بهخوبی میشناسند. اما در دوران معاصر، با یک مشکل عمده در حوزه تعاملات فرهنگی در کشور روبهرو هستیم و شاید به این دلیل که ایران بهدرستی شناسانده نشده است. وقتی با روسها درباره ایران صحبت میشود بیشتر آنها ایران را با عراق اشتباه میگیرند و آن را کشوری عربی تلقی میکنند.
بهمنی با بیان اینکه کارکرد فرهنگی ما در روسیه بهدرستی اجرا نشده، تاکید کرد: در ادوار گذشته، مهمترین کارکرد علمی و فرهنگی ما در آنجا این بوده که در نشریهای به زبان فارسی علما و اندیشمندان روسیه را معرفی کنیم و کاری که رایزن فرهنگی روسیه در تهران باید انجام دهد را ما انجام میدهیم؛ البته وضعیت در سالهای اخیر به دلیل بهبود روابط بین طرفین کمی بهتر شده است و اخبار و تحولات ایران بیشتر در رسانههای روسیه منعکس میشود.
وی عنوان کرد: تعاملات فرهنگی کوچکی هم بین دو کشور شکل گرفته؛ مانند برگزاری هفتههای کتاب، نمایشگاهها و اقدامات شبیه به آن که میتواند به شناخت طرفین کمک کند؛ اما واقعیت این است که هنوز ایران و روسیه برای هم ناشناخته هستند؛ چون اطلاعاتی که ایرانیها از روسیه دارند به واسطه القاهای رسانهای، ادبی و فکری است که از طرف غرب و زبانهای غربی وارد ایران میشود.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه شناخت ما و روسها، شناخت بیواسطهای نبوده است و این واسطه همیشه غربی بوده است، بیان کرد: در نتیجه این اقدام، همیشه نگاه منفی نسبت به این قضیه وجود داشته است. امروز در رسانهها، عمده اخباری که از روسیه داریم گزارشها و تحلیلهایی است که در داخل ایران از سوی رسانههای غربی منعکس میشود و چون دیدگاه آنها به روسیه منفی است باعث میشود همین دیدگاه در رسانههای ما بازتولید شود و در افکار عمومی ما هم تاثیر بگذارد.
بهمنی در ادامه عنوان کرد: با اینکه سالهاست درباره روسیه پژوهش می کنم و 16 جلد کتاب در این حوزه دارم ادعا میکنم که شناخت ما از روسیه بسیار اندک است. مشکل اصلی در روابط ایران و روسیه این است که بیشتر تا به امروز جهتگیریها در حوزههای سیاسی، امنیتی و نظامی تعریف شده و این موضوع باعث شده که روابط ما در حوزههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و تعاملات انسانی در درجه خیلی پایینی از توسعه قرار گیرد. به هر حال اگر ما خواهان یک رابطه پایدار هستیم باید روابط انسانی، فرهنگی و اجتماعی خود را توسعه دهیم تا روابط بین ملتهای دو کشور مستحکمتر شود.
این کارشناس مسائل روسیه و اوراسیا تاکید کرد: برخلاف آنچه تصور میکنیم ما از نظر فرهنگی با روسها فاصله نداریم. ما همین امروز در بخشهای مختلف روسیه شاهد تپندگی قلب تمدن ایرانی هستیم. در نواحی قفقاز و نواحی مرکزی روسیه مانند اورال بسیاری از آداب و سنن ایرانی مانند نوروز جشن گرفته میشود و زبان فارسی در آنجا ریشهدار است. در زبانهای محلی آنها، همچنان کلمات و لغات فارسی مورد استفاده قرار میگیرد و ما با مردم این مناطق از روسیه اشتراکات فرهنگی و سبک زندگی مشترکی داریم.
وی همچنین گفت: مشکل دیگر این است که همیشه روسیه را با شهرهای بزرگ آن مثل مسکو و سن پترزبورگ میشناسیم. در حالیکه ما باید روسیه را وسیعتر ببینیم و به مناطق مختلف از جمله قفقاز و ناحیۀ اورال که در آنجا اشتراکات فرهنگی داریم، بیشتر توجه کنیم تا بتوانیم در این مناطق فعالیت داشته باشیم.
نظر شما