به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «روان درمانی کودک و نوجوان: علم و فرهنگ» یکی از کتاب‌های راه‌یافته به مرحله دوم داوری چهلمین دوره جایزه کتاب سال است. در این باره با پرویز شریفی درآمدی مترجم این کتاب گفتگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
 
شریفی بیان کرد: بحث روان‌درمانی به طریق اولی و به شکلی کلی‌تر، طی 100 سال گذشته مورد توجه قرار گرفته است. انسان را می‌توان از ابعاد مختلف مورد توجه و بررسی قرار داد. ما از جنبه‌های عاطفی، جنبه‌های اجتماعی، جنبه‌های جسمانی، جنبه‌های شناختی، جنبه‌های معنوی و ... به انسان نگاه می‌کنیم.
 
وی اضافه کرد: نکته حائز اهمیت توجه به جنبه‌های زبانی انسان است. کتاب‌هایی که در حوزه روان‌درمانی نوشته شده با توجه به رویکردهای مختلفی که دارند سعی و تلاششان بر این بوده که به نوعی به نیازهای روان‌درمانی انسان پاسخ بدهند. موضوع افراد بزرگسال به مراتب و به دلایل خاصی، بیشتر مورد توجه است اما در حوزه روان‌درمانی کودک و نوجوان، کتابی که بتواند رویکردهای رایج و شایع و به مراتب مفید‌تر را ارائه کند، کم‌تر نوشته شده است.
 
شریفی گفت: لذا کتاب روان‌درمانی کودک و نوجوان با تاکید بر ابعاد علم و هنر و حتی عمل، ویژگی‌های خاص خودش را دارد. ضمن اینکه سعی شده تمام رویکردهای رایج و شایعی که در اتاق درمان، عملا می‌توانند به هنر درمانگر کمک کنند و به تجلی هنر او بیافزایند، بررسی شوند. این مسائل، در کم‌تر کتابی مورد توجه قرار گرفته است.
 
وی افزود: آنچه که این کتاب را برای ما قابل ترجمه کرد و نشان داد که ارزش ترجمه دارد، زبان‌محور بودن آن بود. به صورت خاص وقتی به کتاب‌های این حوزه نگاه می‌کنیم می‌بینیم که جنبه‌های نظری‌اش قوی‌تر است اما این کتاب به لحاظ زبان‌محور بودنش و قابلیتی که برای گفتگو در اتاق درمان به وجود می‌آورد کتاب برجسته‌ای است. همچنین با توجه به اینکه زبان درمانجو که همان کودک و خانواده است را تقویت می‌کند درخورد توجه است.
 
شریفی ادامه داد: گاهی روانکاوان، زبان مناسبی را برای حل مشکلات کودکان و خانواده‌هایشان به کار نمی‌برند؛ این کتاب می‌تواند در این حوزه به آن‌ها کمک کند. حتی می‌تواند زمینه‌ای باشد برای آنکه درمانگر متوجه اشتباهاتی شود که از روی عادت از آن‌ها استفاده کرده است.
 
مترجم کتاب «روان درمانی کودک و نوجوان: علم و فرهنگ» بیان کرد: یکی دیگر از ویژگی‌های این کتاب فصلی تحت عنوان «درمان‌های سازنده‌گرا» است. درمان‌های سازنده‌گرا معطوف به درمان‌های راه‌حل محور است. ویژگی بارز درمان‌های راه‌حل محور این است که می‌توانند در درمان‌های 10جلسه‌ای مورد استفاده قرار بگیرند و درمانجویی که نیازمند راه‌حل است می‌تواند از این رویکردها استفاده کند.
 
شریفی بیان کرد: بسیاری از رویکردهای که وجود دارند، شاید هزینه‌های زیادی برای درمانجو ایجاد کند. بر همین اساس، ویژگی بارز این کتاب با توجه به برخی از رویکردهایش از جمله رویکرد سازنده‌گرا این است که درمانگر را موظف می‌کند که برای مشکلات درمانجو، با مشارکت خودش، راه‌حل ارائه کند.
 
وی توضیح داد: در هیچ کتاب روان‌درمانی کودک و نوجوانی اینطور به مسئله خانواده‌درمانی سیستمی پرداخته نشده است. این موضوع بسیار مهمی است. دیدن مادر و پدر و کودک، در یک فضا و سیستم درمانی، باعث می‌شود درمانگر، بتواند به مشکلات درونی خانواده بپردازد؛ مخصوصا خانواده‌هایی که آشفته به نظر می‌رسند.
 
شریفی گفت: ویژگی بارز دیگر کتاب این است که به صورت ویژه‌ای به مقوله کودک می‌پردازد. یعنی اینکه کودک، به عنوان یک مخاطب جدی در این کتاب در نظر گرفته می‌شود. دیگر، کودک، آن مفهوم مینیاتوری سابق را ندارد و یک مفهوم حاشیه‌ای نیست، بلکه مفهوم مرکزی و اصلی درمان است. مثلا در بحث بازی، درمانگر، خودش، فضای بازی کودک می‌شود و با گفت و شنودی که با کودک دارد، خیلی از امیال، خواسته‌ها، ناکامی‌ها و مشکلات کودک را کشف می‌کند. این کتاب در ضمن اینکه مفاهیم نظری را حفظ کرده، راهنمای مفید و عملیاتی نیز برای درمانگران و خانواده به حساب می‌آید.
 
وی درباره دلایل انتخاب این کتاب در مرحله دوم داوری چهلمین جایزه کتاب سال، بیان کرد: یکی از دلایل انتخاب این کتاب، به نظر من، جمع رویکردهایی است که در این کتاب وجود دارد؛ رویکردهایی که به صورت جدی، کودک را مخاطب خود قرار می‌دهد. امروزه در بسیاری از کتاب‌ها، تنها به رویکردهای درمانی افراد بزرگسال توجه شده و از این بابت نیز، این کتاب، با توجه به نگاه ویژه به کودکان، متمایز از سایر آثارست.
 
شریفی با ارزیابی شرایط سلامت روان کودکان در دوران مدرن، عنوان کرد: از آنجایی که در دوره جدید، کودکان و نوجوانان مرکزیت خاصی در خانواده پیدا کرده‌اند به همان نسبت، مسائل و خواسته‌هایشان نیز مورد توجه قرار گرفته است. کودکان در گذشته، موجوداتی حاشیه‌ای بودند و پدران و مادران نیز توجهی به آن‌ها نداشتند. اما در دوره حاضر، حتی بحث فرزندسالاری نیز مطرح می‌شود؛ با اینحال باید توجه داشت که فرزندسالاری تنها خرید اسباب بازی نیست؛ مسائل درمانی آن‌ها نیز باید مورد توجه قرار بگیرد. امروزه همانقدر که به بزرگسالان اهمیت داده می‌شود، به کودکان نیز باید توجه شود.
 
وی بیان کرد: کودکی که امروز تحت شرایط درمان قرار می‌گیرد می‌تواند تبدیل به یک خودمشاهده‌گر شود، فردی که جایگاه خودش را در خانواده می‌شناسد و می‌داند حرف‌ها و رفتارش در شخصیت سایر اعضای خانواده نیز تاثیرگذار است.
 
نشر دانژه کتاب «روان درمانی کودک و نوجوان: علم و فرهنگ» ترجمه دکترپرویز شریفی‌درآمدی را در 616 صفحه منتشر کرده است.