خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در لرستان، پنجم مرداد سالروز عملیاتی افتخارآفرین و خلق حماسهای دیگر برای تثبیت نظام جمهوری اسلامی و مبارزه با جریان نفاق به دست فرزندان سلحشور ایران است.
این عملیات که از طرف ایران با نام عملیات مرصاد برای پیشگیری از هجوم منافقین در تاریخ ۵ مرداد ۱۳۶۷ با رمز «یا علی(ع)» آغاز شد. لشکر ۵۷ حضرت ابوالفضل(ع) لرستان با گردانهای پیاده (مالک اشتر، انبیاء، شهدا و محبین) دوشادوش دیگر یگانهای سراسر کشور به دشمن هجوم برده و توانستند متجاوزین را وادار به عقبنشینی کنند.
سپاه ناحیه لرستان با جمعآوری نیروهای پاسدار، بسیجی و جهادی خود و چند گردان دیگر برای سد هجوم دشمن جاده اسلامآباد ـ سیمره را مسدود کرده و مانع پیشروی منافقین کوردل شدند و در نهایت منافقین در تنگه مرصاد با شکست مفتضحانهای عقبنشینی کردند.
در طول این عملیات، لرستان بیش از ۷۰ شهید تقدیم انقلاب کرد که میتوان به سردار احمدقاسمزاده، احمد ملکی، زمان کرمی، حمیدرضا ابراهیمی، کرمخدا دریکوند، محمدخان پاپی، داریوش مرادی، سیداحمد میرصفی اشاره کرد.
اما سوال اینجاست با اینکه استان لرستان بیش از 6544 شهید تقدیم انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران کرده چرا تاکنون آنگونه که باید به حوزه تاریخ و ادبیات دفاع مقدس در لرستان در قالب کتاب، فیلم، انیمیشن، پرداخته نشده است.
ادبیات و تاریخ دفاع مقدس در لرستان مغفول مانده است
سرهنگ محسن رشیدی، مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس لرستان با بیان اینکه پرداختن به ابعاد مختلف دفاع مقدس ازجمله تاریخ و ادبیات این برهه تاریخی در استان مغفول مانده است، افزود: پس از ۳۳ سال، نتوانستهایم اسناد مربوط به شهدا را جمعآوری و شهدای شاخص استان را معرفی کنیم.
وی افزود: در اینباره فرماندهان ارتش، سپاه، نیروی انتظامی با برگزاری جلسات، نشستهای هماندیشی، مکاتبات بهدنبال چیستی و چرایی حضور لشکر و تیپ خود در عملیاتهای دفاع مقدس باشند و آنها را مورد بحث و بررسی قرار دهند و خدماتی که لرستان در دوران جنگ تحمیلی ارائه داده است به بهترین شکل گردآوری و به جامعه عرضه کنند.
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان لرستان اظهار کرد: لرستان دین خود را به انقلاب ادا کرده و زحمات زیادی در دوران دفاع مقدس از سوی رزمندگان صورت گرفته است، آنچه که براساس واقعیت اتفاق افتاده است. با وجود رزمندگانی که جزو شاهدان عینی جنگ نیز هستند متأسفانه نتوانستهایم دلاورمردیهای آنها را مستند کنیم.
سرهنگ رشیدی با اشاره به نقش استاندار لرستان در ریاست شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار، دانشنامه و ریاست هیأت امنای باغ موزه دفاع مقدس بیان کرد: ایشان در جلسات منظمی که معمولا هر دوماه یکبار تشکیل میشود؛ بهعنوان یک مطالبه از همه نیروهای مسلح و دستگاههای اجرایی بخواهند، هرکدام از آنها نقش خود در 8 سال دفاع مقدس را بنویسند.
مدیر کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس با بیان اینکه براساس شواهد و مدارکی که وجود دارد لرستان یکی از استانهایی است که یکپنجم از شهدای آن را دانشآموزان و معلمین تشکیل میدهند، افزود: متاسفانه در این حوزه تاکنون نتوانستهایم یک کتاب مستقل، یک المان، یک میدان، یا بلوار به نام آنها داشته باشیم؛ چرا نتوانستهایم آنها را همچون حسین فهمیدهها به جامعه معرفی کنیم؟
سرهنگ رشیدی، تعلل دستگاهها را در بیان نقش لرستان در جنگ یکی از دلایل مغفول ماندن لرستان در حوزه دفاع مقدس دانست و افزود: ظرفیتهای بسیاری در استان وجود داشته است و اینکه امروز دانشآموزان با شهدای لرستانی آشنایی ندارند و نمیدانند شهدا با سن کم به جنگ با دشمن بعثی رفتهاند ناشی از همین تعللها است.
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان گفت: در حال دستهبندی، 10 هزار برگ سند متعلق به یک دستگاه استان هستیم؛ اما گذشت 33 سال از جنگ این دستگاه و سایر دستگاهها نتوانستهاند نقش خود را در جنگ بنویسند. تا به امروز همت مضاعفی وجود نداشته که بتوانیم اسناد جنگ و اتفاقاتی که در لرستان افتاده است، مستند کنیم و معتقدم جز تعلل و کوتاهی چیزی دیگری نمیتواند باشد.
کنگره 6544 شهید ظرفیتی برای جبران خلاهای موجود است
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس لرستان برگزاری کنگره 6544 شهید لرستان را ظرفیتی مناسب برای جبران خلاهای موجود دانست و افزود: میطلبد با توجه به ظرفیتی که در کنگره وجود دارد از فرصتی که بهوجود آمده استفاده کرد و کارهایی را که نتوانستهایم از قبل انجام بدهیم با همافزایی، وحدت و همدلی، نقش لرستان در 8 سال دفاع مقدس را به سراسر کشور معرفی کنیم.
وی عملیات مرصاد را یک نمونه از عملیاتهایی عنوان کرد که رزمندگان لرستانی در آن نقشآفرینی کردند و افزود: در عملیات حاج عمران طی دو روز 300 شهید تقدیم انقلاب کردهایم و جایی اسمی از لرستان نیست، در عملیات کربلای 4، که کلید فتح کربلا 5 است، و اسناد آن وجود دارد، رزمندگان لرستان حضور داشتند و آنگونه که باید نتوانستهایم لرستان را به جامعه معرفی کنیم.
موازیکاری دستگاهها مانع تولید کتابهای حوزه دفاع مقدس است
محمدتقی عزیزیان نویسنده، شاعر و چهره شاخص فرهنگ و مطالعات پایداری لرستان در سال 1400 عدم برنامهریزی مدیران و کسانی که متصدی امور دفاع مقدس هستند و موازیکاری دستگاهها را از جمله موانع تولید کتابهای حوزه دفاع مقدس برشمرد و افزود: یکی دیگر از دلایل عدم استقبال مردم است.
وی با بیان اینکه به نوعی با شهدا ارتباط تنگاتنگ داریم، افزود:دفاع مقدس مردمی است، بنابراین
سبد مطالعه مردم در حوزه دفاع مقدس باید غنیتر شود. تاریخ تودههای مردم، اقشار، صنوف و ... را در دفاع مقدس شاهد هستیم. مردم یا فرزند شهید، یا همسر شهید یا همسایه شهید هستند و این ارتباط تنگاتنگ بین مردم و شهدا وجود دارد.
عزیزیان با اشاره به اینکه رزمندگان لرستان هم در خط مقدم جبههها حضور داشتهاند و هم اینکه پناه جنگزدگان بودهاند، اظهار کرد: لرستان دومین استانی بوده که در خط حضور داشته؛ بنابراین بینهایت سوژه داریم و بینهایت میتوانیم کتاب چاپ کنیم.
وی گفت: در ادبیات سیالمان نیز باید اول طبقه مستنداتمان را کامل کنیم، کتابهایی که حول مستندات بدون تحریف نگاشته میشوند، جمعآوری و غنی کنیم و در سالهای آینده شاهد فرآوردههای این آرشیو باشیم که به منصه ظهور میرسد.
عزیزیان افزود: کتابهای فاخری در زمینه داستاننویسی، رمان، انیمیشن، ادبیات کودک، فیلم و هزاران محصول دیگر میتواند فرآورده این محتوای مستند باشد و خودبهخود جنبههای هنری هم به کمک کار میآید و در ذهن مخاطب میماند و ممکن است مانند ترانه «دایه دایه» آقای «محمد میرزاوندی» جزو آثار ماندگار و جزو آثار ملی ثبت شود.
کمکاری در تولید کتاب دفاع مقدس در لرستان تعمدی نیست
این نویسنده لرستانی با اشاره به اینکه نسبت به ظرفیت استان در حوزه دفاع مقدس در تولید کتاب کمکاریهایی وجود دارد، افزود: این کمکاریها تعمدی نیست چراکه یا زمینه برای شناخت ظرفیتها فراهم نشده و یا اینکه بودجه لازم در اختیار قرار نگرفته است.
عزیزیان ادامه داد: در برخی از استانها، ماهانه 30 کتاب در حوزه دفاع مقدس تولید میشود که بودجه آن از طریق یک شرکت صنعتی پرداخت میشود، اما چون لرستان استان محرومی است و صنعتی نیست، بودجه فرهنگ آن با هزاران موضوع، بودجه محدودی است و هرکس از ظن خود کار فرهنگی میکند و انتظار دریافت بودجه دولتی دارد.
وی گفت: بسیاری از موسسات و ادارات موازی نیز هستند که برای دفاع مقدس کار میکنند و همه آنها از این بودجه مشترک و محدود استفاده میکنند، وقتی این بودجه بین یک گستره وسیع پخش میشود قطعا قدرت ضربه کمتری دارد؛ وگرنه در حوزه دفاع مقدس کارهایی نیز صورت گرفته است مانند حوزه زنان که تا سال 1399 در این حوزه در لرستان کتابی منتشر نشده بود؛ اما در سالهای اخیر 4-5 عنوان کتاب مستقل زنان داریم که یک زن روایت دفاع مقدس داشته است.
مدرس حوزه ادبیات پایداری درباره تقویت نویسندگان نوقلم حوزه ادبیات پایداری گفت: سال گذشته 60 نفر در این حوزه آموزش دیدهاند که از این تعداد 11 نفر به مرحله سوژه و تعریف پروژه و پروپروزال رسیدند و اگر هر سال بتوانیم 2 الی 3 نفر را در هر ادارهای که مرتبط با دفاع مقدس به این پیکره اضافه کنیم و با ادارات همکاری کنند یعنی سالی 2-3 کتاب اضافه کردهایم و در درازمدت اگر حمایت شوند با برگزاری نشستهای هفتگی، برگزاری نشستها منظم نقد کتاب، قطعا در یکدهه شاهد خواهیم بود چقدر پربار بوده است.
عزیزیان معرفی کتابهای حوزه دفاع مقدس را مهمتر از تولید کتاب دانست و افزود: گاهی کتاب سادهای را میبینیم که با شیوههای خاص رسانهایِ امروز کتاب فروش بسیاری دارد، دیده میشود؛ اما کتابهای فاخر در انبارها خاک میخورد و این ظلم است به آن فضا.
دستگاههای فرهنگی استان نقش لرستان در جنگ را بیان نکردهاند
محسن مرادی، مستندساز لرستانی با بیان اینکه لرستان تاکنون در حوزه دفاعمقدس عُرضه در عرضه دستاوردهای خود را نداشته است افزود: اگر این عُرضه را میداشت امروز مقام اول بیکاری و فلاکت را در کشور نداشتیم.
وی افزود: لرستان بزرگان زیادی در عرصه انقلاب و دفاع مقدس داشته است، در انقلاب بزرگانی همچون «سیدفخرالدین رحیمی» و «آیتالله کمالوند» و شهدای والامقام دفاع مقدس که وقتی به بزرگان جنگ مراجعه میکنیم همه به نیکی از رزمندگان لرستان یاد میکنند و میگویند: «اگر اینها نبودند شاید جنگ جور دیگری رقم میخورد.»
این مستندساز لرستانی گفت: اگر دستگاههای فرهنگی و نظامی استان مانند سایر استانهای دیگر دست به دست هم میدادند و در قالبهای هفتگانه هنری طرحهایی را ارائه میدادند، شاید امروز اینگونه نبود که کسی نمیداند نقش لرستان در دفاع مقدس چه بوده است.
مرادی گفت: رزمندگان لرستانی در عملیات حاج عمران کاری کردند کارستان، که مقام معظم رهبری آن پیام معروف را صادر کردند که «رزم مردم لر بیش از آنکه شنیدنی باشد دیدنی است».
وی با بیان خاطرهای از شهید محمد بروجردی افزود: امام(ره) شهید محلاتی را به قرارگاه حمزه سیدالشهدا میفرستد و میفرماید: «به محمد بروجردی سلام برسان و بگو بیا و فرماندهی سپاه را برعهده بگیر، و شهید بروجردی در پاسخ میگوید: به امام سلام برسان و بگویید: ماندن محمد در قرارگاه حمزه سیدالشهدا کردستان واجبتر است» و بعد از مدتی در همان جا شهید میشود.
مرادی گفت: این اتفاقهای زیبا رقم خورده، اینکه لرستان جزو 5 استان آزادکننده سوسنگرد بوده، جزو استانهای تأثیرگذار در آزادسازی خرمشهر بوده و بزرگان جنگ از آنها یاد میکنند اما اینگونه مغفول مانده است جای افسوس دارد.
این هنرمند لرستانی افزود: اگر دستگاههای فرهنگی دلاومردیهای رزمندگان لرستان را در قالب هنر به خوبی بیان میکردند امروز لرستان مقام اول بیکاری را نداشت چراکه لرستان نقش خود را در دورانی که در شرایط سختی قرار داشت ایفا کرد و اینک نگاههای دیگری باید به سوی لرستان جاری میشد و نه اینکه ما مقام اول بیکاری را داشته باشیم.
وی با اشاره به ساخت فیلم «موقعیت مهدی» افزود: با توجه به موقعیت کاری خود هنگامی که این فیلم ساخته شد و به تماشای آن نشستم، افسوس خوردم که چرا «موقعیت نعمت»، «موقعیت هاشم»، «موقعیت محمد» ساخته نشد؟
مرادی با بیان اینکه بسیاری از بزرگان، رزمندگان لرستانی را به خوبی میشناسند و میدانند لرستان در جنگ چه کرده است اما بیان نکردهایم، افزود: در حد «مهدی باکری» در لرستان بزرگانی داریم امثال «توکل مصطفیزاده»، «هاشم پورزادی»، «نعمت سعیدی»، و بسیاری از بزرگانی که شهید شدهاند؛ اما کوتاهی کردهایم و امروز جوان ایرانی شهدای دیگر استانها را میشناسد، چون آنها بهتر در قالب هنر شهدای خود را معرفی کردهاند اما همچنان «اندر خم یک کوچهایم».
مرادی با بیان اینکه جنگ سخت، دست عزیزانی بود که در سن کم از جان خود که عزیزترین سرمایهشان بود گذشتند و از میهن اسلامی دفاع کردند و بسیاری از مادران پای آنها موهایشان سفید شد و بدرود حیات گفتند، افزود: اینک که دوران جنگ نرم است و سنگر همان سنگر است اما با شکلی دیگر، دستاندرکاران با سنهای بالاتر و تجربههای بیشتر چه کاری از پیش بردهاند؟
ماشین جنگی غرب و شرق در عملیات مرصاد زمینگیر شد
بنیاد سعادتی، نویسنده و پژوهشگر حوزه ادبیات پایداری و دفاع مقدس ضمن بیان مقدمهای از چگونگی عملیات مرصاد گفت: عملیات مرصاد، نام نبردی است که بین نیروهای ایران و سازمان مجاهدین، بعد از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران، در سال ۱۳۶۷ درگرفت.
وی افزود: عملیات مرصاد در پاسخ به عملیاتی به نام «فروغ جاویدان» انجام شد، که از سوی نیروهای مجاهدین خلق مستقر در عراق، طراحی و اجرا و از پشتیبانی کامل دولت وقت عراق برخوردار بود و با هدف فتح تهران، طی یک برنامه زمانبندی شده ۳۳ ساعته، طراحی و تدارک یافته بود اما غافل از اینکه رزمندگان ایرانی بهویژه لرستانی جلوی آنها را گرفتند و بعد از سه روز آنها را ناکام گذاشتند و در یک کلمه ماشین جنگی غرب و شرق در این عملیات زمینگیر شد.
کتاب «نقش رزمندگان لرستان در عملیات مرصاد» آماده چاپ میشود
سعادتی با بیان اینکه رزمندگان لرستانی نقش مهمی در عملیات مرصاد داشتند افزود: متأسفانه به رغم پیگیریهای زیادی که در گذشته داشتم رغبتی برای کار مکتوب کتاب عملیات مرصاد از سوی مسئولین دیده نمیشد؛ در نهایت طی چند ماه گذشته قراردادی با معاونت حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس سپاه منعقد شده که کتاب «نقش رزمندگان لرستان در عملیات مرصاد» را مکتوب کنم.
وی افزود: در حال حاضر مصاحبهها انجام و چند مصاحبه کلیدی که با فرماندهان ارشد آن زمان است همچون مصاحبه با حاج نوری و سردار مرتضی کشکولی انجام نشده که اگر این دو مصاحبه انجام پذیرد مرحله تدوین و تألیف کتاب ظرف یک تا دو ماه آینده انجام خواهد شد.
این نویسنده لرستانی درباره روش تدوین کتاب گفت: کتاب در دو فصل تدوین شده است که فصل اول درباره مواضع سازمان منافقین در قبال انقلاب و عملکردهای این سازمان از پیدایش تا زمان انجام عملیات مرصاد است و معتقدم جوانان باید هرچه بیشتر با این سازمان آشنایی پیدا کنند تا نگاه باز درباره این سازمان آگاهی داشته باشند.
وی ادامه داد: فصل دوم کتاب «عملکرد نیروهای لرستان در مرصاد»، چگونگی نخستین دفاع نیروهای لرستانی، فراخوان نیروهای لرستانی در شهرستانها، چگونگی اعزام رزمندگان به مواضع دفاع در مقابل منافقین و چگونگی انجام عملیات با محور مصاحبهای انجام شدن این فصل تدوین شده که امیدواریم مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد.
اینک با توجه به برگزاری کنگره 6544 شهید استان لرستان در اوایل سال 1402 در لرستان، دستگاههای اجرایی استان باید از این ظرفیت ایجاد شده به درستی استفاده کنند تا بتوان جایگاه استان لرستان در دفاع مقدس را به سراسر کشور معرفی کنند، در این راستا نیز صاحبان قلم، فرهیختگان، رسانهها، صنوف مختلف، دانشجویان و انجمنهای مردمنهاد هم میتوانند برای برگزاری هرچه باشکوهتر این کنگره پای کار بیایند و نباید به راحتی از این فرصت پیش آمده عبور کرد؛ زیرا شهدا خالق حماسههای ماندگار هستند و باید کنگرهای در شأن آنها برگزار شود همچنین در انجمن سینمای جوان لرستان در ژانر دفاع مقدس و جنگ میتوان شاهد اتفاقهای خوبی باشیم که شاید بتوانیم گوشهای از رشادتهای بزرگمردانی که آرامش امروز مرهون ایثار دیروز آنهاست را جبران کنیم. کوچههایمان را به نامشان کردیم که هرگاه آدرس منزلمان را میدهیم بدانیم از گذرگاه خون کدام شهید است که با آرامش به خانه میرسیم.
بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان لرستان تاکنون 300 عنوان کتاب منتشر کرده است.
این عملیات که از طرف ایران با نام عملیات مرصاد برای پیشگیری از هجوم منافقین در تاریخ ۵ مرداد ۱۳۶۷ با رمز «یا علی(ع)» آغاز شد. لشکر ۵۷ حضرت ابوالفضل(ع) لرستان با گردانهای پیاده (مالک اشتر، انبیاء، شهدا و محبین) دوشادوش دیگر یگانهای سراسر کشور به دشمن هجوم برده و توانستند متجاوزین را وادار به عقبنشینی کنند.
سپاه ناحیه لرستان با جمعآوری نیروهای پاسدار، بسیجی و جهادی خود و چند گردان دیگر برای سد هجوم دشمن جاده اسلامآباد ـ سیمره را مسدود کرده و مانع پیشروی منافقین کوردل شدند و در نهایت منافقین در تنگه مرصاد با شکست مفتضحانهای عقبنشینی کردند.
در طول این عملیات، لرستان بیش از ۷۰ شهید تقدیم انقلاب کرد که میتوان به سردار احمدقاسمزاده، احمد ملکی، زمان کرمی، حمیدرضا ابراهیمی، کرمخدا دریکوند، محمدخان پاپی، داریوش مرادی، سیداحمد میرصفی اشاره کرد.
اما سوال اینجاست با اینکه استان لرستان بیش از 6544 شهید تقدیم انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران کرده چرا تاکنون آنگونه که باید به حوزه تاریخ و ادبیات دفاع مقدس در لرستان در قالب کتاب، فیلم، انیمیشن، پرداخته نشده است.
ادبیات و تاریخ دفاع مقدس در لرستان مغفول مانده است
سرهنگ محسن رشیدی، مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس لرستان با بیان اینکه پرداختن به ابعاد مختلف دفاع مقدس ازجمله تاریخ و ادبیات این برهه تاریخی در استان مغفول مانده است، افزود: پس از ۳۳ سال، نتوانستهایم اسناد مربوط به شهدا را جمعآوری و شهدای شاخص استان را معرفی کنیم.
وی افزود: در اینباره فرماندهان ارتش، سپاه، نیروی انتظامی با برگزاری جلسات، نشستهای هماندیشی، مکاتبات بهدنبال چیستی و چرایی حضور لشکر و تیپ خود در عملیاتهای دفاع مقدس باشند و آنها را مورد بحث و بررسی قرار دهند و خدماتی که لرستان در دوران جنگ تحمیلی ارائه داده است به بهترین شکل گردآوری و به جامعه عرضه کنند.
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان لرستان اظهار کرد: لرستان دین خود را به انقلاب ادا کرده و زحمات زیادی در دوران دفاع مقدس از سوی رزمندگان صورت گرفته است، آنچه که براساس واقعیت اتفاق افتاده است. با وجود رزمندگانی که جزو شاهدان عینی جنگ نیز هستند متأسفانه نتوانستهایم دلاورمردیهای آنها را مستند کنیم.
سرهنگ رشیدی با اشاره به نقش استاندار لرستان در ریاست شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار، دانشنامه و ریاست هیأت امنای باغ موزه دفاع مقدس بیان کرد: ایشان در جلسات منظمی که معمولا هر دوماه یکبار تشکیل میشود؛ بهعنوان یک مطالبه از همه نیروهای مسلح و دستگاههای اجرایی بخواهند، هرکدام از آنها نقش خود در 8 سال دفاع مقدس را بنویسند.
مدیر کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس با بیان اینکه براساس شواهد و مدارکی که وجود دارد لرستان یکی از استانهایی است که یکپنجم از شهدای آن را دانشآموزان و معلمین تشکیل میدهند، افزود: متاسفانه در این حوزه تاکنون نتوانستهایم یک کتاب مستقل، یک المان، یک میدان، یا بلوار به نام آنها داشته باشیم؛ چرا نتوانستهایم آنها را همچون حسین فهمیدهها به جامعه معرفی کنیم؟
سرهنگ رشیدی، تعلل دستگاهها را در بیان نقش لرستان در جنگ یکی از دلایل مغفول ماندن لرستان در حوزه دفاع مقدس دانست و افزود: ظرفیتهای بسیاری در استان وجود داشته است و اینکه امروز دانشآموزان با شهدای لرستانی آشنایی ندارند و نمیدانند شهدا با سن کم به جنگ با دشمن بعثی رفتهاند ناشی از همین تعللها است.
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان گفت: در حال دستهبندی، 10 هزار برگ سند متعلق به یک دستگاه استان هستیم؛ اما گذشت 33 سال از جنگ این دستگاه و سایر دستگاهها نتوانستهاند نقش خود را در جنگ بنویسند. تا به امروز همت مضاعفی وجود نداشته که بتوانیم اسناد جنگ و اتفاقاتی که در لرستان افتاده است، مستند کنیم و معتقدم جز تعلل و کوتاهی چیزی دیگری نمیتواند باشد.
کنگره 6544 شهید ظرفیتی برای جبران خلاهای موجود است
مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس لرستان برگزاری کنگره 6544 شهید لرستان را ظرفیتی مناسب برای جبران خلاهای موجود دانست و افزود: میطلبد با توجه به ظرفیتی که در کنگره وجود دارد از فرصتی که بهوجود آمده استفاده کرد و کارهایی را که نتوانستهایم از قبل انجام بدهیم با همافزایی، وحدت و همدلی، نقش لرستان در 8 سال دفاع مقدس را به سراسر کشور معرفی کنیم.
وی عملیات مرصاد را یک نمونه از عملیاتهایی عنوان کرد که رزمندگان لرستانی در آن نقشآفرینی کردند و افزود: در عملیات حاج عمران طی دو روز 300 شهید تقدیم انقلاب کردهایم و جایی اسمی از لرستان نیست، در عملیات کربلای 4، که کلید فتح کربلا 5 است، و اسناد آن وجود دارد، رزمندگان لرستان حضور داشتند و آنگونه که باید نتوانستهایم لرستان را به جامعه معرفی کنیم.
موازیکاری دستگاهها مانع تولید کتابهای حوزه دفاع مقدس است
محمدتقی عزیزیان نویسنده، شاعر و چهره شاخص فرهنگ و مطالعات پایداری لرستان در سال 1400 عدم برنامهریزی مدیران و کسانی که متصدی امور دفاع مقدس هستند و موازیکاری دستگاهها را از جمله موانع تولید کتابهای حوزه دفاع مقدس برشمرد و افزود: یکی دیگر از دلایل عدم استقبال مردم است.
وی با بیان اینکه به نوعی با شهدا ارتباط تنگاتنگ داریم، افزود:دفاع مقدس مردمی است، بنابراین
سبد مطالعه مردم در حوزه دفاع مقدس باید غنیتر شود. تاریخ تودههای مردم، اقشار، صنوف و ... را در دفاع مقدس شاهد هستیم. مردم یا فرزند شهید، یا همسر شهید یا همسایه شهید هستند و این ارتباط تنگاتنگ بین مردم و شهدا وجود دارد.
عزیزیان با اشاره به اینکه رزمندگان لرستان هم در خط مقدم جبههها حضور داشتهاند و هم اینکه پناه جنگزدگان بودهاند، اظهار کرد: لرستان دومین استانی بوده که در خط حضور داشته؛ بنابراین بینهایت سوژه داریم و بینهایت میتوانیم کتاب چاپ کنیم.
وی گفت: در ادبیات سیالمان نیز باید اول طبقه مستنداتمان را کامل کنیم، کتابهایی که حول مستندات بدون تحریف نگاشته میشوند، جمعآوری و غنی کنیم و در سالهای آینده شاهد فرآوردههای این آرشیو باشیم که به منصه ظهور میرسد.
عزیزیان افزود: کتابهای فاخری در زمینه داستاننویسی، رمان، انیمیشن، ادبیات کودک، فیلم و هزاران محصول دیگر میتواند فرآورده این محتوای مستند باشد و خودبهخود جنبههای هنری هم به کمک کار میآید و در ذهن مخاطب میماند و ممکن است مانند ترانه «دایه دایه» آقای «محمد میرزاوندی» جزو آثار ماندگار و جزو آثار ملی ثبت شود.
کمکاری در تولید کتاب دفاع مقدس در لرستان تعمدی نیست
این نویسنده لرستانی با اشاره به اینکه نسبت به ظرفیت استان در حوزه دفاع مقدس در تولید کتاب کمکاریهایی وجود دارد، افزود: این کمکاریها تعمدی نیست چراکه یا زمینه برای شناخت ظرفیتها فراهم نشده و یا اینکه بودجه لازم در اختیار قرار نگرفته است.
عزیزیان ادامه داد: در برخی از استانها، ماهانه 30 کتاب در حوزه دفاع مقدس تولید میشود که بودجه آن از طریق یک شرکت صنعتی پرداخت میشود، اما چون لرستان استان محرومی است و صنعتی نیست، بودجه فرهنگ آن با هزاران موضوع، بودجه محدودی است و هرکس از ظن خود کار فرهنگی میکند و انتظار دریافت بودجه دولتی دارد.
وی گفت: بسیاری از موسسات و ادارات موازی نیز هستند که برای دفاع مقدس کار میکنند و همه آنها از این بودجه مشترک و محدود استفاده میکنند، وقتی این بودجه بین یک گستره وسیع پخش میشود قطعا قدرت ضربه کمتری دارد؛ وگرنه در حوزه دفاع مقدس کارهایی نیز صورت گرفته است مانند حوزه زنان که تا سال 1399 در این حوزه در لرستان کتابی منتشر نشده بود؛ اما در سالهای اخیر 4-5 عنوان کتاب مستقل زنان داریم که یک زن روایت دفاع مقدس داشته است.
مدرس حوزه ادبیات پایداری درباره تقویت نویسندگان نوقلم حوزه ادبیات پایداری گفت: سال گذشته 60 نفر در این حوزه آموزش دیدهاند که از این تعداد 11 نفر به مرحله سوژه و تعریف پروژه و پروپروزال رسیدند و اگر هر سال بتوانیم 2 الی 3 نفر را در هر ادارهای که مرتبط با دفاع مقدس به این پیکره اضافه کنیم و با ادارات همکاری کنند یعنی سالی 2-3 کتاب اضافه کردهایم و در درازمدت اگر حمایت شوند با برگزاری نشستهای هفتگی، برگزاری نشستها منظم نقد کتاب، قطعا در یکدهه شاهد خواهیم بود چقدر پربار بوده است.
عزیزیان معرفی کتابهای حوزه دفاع مقدس را مهمتر از تولید کتاب دانست و افزود: گاهی کتاب سادهای را میبینیم که با شیوههای خاص رسانهایِ امروز کتاب فروش بسیاری دارد، دیده میشود؛ اما کتابهای فاخر در انبارها خاک میخورد و این ظلم است به آن فضا.
دستگاههای فرهنگی استان نقش لرستان در جنگ را بیان نکردهاند
محسن مرادی، مستندساز لرستانی با بیان اینکه لرستان تاکنون در حوزه دفاعمقدس عُرضه در عرضه دستاوردهای خود را نداشته است افزود: اگر این عُرضه را میداشت امروز مقام اول بیکاری و فلاکت را در کشور نداشتیم.
وی افزود: لرستان بزرگان زیادی در عرصه انقلاب و دفاع مقدس داشته است، در انقلاب بزرگانی همچون «سیدفخرالدین رحیمی» و «آیتالله کمالوند» و شهدای والامقام دفاع مقدس که وقتی به بزرگان جنگ مراجعه میکنیم همه به نیکی از رزمندگان لرستان یاد میکنند و میگویند: «اگر اینها نبودند شاید جنگ جور دیگری رقم میخورد.»
این مستندساز لرستانی گفت: اگر دستگاههای فرهنگی و نظامی استان مانند سایر استانهای دیگر دست به دست هم میدادند و در قالبهای هفتگانه هنری طرحهایی را ارائه میدادند، شاید امروز اینگونه نبود که کسی نمیداند نقش لرستان در دفاع مقدس چه بوده است.
مرادی گفت: رزمندگان لرستانی در عملیات حاج عمران کاری کردند کارستان، که مقام معظم رهبری آن پیام معروف را صادر کردند که «رزم مردم لر بیش از آنکه شنیدنی باشد دیدنی است».
وی با بیان خاطرهای از شهید محمد بروجردی افزود: امام(ره) شهید محلاتی را به قرارگاه حمزه سیدالشهدا میفرستد و میفرماید: «به محمد بروجردی سلام برسان و بگو بیا و فرماندهی سپاه را برعهده بگیر، و شهید بروجردی در پاسخ میگوید: به امام سلام برسان و بگویید: ماندن محمد در قرارگاه حمزه سیدالشهدا کردستان واجبتر است» و بعد از مدتی در همان جا شهید میشود.
مرادی گفت: این اتفاقهای زیبا رقم خورده، اینکه لرستان جزو 5 استان آزادکننده سوسنگرد بوده، جزو استانهای تأثیرگذار در آزادسازی خرمشهر بوده و بزرگان جنگ از آنها یاد میکنند اما اینگونه مغفول مانده است جای افسوس دارد.
این هنرمند لرستانی افزود: اگر دستگاههای فرهنگی دلاومردیهای رزمندگان لرستان را در قالب هنر به خوبی بیان میکردند امروز لرستان مقام اول بیکاری را نداشت چراکه لرستان نقش خود را در دورانی که در شرایط سختی قرار داشت ایفا کرد و اینک نگاههای دیگری باید به سوی لرستان جاری میشد و نه اینکه ما مقام اول بیکاری را داشته باشیم.
وی با اشاره به ساخت فیلم «موقعیت مهدی» افزود: با توجه به موقعیت کاری خود هنگامی که این فیلم ساخته شد و به تماشای آن نشستم، افسوس خوردم که چرا «موقعیت نعمت»، «موقعیت هاشم»، «موقعیت محمد» ساخته نشد؟
مرادی با بیان اینکه بسیاری از بزرگان، رزمندگان لرستانی را به خوبی میشناسند و میدانند لرستان در جنگ چه کرده است اما بیان نکردهایم، افزود: در حد «مهدی باکری» در لرستان بزرگانی داریم امثال «توکل مصطفیزاده»، «هاشم پورزادی»، «نعمت سعیدی»، و بسیاری از بزرگانی که شهید شدهاند؛ اما کوتاهی کردهایم و امروز جوان ایرانی شهدای دیگر استانها را میشناسد، چون آنها بهتر در قالب هنر شهدای خود را معرفی کردهاند اما همچنان «اندر خم یک کوچهایم».
مرادی با بیان اینکه جنگ سخت، دست عزیزانی بود که در سن کم از جان خود که عزیزترین سرمایهشان بود گذشتند و از میهن اسلامی دفاع کردند و بسیاری از مادران پای آنها موهایشان سفید شد و بدرود حیات گفتند، افزود: اینک که دوران جنگ نرم است و سنگر همان سنگر است اما با شکلی دیگر، دستاندرکاران با سنهای بالاتر و تجربههای بیشتر چه کاری از پیش بردهاند؟
ماشین جنگی غرب و شرق در عملیات مرصاد زمینگیر شد
بنیاد سعادتی، نویسنده و پژوهشگر حوزه ادبیات پایداری و دفاع مقدس ضمن بیان مقدمهای از چگونگی عملیات مرصاد گفت: عملیات مرصاد، نام نبردی است که بین نیروهای ایران و سازمان مجاهدین، بعد از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران، در سال ۱۳۶۷ درگرفت.
وی افزود: عملیات مرصاد در پاسخ به عملیاتی به نام «فروغ جاویدان» انجام شد، که از سوی نیروهای مجاهدین خلق مستقر در عراق، طراحی و اجرا و از پشتیبانی کامل دولت وقت عراق برخوردار بود و با هدف فتح تهران، طی یک برنامه زمانبندی شده ۳۳ ساعته، طراحی و تدارک یافته بود اما غافل از اینکه رزمندگان ایرانی بهویژه لرستانی جلوی آنها را گرفتند و بعد از سه روز آنها را ناکام گذاشتند و در یک کلمه ماشین جنگی غرب و شرق در این عملیات زمینگیر شد.
کتاب «نقش رزمندگان لرستان در عملیات مرصاد» آماده چاپ میشود
سعادتی با بیان اینکه رزمندگان لرستانی نقش مهمی در عملیات مرصاد داشتند افزود: متأسفانه به رغم پیگیریهای زیادی که در گذشته داشتم رغبتی برای کار مکتوب کتاب عملیات مرصاد از سوی مسئولین دیده نمیشد؛ در نهایت طی چند ماه گذشته قراردادی با معاونت حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس سپاه منعقد شده که کتاب «نقش رزمندگان لرستان در عملیات مرصاد» را مکتوب کنم.
وی افزود: در حال حاضر مصاحبهها انجام و چند مصاحبه کلیدی که با فرماندهان ارشد آن زمان است همچون مصاحبه با حاج نوری و سردار مرتضی کشکولی انجام نشده که اگر این دو مصاحبه انجام پذیرد مرحله تدوین و تألیف کتاب ظرف یک تا دو ماه آینده انجام خواهد شد.
این نویسنده لرستانی درباره روش تدوین کتاب گفت: کتاب در دو فصل تدوین شده است که فصل اول درباره مواضع سازمان منافقین در قبال انقلاب و عملکردهای این سازمان از پیدایش تا زمان انجام عملیات مرصاد است و معتقدم جوانان باید هرچه بیشتر با این سازمان آشنایی پیدا کنند تا نگاه باز درباره این سازمان آگاهی داشته باشند.
وی ادامه داد: فصل دوم کتاب «عملکرد نیروهای لرستان در مرصاد»، چگونگی نخستین دفاع نیروهای لرستانی، فراخوان نیروهای لرستانی در شهرستانها، چگونگی اعزام رزمندگان به مواضع دفاع در مقابل منافقین و چگونگی انجام عملیات با محور مصاحبهای انجام شدن این فصل تدوین شده که امیدواریم مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد.
اینک با توجه به برگزاری کنگره 6544 شهید استان لرستان در اوایل سال 1402 در لرستان، دستگاههای اجرایی استان باید از این ظرفیت ایجاد شده به درستی استفاده کنند تا بتوان جایگاه استان لرستان در دفاع مقدس را به سراسر کشور معرفی کنند، در این راستا نیز صاحبان قلم، فرهیختگان، رسانهها، صنوف مختلف، دانشجویان و انجمنهای مردمنهاد هم میتوانند برای برگزاری هرچه باشکوهتر این کنگره پای کار بیایند و نباید به راحتی از این فرصت پیش آمده عبور کرد؛ زیرا شهدا خالق حماسههای ماندگار هستند و باید کنگرهای در شأن آنها برگزار شود همچنین در انجمن سینمای جوان لرستان در ژانر دفاع مقدس و جنگ میتوان شاهد اتفاقهای خوبی باشیم که شاید بتوانیم گوشهای از رشادتهای بزرگمردانی که آرامش امروز مرهون ایثار دیروز آنهاست را جبران کنیم. کوچههایمان را به نامشان کردیم که هرگاه آدرس منزلمان را میدهیم بدانیم از گذرگاه خون کدام شهید است که با آرامش به خانه میرسیم.
بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان لرستان تاکنون 300 عنوان کتاب منتشر کرده است.
نظر شما