کتاب «درباره طبیعت انسان» که با رویکردی محافظهکارانه به طبیعت انسان پرداخته از سوی انتشارات طرح نو منتشر شد.
در فصل اول کتاب که «نوع انسان» نام دارد، او به یکی از ویژگیهای متمایز انسان اشاره میکند و آن این است که انسان میتواند یک ایده را از واقعیت بازنمایاننده آن تشخیص دهد. فهم شخص انسان با بررسی فرایند تکامل حیوانی انسان ممکن نیست، همانگونه که فهم یک سمفونی بتهوون به وسیله دنبالکردن فرایند ساخت آهنگ آن. اسکروتن پاسخ انسان به جهان را، با عواطفی مانند انزجار یا ستایش، مبتنی بر تصور دیگران در حکم سوژههایی پاسخگو و خودآگاه با حقوق و تکالیف میداند.
شخصبودگی قابلتقلیل به رفتار قابلمشاهده شخص نیست و وجود آن منوط به امکان طوری جدید از ارتباط با یک ارگانیسم است. این طور از خلال حیوان و شخص میگذرد و با ظهور خودآگاهی به فهم میرسد و خودآگاهی باعث سکون انسان در زمین میشود. به باور اسکروتن خودآگاهی آگاهی بیواسطه به «من» و فهم خود در حالت اول شخص است که پیشزمینه قدم نهادن بر روی زمین و مواجهه با دیگران و بازشناسی توسط آنها میشود.
در فصل دوم اسکروتن به نسبتهای انسانی توجه میکند. از جمله آنها لذت جنسی است که به زعم او معطوف به دیگری است که سوژهای همانند «من» است و مشروط به دیدن او در حکم یک شخص و نه یک ابژه بدنی، خطاب قرار دادن دیگری احضار آگاهی اول شخص او به درون سپهر اول شخص خود و امکان ارتباط مستقیم با او است، فارغ از تحقیق علمی و روانشناختی، و به اعتبار شهود اندیشه، احساس و عملکرد.
عنوان فصل سوم «زندگی اخلاقی» است. در این فصل اسکروتن شخص را موجودی اخلاقی میداند که به درست و غلط آگاه است، دیگران را قضاوت میکند و در معرض قضاوت دیگران قرار دارد. او تصویری از جامعه اخلاقی را به تصویر میکشد که میتوان نظام حقوقی حاکم بر آن را به قانون عرفی ترجمه کرد که با اجتناب از سوگیری و بر اساس اصول عدالت طبیعی به حلوفصل دعاوی همت میگمارد. او ادعا میکند که فهم خاستگاه مفهوم شخص در مواجهه من-تو با اولویت شناخت اول شخص، به جای خارج کردن آن از زمینه خود و تعریفی انتزاعی از آن، میتواند به فهم تعارضات و رسیدگی به آنها منجر شود.
در فصل چهارم با عنوان «وظایف مقدس» موضوع بحث درک امر استعلایی است که بر کلیت تجربه ما تأثیرگذار است و مبادلات بیناشخصی ما به آن سو هدایت میشود. این تجربه مقدس و ارزش آن به وصفناپذیربودن آن است. به این ترتیب ارتباط بین اخلاق و دین تصادفی نیست و دلیل آن پاسخگوبودن ما در برابر اعمال و حالات ذهنیمان است.
در آخر فهرست اعلام و فهرست موضوعی و منابع برای کمک به خواننده پژوهشگر آورده شده است. ورود به فضای فکری هر متفکر بزرگی مانند راجر اسکروتن و کشف و بهرهگیری از آرای او و احیاناً نقد آنها مستلزم خواندن محققانه مجموعه آثار اوست و امید است با ترجمه سایر آثار این فیلسوف بستر این کار فراهم شود.
کتاب «درباره طبیعت انسان» نوشته راجر اسکروتن با ترجمه میترا سرحدی در پاییز 1400 توسط انتشارات طرح نو منتشر شده و با بهای 70000 تومان در اختیار علاقهمندان قرار گرفته است.
نظر شما