سرویس ادبیات خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): سلسله گزارش‌های داده‌محور تکتا که از سوی خانه کتاب و ادبیات ایران منتشر می‌شود، شفاف‌سازی و فراهم آوردن بستری برای تحلیل‌های عمیق‌تر را هدف خود قرار داده است. شفافیت در ارائه داده‌ها و تحلیل‌های بی‌طرفانه، از اصول اساسی این مجموعه گزارش‌هاست. تکتا (تصویر کتاب ایران) در چهارمین شماره خود به ارائه داده و تحلیل بخش مجازی سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران پرداخته است. در ادامه آمار مرتبط با نشر حوزه شعر و ادبیات را از چهارمین گزارش تکتا استخراج کرده و بررسی می‌کنیم.

جایگاه ادبیات در میان دسته‌بندی موضوعی هفده‌گانه

در این گزارش کتاب‌ها در ۱۷ موضوع دسته‌بندی شده‌اند که از این ۱۷ موضوع، با توجه به تعداد نسخه‌های خریداری شده، کتاب‌های کودک و نوجوان با آمار فروش ۲۶۴ هزار و ۱۲۹ نسخه کتاب و اختصاص ۱۹/۳۹ درصد از آمار کل، در رتبه اول خریداری کتاب قرار گرفته و کتاب‌های ادبیات و زیرگروه‌هایش با فروش ۲۰۶ هزار و ۸۰ نسخه کتاب و با اختصاص ۱۵.۱۳ درصداز آمار کل در رتبه دوم خریداری کتاب قرار گرفته و کتاب‌هایی با موضوعات دینی، با فروش ۱۸۹ هزار و ۷۳۰ نسخه کتاب و ۱۳.۹۳ درصد در رتبه سوم این جدول قرار گرفته اند.

ادبیات در رتبه اول کتابفروشی‌ها

همچنین آمارها حاکی از این است که در جدول میزان فروش کتابفروشی‌ها، ۷۴ هزار و ۹۴ تعداد کتاب در حوزه ادبیات فروخته شده که شامل ۲۷/۱۹ درصد از کل فروش کتابفروشی‌ها می‌شود و ادبیات با تخصیص ۴۴/۵ درصد از آمار کل، در رتبه اول این جدول قرار دارد. در جدول فروش در گروه‌های موضوعی توسط ناشران، ادبیات با فروش ۱۳۱ هزار و ۹۸۶ نسخه و ۵۰/۱۳ درصد از فروش ناشران و تخصیص ۱۱/۱۰ درصد از فروش کل، در رتبه سوم ناشران بعد از موضوعات کودک و نوجوان و گروه موضوعی اجتماعی قرار گرفته است.

میزان فروش در زیرگروه‌های موضوعی

در گزارش تفصیلی تکتا با توجه به موضوعات کتابی، زیرگروه‌های نیز مشخص شده است. در این گزارش زیر گروه‌های موضوعی ادبیات درهفت موضوع به ترتیب نسخه‌های فروخته شده بدین شرح است:

زیرگروه موضوعی داستان خارجی (رمان) در ردیف دوم این جدول با فروش ۶۳ هزار و ۵۵۶ نسخه کتاب، ۶۶۸/۴ درصد از آمار فروش کل را به خود اختصاص داده است.

زیر گروه موضوعی داستان فارسی در ردیف پنجم این جدول با فروش ۵۵ هزار و ۹۷۲ نسخه کتاب، ۱۱/۴ درصد از آمار فروش کل را به خود اختصاص داده است.

زیر گروه موضوعی ادبیات خارجی (شعر، طنز، نمایشنامه، مقاله و…) در ردیف نهم این جدول با فروش ۳۴ هزار و ۴۵۴ نسخه کتاب، ۵۳/۲ درصد از آمار فروش کل را به خود اختصاص داده است.

زیر گروه موضوعی شعر فارسی در ردیف چهاردهم این جدول با فروش ۲۹ هزار و ۴۶۳ نسخه کتاب، ۱۸/۲ درصد از آمار فروش کل را به خود اختصاص داده است.

زیر گروه موضوعی ادبیات (فلسفه و نظریه، فن نگارش، تاریخ و نقد ادبی) در ردیف چهل و دوم این جدول با فروش ۱۰ هزار و ۹۳۳ نسخه کتاب، ۸۰/۰ درصد از آمار فروش کل را به خود اختصاص داده است.

زیر گروه موضوعی ادبیات فارسی (مقاله، سخنرانی، نامه، طنز) در ردیف چهل و سوم این جدول با فروش۹ هزار و ۱۵۴ نسخه کتاب، ۶۷/۰ درصد از آمار فروش کل را به خود اختصاص داده است.

زیر گروه موضوعی زبان فارسی در ردیف هشتاد و یکم این جدول با فروش ۲ هزار و ۱۴۳ نسخه کتاب، ۱۶/۰ درصد از آمار فروش کل را به خود اختصاص داده است.

گفتنی است در جدول زیرگروه‌های موضوعی که مشتمل بر ۱۰۷ عنوان زیرگروه است. داستان کودک و نوجوان با فروش ۱۲۴ هزار و ۲۵۷ نسخه و اختصاص ۱۲/۹ درصد از آمار کل در صدر این جدول و داستان خارجی در ردیف دوم قرار گرفته است.

پرفروش‌ترین کتاب‌های فروخته شده در حوزه ادبیات

در این جدول ۱۰۰ عنوان کتاب پرفروش تالیفی و ترجمه (ناشران و کتابفروشی‌ها) به ترتیب تعداد نسخه فروخته شده در تمامی موضوعات آورده شده است که سهم کتاب‌های ادبیات (بزرگسال) در این جدول ۳۳ عنوان کتاب به ترتیب زیر است:

رتبه	عنوان کتاب	نویسنده	تعداد نسخه فروخته شده	تعداد ناشران
۵	تکه هایی از یک کل منسجم	پونه مقیمی	۱,۶۷۲	۱
۸	شازده کوچولو	آنتوان دو سنت اگزوپری	۱.۳۳۷	۸
۱۰	سمفونی مردگان	عباس معروفی	۱.۲۶۹	۱
۱۴	شبهای‌روشن: یک‌داستان عاشقانه	فئودور داستایوفسکی	۱,۰۰۱	۱
۱۶	کیمیاگر	پائولو کوئیلو	۹۳۸	۳۶
۱۷	۱۹۸۴	جورج اورول	۹۰۷	۶۱
۱۸	ملت عشق	الیف شافاک	۸۹۷	۴۳
۱۹	صدسال تنهایی	گابریل گارسیا مارکز	۸۸۲	۵۹
۲۰	بیگانه	آلبر کامو	۸۷۱	۵۲
۲۳	انسان درجستجوی معنا	ویکتور فرانکل	۸۲۸	۵۵
۲۸	سال بلوا	عباس معروفی	۷۹۰	۱
۳۱	ستاره ها چیدنی نیستند	محمدعلی حبیب اللهیان	۷۱۴	۱
۳۲	به امید دل بستم	لنکانی	۷۰۰	۲
۳۹	آبنبات لیمویی	مهرداد صدقی	۶۴۸	۱
۴۱	چشمهایش	بزرگ علوی	۶۴۲	۶۷
۴۲	لباس عروس	نلسون رود ریگز	۶۳۶	۱
۴۳	بخش دی	فریدا مک فادن	۶۳۳	۳۵
۵۱	نامه های بلوغ	علی صفائی حائری	۵۶۱	۱
۵۲	یک عاشقانه‌ی آرام	نادر ابراهیمی	۵۵۸	۱
۵۹	حیفا۲	حدادپور جهرمی	۵۳۸	۱
۶۱	سقوط	آلبر کامو	۵۳۰	۹
۶۲	شرح جامع مثنوی معنوی	کریم زمانی	۵۱۹	۱
۶۴	بازی‌های میراث	جینفر لین بارنز	۵۱۱	۱
۶۵	جنایت و مکافات	فئودور داستایوفسکی	۵۱۱	۱۵
۶۹	طاعون	آلبر کامو	۵۰۴	۱۱
۷۲	بوستان سعدی	سعدی	۴۸۹	۲۰
۷۷	غرور و تعصب	جین آستین	۴۷۹	۲۲
۸۰	جزء از کل	استیو تولتز	۴۶۸	۸
۸۹	آبنبات هل دار	مهرداد صدقی	۴۴۰	۱
۹۰	مغازه جادویی	جیمز دوتی	۴۳۸	۱۲
۹۷	رویای نیمه شب	مظفر سالاری	۴۲۴	۱
۹۹	قلعه حیوانات	جورج اورول	۴۲۴	۳۷

عناوین مندرج در جدول ۱۰۰ کتاب پرفروش تالیفی

همچنین در جدول ۱۰۰ کتاب پرفروش تالیفی، نام کتاب‌های «تکه‌هایی از یک کل منسجم»، «سمفونی مردگان»، «سال بلوا»، «ستاره‌ها چیدنی نیستند»، «آبنبات لیمویی»، «چشم‌هایش»، «لباس عروسی»، «نامه‌های بلوغ»، «یک عاشقانه آرام»،» «سلام بر ابراهیم»، «شرح مثنوی معنوی»، «بوستان سعدی»، «آبنبات هل دار»، «رویای نیمه شب»، «تاکسی سواری» به چشم می‌خورد.

عناوین مندرج جدول ۱۰۰ کتاب پرفروش ترجمه

در جدول ۱۰۰ کتاب پرفروش نرجمه عناوینی نظیر «شازده کوچولو»، «شب‌های روشن»، «کیمیاگر»، «۱۹۸۴»،« ملت عشق»، «صد سال تنهایی»، «بیگانه»، «انسان در جستجوی معنا»، «دختری که ماه را نوشید»، «به امید دل بستم»، «بخش دی»، «سقوط»، «بازی‌های میراث»، «جنایت و مکافات»، «طاعون»، «غرور و تعصب»، «جزء از کل»، «مغازه خودکشی»، «مغازه جادویی»، «قلعه حیوانات»، «پیرمرد دریا»، «پسرک اسب موش‌کور روباه»، «، مرگ ایوان ایلیچ»، «وقتی نیچه گریست»، «برادران کارامازوف»، «بینوایان»، «بادبادک باز»، «عقاید دلقک»، «قمارباز»، «کوری»، «درمان شوپنهاور»، «دنیای سوفی»، «جین ایر»، «دزیره»، «ناتوردشت»، «دختر مهتاب»، «کافکا در کرانه»، «ماتمامش‌می‌کنیم»، «پاندای بزرگ اژدهای کوچک»، «داستان دو شهر»، «بلندی‌های بادگیر»، دیده می‌شوند.

همچنین در جدول پرفروش‌ترین پدیدآوران با نقش‌های اصلی (مولف، شاعر، مترجم، بازنویس) در کتاب‌های ادبی نام مولفانی علی صفایی حائری، تئودور داستایوفسکی، محمدرضا حدادپور جهرمی، سروش حبیبی (مترجم)، آلبر کامو، اروین دی یالوم، نادر ابراهیمی و عباس معروفی وجود دارد.