کاظمی درخصوص تخیل در شعر عاشقانه بیان کرد: نادیده گرفتن یا کم التفاتی به تخیل در شعر عاشقانه شاعر را به دام نامه عاشقانه نوشتن میاندازد. وصف حال های عاشقانه و سوز وگدازهای معمولی آمده در هر تصویری، تخیل نیست.
وی با تاکید بر تقویت تخیل عنوان کرد: در مناسبات عادی و عاشقانه نیز جایی برای تخیلهای پیچیده و شگفت هست. اگر قدری جزیی نگر باشید و با دقت به موضوع بیندیشید، میتوانید به مضامین جزیی دست بیابید. شاعر باید جزء نگر و باریک بین باشد.
این منتقد ادبی ادامه داد: مُلک شعر، قلمرو اندیشه، احساس و ادراک شاعر است. جایی نیست که هر واژه بتواند به راحتی وارد شود، هر واژهای که وارد می شود باید از اندیشه، زبان، احساس و تخیل شاعر و ... جواز ورود بگیرد. برای شعرتان حریم قایل شوید. تلاش کنید از واژهها به درستی استفاده و از آوردن واژههای اضافی در شعر خودداری کنید.
دانش آموختهی دکترای ادبیات فارسی با اشاره به انتخاب واژهها در متن شعر، تصریح کرد: در واژه گزینیها دقت کنید. گزینش و کاربست واژه ها در یک شعر، آنگاه به فرجام دلخواه شاعر رسیده که شاعر دیگر نتواند یک واژه را به شعر افزوده یا کم و یا حتی جا به جا کند. یعنی هر واژه به درستی آمده و در جای خودش قرار گرفته است. از تعابیر کم رمق و تکراری در شعر استفاده نکنید.
نویسنده «با قرار همدلی» در ادامه سخنان خود به فضا سازی و ساختار در شعر پرداخت و گفت: شاعر باید در هر عبارتی به ساختارهای زبانی و موضوعی، فضا سازیهای شاعرانه، ایجاد آشنایی زدایی و غریبه گردانی توجه کند. فرم از بده و بِستان و پیوند میان عناصر متنی به وجود میآید. در این مسیر، رعایت وجه ساختاری هر کنشی در شعر الزامی است. اگر ساختارها رعایت نشود، هرچند آشنایی زدایی صورت بگیرد، اما چون ساختارها آنچنانکه باید در نظر گرفته نشده در نهایت شعر به فرم نهایی و غایی خود نمی رسد. عناصر متنی باید در کنارهم و با هم و به منظور به کار گرفته شوند.
مدرس دانشگاه در بررسی خوانش اشعار شاعران شرکت کننده در این نشست مجازی، با اشاره به واژه «زیتون» در شعر یکی از اعضای انجمن نقد ادبی خوزستان گفت: زیتون، رمزگان و نماد صلح است، هرچند همواره از زیتون در شعر به عنوان نماد صلح یاد شده و این نماد نمادی کهن و باستانی است.اما در شعر پایداری امروز این نشانه بی درنگ شعر مقاومت فلسطین را به یاد خواننده میآورد. بدین ترتیب در سروده هایی که به پایداری در همه جهان اشاره میکند و تنها و فقط به مساله فلسطین نمی پردازد این نماد شعر را با محدودیت مواجه می کند. مثلا اگر شاعری بخواهد از پایداری مردم افغانستان در این روزها شعری بگوید آوردن نماد زیتون شعر او را خواسته یا ناخواسته به سمت ادبیات مقاومت در فلسطین می کشاند. لازم است که شاعران در به کار بردن نماد ها در این گونه موارد نیز دقت داشته باشند.
کاظمی گفت: در حوزه ساختار، متن باید روایت خودش را هیچ جا نشکند مگر اینکه اینکه شکست روایت دلیل شاعرانه ای داشته باشد. اگر علاقهمند به حفظ روایتگری بر اساس روند معمولی اتفاقها به همان شیوه که می افتند، هستید، مانعی ندارد اما قدری پیچ و تاب شاعرانه در روایت ایجاد کنید تا به هر حال روایت در شعر تفاوت های خودش را با روایت در نثر نشان دهد.
وی در پایان یادآور شد: از پراکنده گویی دوری کنید و به مضامینی مرتبط و مربوط با موضوع توجه بیشتر کنید. هر نوع از شعر امروز را که علاقه دارید زیاد بخوانید و سعی کنید خودتان را به شعر امروز در حوزه های زبان و بیان و ... نزدیکتر و زبانی امروزی را به کار ببندید.
نظر شما