به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) «پادرمیانی» نام اثری تازه از محبوبه زارع است که از سوی نشر جمکران منتشر شده است. داستان این کتاب تازه که موضوع گفت‌وگوی ما است، عشق میان دو تن و وساطت حضرت ولی عصر (عج) در وصال این دو نفر به یکدیگر است. بر اساس گفته زارع، اصل داستان از یک روایت معتبر شیعی گرفته شده است و بعدتر با پرداخت‌های داستانی در اختیار خواننده قرار داده شده است. به مناسبت سالروز ولادت حضرت ولی عصر، در ادامه گفت‌وگویی را با نویسنده این کتاب می‌خوانید.

«پادرمیانی» داستان یکی از تشرفات حضرت ولی عصر است. از آنجایی که کتاب را بر اساس یک تشرف مشهور نوشته‌اید، لطفا کمی درباره اصل این واقعه برای خوانندگان ما بگویید.
در منابع شيعي در خصوص وقايع كرامات امام زمان (عج) و ملاقات متوسلان به حضرت شاهد نمونه‌های متعددی هستيم. عقيده به حضور حضرت در زندگی ما به عنوان خورشيد پشت ابر، عامل مهمی است كه امكان و صحت اين وقايع را تثبيت می‌كند. در اين تشرف، طلبه‌ای بيمار به نام شيخ حسين آل رحيم نجفي، پس از قرارگرفتن در ابتلای عشقی عميق، امر محال وصل را به درگاه حضرتش متوسل می‌شود و پس از سلوكی عارفانه در اين شيدايی با وساطت امام زمان (عج) به مطلوب خود مي‌رسد.
 
برای نوشتن این‌گونه داستان‌ها نویسنده همیشه ناچار است که تغییراتی برای روایی شدن و داستانی‌تر شدن ایجاد کند. شما در این مسیر چه تغییراتی در اصل واقعه انجام دادید؟ یا بهتر بگویم، بازآفرینی‌های این داستان در کدام بخش‌ها است؟
بله قطعا تبديل چند سطر منبع تاريخي به رمان، مستلزم پرداخت داستانی است. بخش سلوك روحانی در عشق كه من در اين اثر دوطرفه ديده‌ام، محتوای اصلی پردازش و بازآفرینی بود. منابع درباره تمايل دختر براي وصل مسكوت است؛ اما من نتوانستم بپذيرم كه امام معصوم (عج) وساطت وصلتی را عهده دار شوند كه در آن دختر شخصيتی منفعل داشته باشد و به نوعی پادرمياني حضرت (عج) فقط بر اساس توسل بی‌منطق يك مرد صورت گرفته باشد. به عبارتی من منطق اين وساطت را بدون عامليت دختر، مردسالارانه ديدم و چون تطابق با سيره معصوم (ع) ندارد، تلاش در حذف اين نگاه داشتم و در نتيجه سلوك عاشقانه را در هاله‌ای از حجب و مستوری در دختر پردازش كردم كه به نظرم كاملا منطق دارد.
 
داستان این کتاب بین طلبه‌ای جوان و دختری زیبا به نام لیلی اتفاق می‌افتد. این دو شخصیت را می‌توان نماد چه چیزی دانست؟ تقابل دو شخصیت فقیر و بیمار با دختری شاداب و وساطت امام عصر قرار است حکایت از چه مسئله ای داشته باشد؟
دختر نماد مطلوبی است كه حتی در جايگاه معشوق هم، كششی روحانی به اين توسل دارد و در واقع نماد مستوری و محجوبی است و طلبه، تمثيلی از نياز و عجز و تقاضا. اين دوگانه عرضه و تقاضا در محضر امام (عج) به شالوده‌ای از توسل و درخواست مورد عنايت قرار می‌گيرد و امام (عج) برای اين وصلت وساطت می‌كند. اين جريان حكايت از صحه گذاردن بر حقيقت عشق و سلوك روحانی در سايه ولايت دارد كه در شرط حجب و توسل، طالب و مطلوب را به هدف وصل می‌رساند.
 
چه شد که ایده پرداختن داستانی بر اساس این روایت مشهور ساخته شد و تصمیم به تالیف این اثر گرفتید؟ فکر می‌کنید اساسی‌ترین مفاهیمی که توسط این‌گونه داستان‌ها می‌شود به آنها اشاره کرد، چه چیزهایی باشد؟
از مهم‌ترين مسائل مورد تأمل من در موضوعات قلمی، عشق و حقيقت آن، خصوصا غرايز ميان دختر و پسر است كه امروزه در سطح الفاظ شناور می‌ماند. دنبال نسبتی ميان سلوك عشق انساني و ولايت انتظار بودم كه به اين داستان در منابع شيعه برخوردم و آن را موضوع مناسبی براي شرح لايه‌هاي درونی و معرفتی عشق ديدم. مفهوم مهم و عميق عشق انسانی و اتصال او به ولايت معنوی. جمله‌ای كامل‌تر ازاين برای پاسخ نمی‌توانم پيدا كنم.

       
 
چه بازخوردهایی بعد از چاپ این کتاب دیدید؟
از آنجا كه اين مدت درگير رساله علمی خود بودم و از طرفی جلسه رونمايي كتاب برگزار نشد، متوجه بازخورد اجتماعی آن نشدم؛ اما در نزديكان و دوستاني كه مطالعه كردند، ديدگاه‌های خوبی را مبنی بر تاثير داستان بر مخاطب شاهد بودم.
 
فکر می‌کنید با چه مضامین دینی دیگری می‌توان داستان‌هایی با این ابعاد و ویژگی‌ها نوشت؟
دامنه مضامين دينی بسيار گسترده است؛ اما در خلق داستان، من به ابعاد آموزه‌های اجتماعي و عرفانی اميد و گرايش دارم و جای آن‌ها را در پرداخت داستانی خالی می‌بينم كه اميدوارم مورد توجه نويسندگان معاصر قرار گيرد.

راه و روش شما در تالیف این کتاب چگونه بود؟
از آنجا كه پردازش بر اساس سلوك روحاني طالب و مطلوب بود، نياز به مطالعات عرفانی بود كه قبلا آن را طي كرده بودم و مشكل خاصی جز سكوت منابع تاريخي درباره شخصيت و زندگی دو فرد مد نظر نداشتم.
 
در یکی از نقدهایی که بر این کتاب خواندم، نگاه نویسنده به عشق و ازدواج، خصوصا در بازه زمانی که داستان روایت می‌شود و در جامعه نجف را عجیب خوانده بود. نظر شما درباره این موضوع چیست؟
عشق و روايت آن از اين دست است. معنی عجيب بودنش را نمی فهمم. آنچه مهم است حجب و پوشيدگی در معشوق در عين توسل ولايی به امام زمان (عج) است؛ هرچند ليلی بر خلاف عاشق، مسير فيزيكی چهل روزه را طی نمی‌كند؛ اما با رازداری و در سيری انفسی، جاده حقيقت عشق را طي مي‌كند. همچنين جهد و توسل عاشقی است كه عشق زمينی خود را به ولايت گره مي‌زند. عجيب بودن اگر از نظر تحقق، مد نظر است دليلش اين است كه توسل‌های عاشقان زمينی و وصال آن‌ها كمتر ميان شيعه شنيده و پرداخته شده و گمان رفته كه بايد به صورت سر باقی بماند.

«پادرمیانی» را محبوبه زارع نوشته است و نشر جمکران آن را با قیمت 18000 تومان منتشر کرده است.