حمید طالبزاده استاد دانشگاه تهران گفت: تمام فلاسفه از شناخت شروع میکنند و از عوارض ذاتیه وجود بحث میکنند ولی در بیان علامه طباطبایی، علم در خدمت عمل و زندگانی درمیآید.
طالبزاده در ابتدای نشست مقاله ششم علامه در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم را دارای ظرفیتی فوقالعاده در حوزههای مختلف معرفی کرد و گفت: ایشان این بحث مهم را مطرح کردند و علی رغم نقدهایی که شاگردان و دیگران داشتند هیچگاه این بحث را پس نگرفتند و تکملهای را نیز بر آن بار نکردند؛ ما نیز به این میراث اصرار میکنیم که این بحث در سنت فلسفه اسلامی ما وجود محکمی دارد.
استاد دانشگاه تهران بیان کرد: علامه طباطبایی از یک مقدمه به فعالیتهای عملی میرسد؛ فعالیتهای عملی، به معنی زندگانی است؛ بحث اعتباریات مستقیماً به بحث زندگانی بشر مرتبط است؛ محور تفکر و فلسفه و دین، زندگی است.
وی افزود: علامه طباطبایی از زندگی عملی و حیات به عنوان محور سخن میگویند؛ در اینجا است که یک فیلسوف اسلامی برای اولین بار از زندگی شروع میکند؛ تمام فلاسفه از شناخت شروع میکنند و از عوارض ذاتیه وجود بحث میکنند ولی علامه طباطبایی از منشاء زندگی سخن میگوید که این امر عالی و استثناء است.
طالب زاده با ذکر این مطلب که علامه بیان میکند حیات طبیعی معروض یک سلسله عوامل علی و معلولی هستند، یادآور شد: از آنجایی که فصل انسان، نطق است و حیوانیت برای انسان ذیل فصل نطق میسر میشود، بنابراین تمام فعالیتهای حیاتی ذیل نطق محقق میشوند.
استاد فلسفه دانشگاه تهران در خصوص اینکه حوزه حکمت عملی، ذیل حکمت نظری شکل میگیرد و در اینجا علامه طباطبایی ربط بسیار خوبی را بین این دو حکمت بیان میکنند، گفت: در اینجا یک اعتبار شکل میگیرد، یعنی معنایی به نام ضرورت ابتدا در ساحت طبیعی پدید آمده و تقوم پیدا کرده و سپس معنابخشی شده است؛ سپس از این مرتبه فراتر میروند و در ساحت عمل به بحث علم میپردازند.
طالب زاده در پایان گفت: علامه طباطبایی بیان میکند که به شکل دائم به دنبال واقع میگردیم و هر کاری میکنیم که به واقع برسیم و در این رهگذر علم را به منزله کاشف از واقع، اعتبار میکنیم؛ علامه دامنه اعتبار را به حقایق ماهوی نیز سرایت میدهند؛ در بیان علامه، علم در خدمت عمل و زندگانی درمیآید.
نظر شما