عکسها در کتاب «زندگی و دیگر هیچ» بدون نظم خاصی چیده شدهاند؛ یعنی پس از دو صفحه عکسهای زلزله، که روایتگر زندگی مردم رودبار است، در صفحه بعدی به عکسهای پشت صحنه فیلم زندگی و دیگر هیچ میرسیم و بعد از آن شاهد تعدادی عکس از طبیعت خواهیم بود؛ تمام صفحات کتاب به همین روال است. اکثر عکسهای این کتاب سیاه و سفید است و در این بین چندتایی عکس رنگی نیز دیده میشود.
جاسم غضبانپور
جاسم غضبانپور عکاس، در گفتوگو با ایبنا درباره کتاب «زندگی و دیگر هیچ» گفت: این کتاب مجموعهای از عکسهای زلزله رودبار و پشت صحنه فیلم سینمایی زندگی و دیگر هیچ اثر عباس کیارستمی است. کیارستمی برای ساخت این فیلم در آرشیو عکسهای من از آن زلزله به دنبال صحنهها و لوکیشنهای مناسب بود که موجب همکاری ما با یکدیگر شد، من عکاس مستند اجتماعی هستم نه عکاس فیلم اما در این پروژه با کیارستمی همکاری کرده و آرشیو عکس خود از زلزله رودبار را پربارتر کردم.
این عکاس-مولف در ادامه افزود: معمولا سعی میکنم مجموعه عکسهای خود را در زمانی مناسب منتشر کنم، پس از فوت کیارستمی سراغ انتشار این کتاب رفتم؛ در واقع بنا بود این کتاب چهلم کیارستمی منتشر و توزیع شود که این کار به سرانجام نرسید؛ پس از آن نیز قرار بود در سالگرد فوت او منتشر شود اما به دلیل مشکلات متعدد این کتاب به تازگی منتشر شده است. همچنین این کتاب قرار است در جشنواره فیلم کن توزیع شود به همین دلیل به زبان فرانسوی و انگلیسی نیز ترجمه شده است.
وی همچنین بیان کرد: این کتاب از سمت چپ شروع میشود و در ابتدای کتاب پس از مقدمه عکسی از آسمانی ابری گذاشتهام که این اثر را در بعد از ظهر روز زلزله رودبار گرفتهام و کتاب با این عکس شروع میشود. پس از آن نیز عکس زنی عرب و زلزله زده در چهار صفحه آمده است و زیر عکس شرح مختصری از زندگی او نوشتهام. این عکس یک تک فریم نیست بلکه چند فریم در کنار هم قرار گرفته است.
مولف- عکاس کتاب «آسمان و زمین» گفت: در واقع عکسهایی که در این کتاب منتشر شده است تک فریم از یک صحنه خاص نیست بلکه چند صحنه قبل و بعد هر عکس آورده شده و زندگی در این عکسها جریان دارد و زمان ثابت نیست. این کتاب مانند یک فیلم شروع و پایان دارد، قصه دارد، با آسمان، زلزله، جنگ، رفتن و از دست دادن شروع میشود با خروج کیارستمی از کادر و عکسی مشکی پایان مییابد. عکسهای این کتاب علاوه بر بخشهایی از زلزله رودبار، طبیعت و صحنههایی از فیلم زندگی و دیگر هیچ کیارستمی را نیز شامل میشود که همه در چند فریم از پس و پیش هر عکس است. برش این عکسها نیز به گونهای است که حاشیه دور نگاتیو نیز در آن دیده میشود و عکسها شبیه فیلم روایت میشود.
جاسم غضبانپور در پایان درباره مشکلات چاپ عکس به صورت کتاب گفت: برای انتشار کتاب به دلیل نوع کاغذ متفاوتی که استفاده میشود مشکلات متعددی وجود دارد و در برخی موارد نیز مولف باید قسمتی از هزینه را خودش پرداخت کند. در توزیع و پخش این قبیل کتابها نیز کوتاهی میشود و توزیع کنندگان مانند ناشر یا مولف دغدغه فرهنگ را ندارند بلکه سود آنها هر جا که باشد آنها به همان سمت روانه میشوند؛ اگر در دلالی دلار پول بیشتر بود به آن روی میآورند و اگر در فروش لباس سود و منفعتی وجود داشت به این سو میروند.
در این کتاب عکسها با حاشیه نگاتیو فیلم در این صفحات جای گرفتهاند و بر جذابیت آن افزوده است؛ گویی قصد دارد مانند یک فیلم کوتاه روایتکننده چند لحظه از زندگی مردم زلزله زده یا عوامل پشت صحنه فیلم در آن موقعیت باشد. سایز عکسها در کتاب «زندگی و دیگر هیچ» یکسان نیست و به فراخور تعدد عکسها که در دو صفحه قرار میگرند و قصهای را بازگو میکنند بزرگ و کوچک میشود. همچنین در هر چند صفحه از این کتاب شاهد یک قاب از یک عکس هستیم که تمام دو صفحه را پوشانده است.
علاوه بر عکسهای زلزله و عکسهای پشت صحنه فیلم در این کتاب عکسهای طبیعت، تک درخت و آسمان نیز دیده میشود؛ این نوع عکسها نه به سبک عکاسی غضبانپور نزدیک است نه در صحنه فیلم کیارستمی میتوان دید؛ اما شباهتی به نوع نگاه کیارستمی نسبت به محیط پیرامون و عکسهایش دارد، شاید بتوان اینطور برداشت کرد که این همکاری تاثیرات کمی در دید غضبانپور در مدتی کوتاه گذاشته است.
گفتنی است انتشارات تیس کتاب «زندگی و دیگر هیچ» اثر جسام غضبانپور را در 137 صفحه با قیمت 65000 تومان منتشر کرده است.
نظر شما