به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نخستین چاپ کتاب «بندر و کشتیسازی در ایران» در سه فصل به قلم دکتر غلامرضا امیرخانی تدوین و از سوی معاونت دانش و پژوهش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران منتشر شده است.
نخستین فصل کتاب با عنوان «پیشینه و تحولات ساخت بندر» به مباحثی مانند تعریف بندر، تاریخچه ساخت بندر در ایران، بنادر مهم خلیج فارس و بندرسازی در جمهوری اسلامی ایران پرداخته است.
ریشه‌یابی کلمه «بندر»
نویسنده کتاب «بندر» را این‌گونه تعریف کرده است: «بندر واژه‌ای فارسی است و به همین صورت به زبان‌های هندی و عربی راه یافته است. در زبان عربی نیز جمع مکسر آن به‌صورت بنادر به کار می‌رود. این واژه به احتمال زیاد از ریشه «بند» به معنای بستن و بیشتر به مفهوم محوطه‌ای محصور بر لب دریا یا رودخانه بزرگ است؛ همانند واژه «سد». برخی معتقدند واژه بندر ممکن است از ترکیب «بند ـ در» به مفهوم ورودی یا مدخل اسکله، گرفته شده باشد. در لغتنامه دهخدا اصل واژه بندر را ترکیبی از دو واژه بن، در دانسته که به معنای مکانی است که در آن بار و بنه می‌نهند.»
تاریخچه کشتی‌رانی ایران هم‌قدمت با دنیاست
امیرخانی در ادامه تاریخچه کشتی‌رانی در ایران را با تاریخچه دریانوردی و کشتی‌رانی در دنیا برابر دانسته و در شرح دلیل این ادعا آورده است: «حرکت و توقف هر کشتی، مستلزم وجود مکانی در کنار دریاست تا در آن پهلو بگیرد و لنگر بیندازد. از گذشته‌های بسیار دور ایرانیان با ابتکارات و نوآوری‌های خود، کار‌های مهمی برای تسهیل رفت و آمد و پهلو گرفتن کشتی‌ها انجام داده‌اند.»
وی همچنین در این فصل اشاره کرده که کهن‌ترین نامی که در حفریات باستان‌شناسی و مطالعات مورخان مطرح شده، شهراریدو است که در منتهی‌الیه جنوبی منطقه بین‌النهرین قرار داشته است.
آشنایی با پیشینه کشتیسازی در ایران
«پیشینه کشتیسازی در ایران» عنوان دومین فصل کتاب است. کشتیسازی ایرانیان در دوره باستان، کشتیسازی در ایران تا دوره صفویه، ساختمان و تجهیزات کشتی‌ها و دوران افول و کشتیسازی در ایران: از 1320 تا 1357 موضوعات این فصل کتاب است.
در این فصل از کتاب به تاریخچه کشتیسازی در ایران در دوره‌های هخامنشیان و صفویه و همچنین به معرفی کتاب‌های کهن در حوزه کشتی‌رانی مانند «عجایب الهند بره و بحره و جزایره بزرگ بن شهریار رامهرمزی»، «سلسه التورایخ» و «کتاب الفوائد فی اصول علم البحر و القواعد»پرداخته شده است.
نگاهی به چشم‌انداز صنعت کشتیسازی در ایران
سومین فصل کتاب «جمهوری اسلامی و صنعت کشتیسازی» است که شامل مباحثی مانند ویژگیهای صنعت کشتیسازی ایران، سنخ‌شناسی صنعت کشتیسازی ایران: کارخانه کشتیسازی صدرا (صنایع دریایی ایران)، کارخانه کشتیسازی صداری بوشهر، نقش صنعت کشتیسازی در توسعه اجتماعی اقتصادی کشور و آینده صنعت کشتیسازی ایران است.
نویسنده در این فصل از کتاب، در تشریح ویژگیهای صنعت کشتیسازی ایران نوشته است: «سازمان‌‌های مرتبط با صنایع دریایی و دریانوردی ایران را در کنار وزارتخانه‌های راه و مسکن، بازرگانی، صنایع و معادن، جهاد کشاورزی، علوم، تحقیقات و فناوری، آموزش و پرورش می‌توان به‌صورت زیر تقسیم‌‌بندی کرد: مراکز آموزش دریایی شامل هنرستان‌های دریایی،دانشکده‌های کشوری و لشکری دریانوردی، مراکز اموزش شرکت‌های کشتی‌رانی؛ انجمن‌های دریایی شامل انجمن مالکان کشتی، انجمن دریا نوردان؛ شرکت‌های مشاوره و مهندسی دریایی، پژوهشگاه دریایی و شرکت‌های صید آبزیان.»
نخستین چاپ کتاب «بندر و کشتیسازی در ایران» با شمارگان سه هزار نسخه در 104 صفحه، به بهای سه هزار تومان از سوی معاونت دانش و پژوهش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به بازار نشر عرضه شده است.
شنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۳ - ۰۹:۰۸
نظر شما