سید یحیی صفوی در بخشی از این مراسم طی سخنانی گفت: بیش از 20 سال است که علاوه بر پاسداری از میهن مشغول تدریس جغرافیای جهان اسلام و ژئوپولتیک سیاسی هستم. موسسه آیندهپژوهی جهان اسلام که ریاست آن برعهده من است هفت سال است که با همکاری استادان علوم سیاسی و روابط بینالملل راهاندازی شده و این مجموعه هشت جلدی محصول کار پژوهشگران این موسسه طی چهار سال گذشته است.
وی در ادامه تحلیل کوتاهی از مسائل مرتبط به جهان اسلام ارائه کرد و گفت: سرعت تغییر و تحولات در حوزههای سیاسی، امنیتی، اقتصادی و تکنولوژیک جهان کنونی شتاب فراوانی گرفته است. جهان در مقطعي حساس و بحرانی از تاريخ بشریت است.
وی ادامه داد: جهان اسلام چه به معنای 6/1 میلیارد جمعیت آن و چه به معنای 57 کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی هماکنون در حال گذر از یک گردنه تاریخی و گذار سرنوشتساز ژئوپولتیک قرار دارند.
صفوی با اشاره به حوادث صورت گرفته طی 13 سال گذشته در کشورهای جهان اسلام ــ مانند عراق، مصر، لیبی، بحرین و فاجعه کنونی غزه ــاظهار کرد: با نگاه به این فجایع متوجه سهم نظام سرمایهداری غرب، صهیونیسم جهانی، قدرتهای سازنده سلاحهای تکنولوژی نظامی و امپریالیسم خبری در این فاجعهها میشویم. اكنون با توجه به اين كه همواره کشورهای اسلامی هدف تهاجم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای غربی قرار گرفتهاند، این سوال مطرح میشود که چرا این حوادث در قارههای دیگر رخ نمیدهد و آیا بازتاب این ظلم بزرگ روزی متوجه ظالمان جهان نخواهد شد؟
رئیس موسسه آیندهپژوهی جهان اسلام در بخش دیگری از سخنانش به نظر برخی اندیشمندان کنونی درباره جهان اسلام اشاره کرد و گفت: جهان اسلام امروز در یک نقطه عطف قرار گرفته و آینده کشورهای اسلامی در نتیجه روابط بینالملل کشورهای اسلامی با یکدیگر رقم میخورد چرا که کشورهای اسلامی ظلم آشکار و عدم توازن شمال و جنوب، امنیت و ناامنی و دموکراسی و دیکتاتوری را تحمل نخواهد کرد.
وی با بیان این که دنیای اسلام باید در سرنوشت خود بازنگری کند، یادآور شد: از 60 و اندی سال پیش غده سرطانی صهیونیسم را در جهان ایجاد کردند و فکر بلعیدن منابع خام کشورهای اسلامی شکل گرفت. غربیها راه کسب ثروت را در بلعیدن ثروت کشورهای اسلامی میدانستند و به همین دلیل همواره این کشورها از آفریقا تا آسیا در معرض تهاجم بودهاند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: کشورهای اسلامی بايد با هماهنگی و همگرایی و تشکیل اتحادیههای منطقهای و جهانی براساس منافع مشترک و ظرفیتهای موجود برای پیشرفت و توسعه و امنیت پایدار حرکت کنند.
صفوی در بخش دیگری از سخنانش عوامل توانمندسازی جهان اسلام در قرن بیست و یکم را برشمرد و گفت: موقعیت مناسب جغرافیایی یکی از این دلایل است و کشورهای جهان اسلام از سواحل اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام، 22 درصد کشورهای جهان را تشکیل میدهند.
وی ادامه داد: فرهنگ و ایدئولوژی مشترک میان کشورهای جهان اسلام یکی دیگر از عوامل توانمندسازی آنهاست چرا که 90 درصد اعتقادات مسلمانان برپایه توحید، نبوت و معاد مشترک است و دارای اعمال عبادی مشترک مانند حج هستند.
رئیس موسسه آیندهپژوهی جهان اسلام به موقعیت استراتژیک و تسلط کشورهای اسلامی بر گذرگاههای اجباری جهان اشاره کرده و گفت: تسلط کشورهای اسلامی بر این گذرگاهها موجب شده تا حرکت ناوگانها ناگزیر از این تنگهها باشد.
به گفته صفوی داشتن قدرت بیهمانند ژئواکونومیک یکی دیگر از دلایل توانمندي جهان اسلام است و 75 درصد از ذخایر قطعی نفت و 57 درصد از ذخایر قطعی گاز در این کشورها وجود دارند.
وی یادآور شد: این عوامل میتواند موجب تشکیل یک قطب قدرت جدید در قرن بیست و یکم به نام جهان اسلام باشد و کشورهای جهان اسلام باید با عزمي برای همگرایی به سوی پیشرفت و امنیت پایدار بر کشورهایشان حرکت کنند هرچند که در این راه با کارشکنی غربیها مواجه خواهند شد.
صفوی در پایان گفت: مقاومت در برابر این کارشکنیها نیاز به شجاعت رهبران سیاسی و استقامت کشورهای اسلامی و به کارگیری همه منابع در کشورهای اسلامی دارد.
مجموعهاي با پشتوانه 4 سال تلاش
سید حمزه صفوی مدیر موسسه آیندهپژوهی جهان اسلام در بخش دیگری از این مراسم درباره روند تهیه مجموعه هشت جلدی کتابهای جهان اسلام توضیحاتی را ارائه کرد و گفت: بیش از چهار سال روی این مجموعه کار شده است. تجربه ما از انجام این طرح نشان میدهد نگاهی که از بیرون به جهان اسلام شده نگاهی خارج از غرضورزی نیست.
وی ادامه داد: در ابتداي این کار دایرةالمعارفهای مهم دنیا ترجمه شد. نخست قرار بود که تنها این کار براساس ترجمه صورت گیرد اما در بخشی از کار متوجه شدیم که اطلاعات خام غرب از جهان اسلامی مبتنی بر نگاه بالا به پایین و بیمهرانه نسبت به کشورهای اسلامی است.
وی افزود: بر اساس همين تفكر كه ما نباید تنها متکی بر نگاه غرب به جهان اسلام باشیم، به همان اندازه که برای ترجمه وقت گذاشتیم برای پالایش ترجمه از نگاههای غرضورزانه غرب به جهان اسلامی زمان گذاشته شد.
به گفته حمزه صفوی در مرحله بعدی تدوین مجموعه هشت جلدی کتابهای جهان اسلام، نگاهی براساس منابع ایرانی به این مجموعه افزوده شد.
مدیر موسسه آیندهپژوهی جهان اسلام گفت: بسیاری از اندیشمندان به ما میگفتند که به دلیل تعارضات جدی در کشورهای اسلامی این طرح محکوم به شکست است اما ما برخلاف این نظر هستیم.
وی با مقایسه موقعیت کنونی جهان اسلام و اروپای قرن نوزدهم تا قرن بیستم گفت: شباهتی میان این دو دوره دیده میشود و ما مشاهده کردیم که کشورهای اروپایی پس از برادرکشی توانستند به همگرایی برسند. چرا این وضعیت نتواند در کشورهای اسلامی ایجاد شود؟
مجموعه هشت جلدی کتاب «جهان اسلام» به همت انتشارات امیرکبیر منتشر شده است.
گزارش تکمیلی این مراسم متعاقبا منتشر میشود.
نظر شما