مصطفی خرامان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: همه ناشران تقریبا کارهای هم شکل ارایه می‌دهند و اگر خودمان را به‌جای والدین بگذاریم انتخاب کتاب خوب از این دریای بی‌کران کار بسیار مشکلی است. متاسفانه سیستمی وجود ندارد که به پدرها و مادرها کمک و راهنمایی کند که چه کتابی را برای فرزندانشان انتخاب کنند.
این نویسنده کودک و نوجوان افزود: اغلب خانوادهها بدون داشتن ذهنیتی درباره کتاب یا ناشری مشخص به بازار کتاب می‌آیند و برای کودکانشان کتاب می‌خرند. در واقع خانوادهها به طور هدفمند به کتابفروشی‌ها مراجعه نمی‌کنند و در میان انبوه کتاب‌های موجود در حوزه کودک و نوجوان گم می‌شوند.
وی یادآوری کرد: به دلیل وجود دغدغه و مشغله‌های متعدد امکان تحقیق و بررسی انبوه کتاب‌های منتشر شده توسط والدین وجود ندارد و اکثر خانوادهها با معیارهای علمی انتخاب کتاب مناسب برای کودکانشان در سن‌های مختلف آشنایی ندارند. همچنین وجود مشکلات اقتصادی هم امکان خرید خانوادهها را محدود کرده است از این‌رو بدون توجه زیاد به محتوا و چاپ کتاب، اثری را که قیمت پایین‌تری دارد فقط به عنوان این‌که کتابی برای فرزندشان تهیه کرده باشند می خرند.
خرامان عنوان کرد: برای افزایش آگاهی والدین، NGOهایی مانند انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، انجمن شاعران شورای کتاب کودک و انجمن قلم، کتاب‌های خوب را انتخاب کرده و به خانوادهها معرفی کنند. به این ترتیب والدین دغدغه این‌که چه کتابی برای فرزندانشان مناسب است نخواهند داشت.
نویسنده مجموعه «پسر سرکار عبدی» افزود: طبیعتا خانوادهها تمایل دارند هزینه‌ای را که برای خرید کتاب اختصاص داده‌اند صرف تهیه یک کتاب خوب، مناسب و باکیفیت برای فرزندانشان کنند. به طور مثال کتاب‌هایی که در مجلات رشد که توسط آموزش و پرورش منتشر می‌شود از سوی خانوادهها و بچه‌ها با استقبال بیشتری مواجه می‌شوند زیرا آن‌ها با اطمینان به مجله رشد کتاب‌ها را تهیه می‌کنند.
وی ادامه داد: باید فهرستی از کتاب‌های خوب منتشر شود و به روش‌های مختلف مانند ارایه در مدارس، کتابخانه‌ها، سایت‌های خبری و رادیو و تلویزیون در دسترس بچه‌ها و خانوادهها قرار گیرد. این کار علاوه بر افزایش آگاهی مردم به کتاب‌های خوب سبب می‌شود ناشرانی که آثار باکیفیتی تولید نمی‌کنند دنبال معیارهای موردنظر انجمن‌های مربوطه برای انتخاب کتاب‌های خوب باشند و در بهبود کیفیت آثارشان بکوشند. به این ترتیب شمار تولید آثار بی‌کیفیت روزبه‌روز کاهش می‌یابد.
خرامان افزود: به عنوان مثال جدیدا توسط بخش خصوصی فهرستی با عنوان «لاک‌پشت پرنده» تهیه می‌شود که در آن کتاب‌های کودک و نوجوانی که توانسته‌اند این نشان را دریافت کنند به مخاطبان معرفی می‌شوند. این قبیل کارها که سبب توسعه آگاهی مردم و موجب کاهش بخشی از مشکلات نشر می‌شود، باید مورد حمایت گسترده قرار گیرد.
نویسنده«دختران علیه دختران» ادامه داد: ازطرفی جایزه‌هایی که به کتاب‌ها می‌دهند اگر درست و اصولی باشد می‌تواند علامت و مبنایی برای خانوادهها باشد که بتوانند براساس آن انتخاب‌های مناسبی داشته باشند اما متاسفانه کتاب‌هایی که جایزه می‌گیرند به صورت گسترده معرفی و تبلیغ نمی‌شوند. اگر این کتاب‌ها توسط انجمن‌ها، رسانه‌ها و رادیو و تلویزیون به مخاطبان معرفی شوند، والدین با شناخت و هدف مشخص به کتاب فروشی‌ها می‌روند.
خرامان در ادامه با اشاره به آمار پایین مطالعه در کشور گفت: اکثر مدارس فاقد کارشناس مورد نظر برای انتخاب و سفارش کتاب‌های مناسب کودکان هستند؛ از این‌رو موسسات دولتی یا انجمن‌های مختلف موجود در حوزه کتاب کودک می‌توانند با اهدای کتاب‌هایی که موفق به دریافت جایزه شده‌اند به مراکزی که با کودکان سروکار دارند، علاوه بر این‌که سبب ترویج کتابخوانی در سطح جامعه و در بین کودکان شوند، شناخت بچه‌ها را به کتاب خوب نیز افزایش دهند. وقتی کودک به خواندن کتاب‌های مناسب و باکیفیت خو گرفت، ذائقه او نیز تربیت می‌شود و دیگر کتاب‌های کم‌کیفیت را نمی‌پذیرد.
وی در ادامه با اشاره به گرایش اغلب ناشران کودک به تولید کتاب‌های بازاری گفت: برخی ناشران کودک و نوجوان با ترجمه چند کتاب و اسکن تصاویر، کتاب‌های کم کیفیت منتشر و بازار را پر می‌کنند. البته از زمانی که دخالت دولت کاهش یافته و فقط از کتاب‌های خوب حمایت می‌کند، تعداد ناشرانی که با انتشار آثار بی‌کیفیت می‌خواستند تجارت کنند کاهش یافته است اما با وجود این هنوز نیمی از آثاری که در حوزه کودک و نوجوان تولید می‌شود از کیفیت پایینی از نظر چاپ، تصویر و محتوا برخوردارند.
نویسنده «فرشته‌ها از کجا می‌آیند» گفت: دولت باید سازوکارهای لازم در حوزه کتاب و صنعت نشر را اعمال کند تا وضعیت موجود بهتر شود. مثلا ایجاد زنگ کتابخوانی در مدارس و دعوت نویسندگان برای حضور در مدارس و در بین بچه‌ها و صحبت کردن با آن‌ها و معرفی معیارهای کتاب خوب به بچه‌ها از جمله سازوکارهای خوبی بود که توسط دولت عنوان شد اما متاسفانه تا کنون عملی نشده است.
چهارشنبه ۲۵ تیر ۱۳۹۳ - ۰۸:۴۱
نظر شما