جمعه ۲۲ آذر ۱۳۹۲ - ۰۹:۰۰
نوربخش: مطبوعات، طنز یکصد سال اخیر ایران را شکل داد

مرتضی نوربخش، شاعر معتقد است که شعر طنز پیش از مشروطه هم در ادبیات کلاسیک فارسی دارای پیشینه است، اما بعد از مشروطه و در یکصد سال اخیر شناسنامه‌دار شده است. این شاعر گفت که کتاب‌های طنز کم تعدادند و مطالب طنز در یکصد سال اخیر از طریق مطبوعات به گوش مردم رسیده است.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نوربخش گفت: در آغاز شکل‌گیری شعر فارسی مایه و رگه‌هایی از طنز در آثار شاعران وجود داشت، اما اگر بخواهیم به گذشته رجوع کنیم نمی‌توانیم بگوییم طنز در شعر کلاسیک در چه دوره‌ای پا گرفت.

این شاعر افزود: اگر بخواهیم به طور واقع بینانه به شعر طنز نظر بیندازیم باید بگوییم که حضورش در 100 سال اخیر پررنگ‌تر شده است. به ویژه با به وجود آمدن مطبوعات، شعر طنز رشد کرد و در جامعه مخاطب یافت. بسیاری از شاعرانی که در عرصه‌های دیگر شعری هیچ سابقه‌ای نداشتند و دست به آزمون و خطا نزده‌ بودند در همین دوره شروع به سرودن شعر طنز کردند. شعر آن‌ها در مطبوعات منعکس می‌شد و مردم آن را می‌خواندند.

شاعر مجموعه شعر «باغ‌های نارون» ادامه داد: اگر بخواهیم برای شعر طنز تعریفی ارایه دهیم باید بگوییم شعر طنز معنایش خندیدن تلخ است. سراینده شعرهای طنز معمولاً مطلب خود را به گونه‌ای بازتاب می‌دهند که در پایان فهمش از سوی مخاطب به گونه دیگری است.

وی درباره شعر دو دهه اخیر توضیح داد: شعر طنز در دو دهه اخیر رشد قابل ملاحظه‌ای داشته و هنوز هم اگر بخواهیم رشد این آثار را بررسی کنیم، سهم عمده آن به مطبوعات بازمی‌گردد. کتاب طنز کم داریم و عمده مطالب در 100 سال اخیر از طریق مطبوعات به گوش مردم رسیده است.

شاعر «سرزمین کودکی» یادآور شد: در دوره مشروطه صنعت چاپ وارد ایران شد و قوت گرفت. پیش از مشروطه روزنامه‌ای در ایران وجود نداشت. روزنامه در عصر مشروطه مانند بمب هزار ساله‌ای بود که در ایران صدا کرد. مردم پیش از آن کاری با روزنامه نداشتند. شعر طنز هم به صورت رایج در روزنامه مانند بمب ترکید و از این میان می‌توان به آثار منتشر شده نسیم شمال در روزنامه معروفش اشاره کرد. روزنامه‌ها  از این حیث ارتباط خوبی با مردم برقرار کردند.

نوربخش گفت: در عهدی که مردمش پیش از آن در بی خبری به سر می‌بردند و با وجود اختلاف‌هایی که در زمان قاجار وجود داشت، موضوعات روز که دستمایه طنز قرار می‌گرفت مانند یک زخم سر باز کرد و در قالب شعر طنز بیان شد. این شروع، آغازی طلایی و درخشان بود. در دوره پهلوی اول و دوم هم طنز کار خودش را به خوبی انجام داد و همواره در عرصه وجود داشت و مشکلات مردم را بیان می‌کرد.

شاعر مجموعه شعر «عشق‌های گمشده» افزود: شاعر همواره با محدودیت‌هایی روبه‌رو است. شاعر این روزها باید به گونه‌ای حرف بزند که برای خودش دردسر نسازد. این کار، کاری سخت و هنرمندانه است که فقط از شاعران حقیقی برمی‌آید.

وی ادامه داد: پیشینه طنز همان‌طور که گفتم از دوره سبک خراسانی هم آغاز شده است. اگر ما شعر 100 سال اخیر را مورد مطالعه قرار می‌دهیم به این دلیل است که در این عصر شکوفا شده؛ به گونه‌ای که می‌توان برای آن شناسنامه‌ای در نظر گرفت. در سبک عراقی و خراسانی هم شعرهای طنز درخشانی از سوی شاعران و بزرگان ادبیات فارسی نوشته شده که البته شناسنامه‌دار نیست و جریانی را ایجاد نکرده است. شعر طنز مثل شعر آیینی است. نمی‌توانیم چندان به گذشته ارجاع دهیم اما آنچه اهمیت دارد این است که شعر طنز پیش‌ترها در ادبیات کلاسیک ما وجود داشته است.

نوربخش متولد 1342 شهرستان لنگرود است. «باغ‌های نارون»، «سرزمین کودکی»، «عشق‌های گمشده»، «کتاب دریا»(گردآوری شعر گیلان)، «سینه سرخ و درخت آزاد»، «در مسیر تماشا»، «گزیده ادبیات معاصر»(مجموعه اشعار)، «آمدن گناه من نبود» از آثار او به شمار می‌آیند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط