به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، امروز، چهارشنبه 6 شهریور 1392، برابر با 28 اوت 2013، مصادف با پانصدوسیوچهارمین سالروز تولد یوهان ولفگانگ فون گوته، نویسنده، شاعر، نمایشنامهنویس، سیاستمدار، انسانشناس و هنرمند شهیر آلمانی است.
گوته در 28 اوت 1749 در فرانکفورت به دنیا آمد و در 22 مارس 1832 در وایمار درگذشت. او یکی از مردان بزرگ فرهنگی در قرون 18 و 19 اروپا بود و یکی از نامداران تاریخ ادبیات جهان به شمار میرود.
این ادیب یکی از کلیدهای اصلی ادبیات آلمانی و جنبش وایمار کلاسیک و همچنین رمانتیسیسم است که بعدها به جنبش نئوکلاسیسیم پیوست.
به باور اکثر محققان، منتقدان و ادیبان امروز، گوته در آلمان، شکسپیر در انگلستان، ویکتور هوگو در فرانسه و دانته در ایتالیا، چهار رکن ادبیات اروپا هستند.
گوته پس از این که تعدادی از آثار بزرگش را به پایان رساند، در سال 1775 به وایمار رفت و در آنجا از سال 1776 به مدت 10 سال وزیر حکومت شد. در ادامه او در سال 1788 به ایتالیا سفر کرد و در آنجا به تحصیل هنر و مجسمهسازی باستانی پرداخت. او خود را با کارهای میکل آنژ و رافائل مشغول کرد.
گوته در وایمار به تحصیل زبانهای فارسی و عربی و همچنین قرآن پرداخت و شیفته اشعار حافظ شد.
این هنرمند همزمان با انجام وظایف دیپلماتیک خود، به مطالعاتی در زمینههای علمی چون نورشناسی و گیاهشناسی، پرداخت و چند منظومه دراماتیک چون «ایفیژنی در تاوریس» سرود. او تحقیق در «دگردیسی گیاهان» را در سال 1789 نوشت و از 1791 تا 1792 به نگارش دو جلد از «خدمت به علم نورشناسی» اقدام کرد. او همچنین در همین سالها به خواهش پرنس وایمار پست مدیریت تئاتر سلطنتی را پذیرفت و از همینجا با «فریدریش شیلر» دیگر نمایشنامهنویس و فیلسوف شهیر آلمانی و خالق آثاری چون نمایشنامه «راهزنان» و «آزادی و دولت فرزانگی»، آشنا شد.
این نمایشنامهنویس مهم با شیلر مجموعهای از اشعار هجوآمیز با نام «تحفهها» را در سال 1796 سرود و در همان زمان به نوشتن مقالاتی در موضوع نقد هنری و تاریخ هنر برای مجله شیلر پرداخت.
«قصههای پریان»، رمانهای «آخیلئوس نامه» و «کششهای انتخابی»، «حقیقت و شعر»، «سفر به ایتالیا» و «بخش دوم فائوست» نیز دیگر آثار گوته است.
«دیوان غربی و شرقی» گوته در سال 1819 منتشر شد. این کتاب که گفتارهای گوناگون آن از حافظ و فرهنگ ایرانی الهام گرفته، از یکسو بازتاب دهنده باورها و اندیشههای ایرانی، به ویژه حافظ است و از سوی دیگر بازتاب دهنده نگاه منتقدانه گوته به این اشعار و تفکرات.
اشعار، اندیشهها و پندارها و حتی شخصیت و نام حافظ در جای جای این دیوان مشاهده میشود. همچنین گوته برای سرودن این دیوان، واژگان فارسی و عربی بسیاری را به استخدام خود در آورده است. واژههایی چون الله، بلبل، مشک، ساقی، درویش، مفتی، وزیر و ترک، که در همان معنای اولیه خود به کار رفتهاند.
گوته در ایران
«دیوان غربی و شرقی» گوته برای نخستین بار از سوی شجاعالدین شفا با ترجمهای آزاد و به نثر به فارسی برگردان شد. برای بار دوم نیز این کتاب توسط کورش صفوی به فارسی ترجمه و تاز سوی انتشارات هرمس منتشر شده است.
تراژدی «فاوست» دو بار و هر دو بار نیز از زبان فرانسه به فارسی ترجمه شده است. جالب است که میخاییل بولگاکف رمان «مرشد و مارگریتا» را تحت تاثیر فاوست نوشت. «مرشد و مارگریتا» نیز با ترجمه عباس میلانی به فارسی منتشر شده است.
تراژدی «فاوست» با ترجمه م. آ. بهآذین (و اسدالله مبشری)، نمایشنامه «اگمونت» با ترجمه محمدباقر هوشیار، «دیوان غربی و شرقی» با ترجمه کورورش صفوی (شجاع الدین شفا و محمود حدادی نیز ترجمهای از این اثر را منتشر کردهاند)، «رنجهای ورتر جوان» ترجمه فریده مهدوی دامغانی (و ابوذر آهنگر) از آثار منتشر شده گوته در ایران است.

نظر شما