محمدعلی بهمنی، شاعر در مراسم نکوداشت مشفق کاشانی با ابراز خوشحالی و افتخار از شاگردی در محضر این شاعر پیشکسوت گفت: رستم سهرابش را کشت، اما کاشانی سهراب شعر را پرورش داد.-
در ابتدای این مراسم سیدعلی موسوی گرمارودی با گلایه از زمان تعیین شده برای ارایه سخنانش و با ذکر این مطلب که سعی میکنم از پنج دقیقه تجاوز نکنم، گفت: مشفق کاشانی استاد پیشکسوت و چهره ماندگار است. او در غزل مانند شهریار، هوشنگ ابتهاج، رهی معیری، عماد خراسانی و ... از غزلسرایان نئوکلاسیک به شمار میآید.
وی با اشاره به بیت «چراغ عمر ز پیری گرفت رنگ/ دریغ بیا که فصل جوانی از این کتاب افتاد» توضیح داد: این بیت شکواییهای شاعرانه بیش نیست و استاد در آغاز دهه دهم عمر شریفشان غزلهایی میگویند که خون جوان در آن جاری است. به اعتقاد من بهترین و پختهترین و شیواترین غزلها را باید در آثار ایشان خواند.
این شاعر درباره غزلسرایی اظهار کرد: غزل شیواترین و دلچسبترین شعر فارسی است و تا زمانی که شعر فارسی پابرجاست، از بین نمیرود. به اعتقاد من زبان استاد در کمال استواری است. سبک او در غزل، عراقی است و گاه گوشه چشمی به سبک هندی دارد.
گرمارودی با بیان این مطلب که استاد اشعاری دارند که از هر جهت ویژه خودشان است، ادامه داد: این اشعار هیچ تکیهگاهی جز غریزه و فکر ایشان ندارد.
این شاعر و پژوهشگر افزود: مثالهایی در آثار ایشان وجود دارد که با دقت در آنها درمییابیم که اگر استاد میخواستند، میتوانستند حتی غزل نو که امروز در تعابیر ما جایگاه غزل جوانان را پر میکنند، بسرایند.
وی گفت: من سالیان دراز است که سایه مهر و پیشکسوتی استاد را بر سر دارم و از دل جوان و شادابی روان او بهرهمندم و شعر بلند او را سرمشق قرار میدهم.
در ادامه این مراسم، محمدرضا سنگری نویسنده و پژوهشگر ادبی با بیان اینکه دو نکته قابل توجه در مورد مشفق کاشانی حایز اهمیت است، توضیح داد: در سده اخیر و خصوصا شصت سال گذشته کاشان به شکل عجیبی شاعر خیز بوده است. به خصوص نسلی که پیوند دهنده آنها مشفق است؛ به عنوان مثال میتوان به سهراب سپهری اشاره کرد.
وی در ادامه گفت: شاید بین آثارشاعران ما شاعری به اندازه ایشان اخوانیه نداشته باشیم. برای این از شاید استفاده میکنم که فرصت زیادی برای مقایسه دقیق اخوانیههای ایشان با اخوانیههای سایر شاعران را نداشتم.
این نویسنده گفت: در تحقیقی که داشتهام، 30 شعر از 30 شاعر را که در مورد استاد مشفق کاشانی نوشته شده بود، جمع آوری کردم که با بررسی و تفکر در آنها میتوان به نکاتی درمورد شخصیت و خصوصیات شعری ایشان دست یافت. اما به دلیل کوتاهی زمان تنها به چند نکته از این ویژگیها اشاره میکنم.
سنگری افزود: یکی از این موارد، خصوصیت معنیآرایی ایشان در سرایش شعر است و همچنین عمیق بودن این اشعار را میتوان مورد اشاره قرار داد. در حالی که یکی از مشکلات اصلی شعر در زمانه ما، کم عمقی است.
دکتر عبدالرضا مدرسزاده فارغ التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی، سخنران بعدی این مراسم بود که با تاکید بر جایگاه ادبی مشفق کاشانی گفت: یکی از ویژگیهای استاد، همین عمر پر برکتی است که داشتهاند زیرا میتوان به موازات زندگی ایشان، اتفاقات و تحولات در حوزه شعر را در دورههای مختلف مورد بررسی قرار داد.
وی افزود: استاد برنده جدال کهنه و نو در سرایش شعر هستند. در نتیجه شعر اصیل که ریشه در فرهنگ ما دارد، پس از گذشت سالهای طولانی ماندگار است. استاد کاشانی نیز در آثارشان بر حفظ سنتها تاکید دارند. بر خلاف عدهای از شاعران که افتخار شاعریشان را نخواندن بوستان، کلیله و دمنه و نویسندههایی از این دست میدانند، استاد همواره بر حفظ این مسایل تاکید داشتهاند.
این پژوهشگر با اشاره به ظهور جریان غزل نو، افزود: غزل نو یک شبه ظهور نکرده. استاد نخواستهاند در این مسیر تکروی کنند. کسانی که افتخار شاگردی ایشان را داشتهاند، میدانند استاد بسیار شاگردپرور و شاگرد نواز بودهاند و کارنامه پر برگ و بار استاد، سرشار از درستی و افتخار است.
در ادامه این مراسم امیر خوراکیان رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز گفت: من به عنوان عضوی کوچک از جامعه ادبی و از بخش فرهنگی شهرداری تهران، خود را در زمره دوستداران این استاد عزیز قرار میدهم و در مورد ایشان به این بیت اکتفا میکنم که «من از خون سخن رود غزل را کردهام رنگین/ که با هر جوششی سرچشمهای روشن شود اینجا».
سپس علیرضا قزوه گفت: در ابتدا لازم میدانم در روزهای پایانی وزارت دکتر سیدمحمد حسینی از ایشان بابت این برنامهها که تعداد آنها کم هم نبوده تشکر کنم. اما وقت را غنیمت میدانم و درخواستم را از آقای خوراکیان در این نشست مطرح میکنم.
این شاعر افزود: در تاجیکستان، محلهها و ناحیههای شهری با نام شاعران و شخصیتهای ادبی نامگذاری میشود. برای مثال «صدرالدین عینی». بر این اساس از مسولان شهرداری و آقای خوراکیان میخواهیم که حداقل کوچهای را در محل زندگی ایشان به نام ایشان درآورند. این انتظار زیادی نیست.
قزوه در ادامه سخنانش ضمن اشاره به جایگاه حمید سبزواری اظهار کرد: هرجا که نام مشفق کاشانی و حمید شیرازی میآید، در کنار هم و با مهربانی هستند. این دو به ما شاگردان آموختهاند که در کنار هم بوده و به هم حسادت نداشته باشیم.
محمدعلی بهمنی، شاعر، نیز در ادامه این نکوداشت گفت: من هفتهای دوبار در قالب وظیفه به دیدن ایشان میروم و الباقی هفته نیز دلم پیش ایشان است. خوشحالی و افتخار من این است که شاگرد ایشان بوده و هستم.
این شاعر افزود: قبل از آغاز مراسم کسی از من پرسید تفاوت کاشانی و رستم چیست؟ و من در پاسخ گفتم رستم سهرابش را کشت اما کاشانی سهراب شعر را پرورش داد.
در ادامه، سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پشت تریبون خوانده شد و گفت: دو هفته گذشته در ماه رمضان و در جمع شاعران فهرستی را اشارهوار بیان کردم که شامل برنامههایی بود که در طول دوره تصدیگری وزارت برای بزرگداشت شاعران برپا شده است.
حسینی افزود: امیدوارم در دولت یازدهم نیز این حرکت با شدت و پیگیریهای بیشتر ادامه داشته باشد. پیشاپیش به آقای جنتی، مقام وزارت را تبریک میگویم و امیدوارم ایشان نیز به شاعران توجه ویژه داشته باشد.
وی در ادامه بیانات ارزنده رهبر معظم انقلاب را قرائت کرد.
در بخش پایانی این مراسم مشفق کاشانی از برگزارکنندگان این نکوداشت قدردانی کرد. سپس یادنامه «به رنگ آینه» رونمایی شد و مسولان حاضر هدایای را به استاد مشفق کاشانی اعطا کردند.
خبرنگار: بیتا ناصر
نظر شما