احسان شواربیمقدم، نویسنده شایسته تقدیر بخش «متون قدیم» بیستودومین جایزه «کتاب فصل» برای گردآوری دیوان «منجیک ترمذی»، بررسی آثار منتشر شده جدید در حوزههای مختلف را در قالب این جایزه، تشویقی برای مولفان و افزایش انگیزه آنها برای ادامه این مسیر میداند._
شواربیمقدم درباره این دیوان و شاعر آن به «ایبنا» گفت: منجیک ترمذی از شاعران قرن چهارم و معاصر رودکی و در حقیقت از نخستین شاعران زبان فارسی است.
وی افزود: متاسفانه نسخه کاملی از دیوان وی در دسترس نیست، اما براساس اطلاعات موجود در سفرنامه ناصرخسرو مشخص شده که این شاعر دیوانی داشته و آن دیوان تا قرن پنجم در دسترس بوده است.
شواربیمقدم درباره چگونگی تدوین این اشعار توضیح داد: تمامی این اشعار پراکنده را از منابع دست دوم مانند تذکرهها، فرهنگها، جنگها و کتابهای بلاغی گردآوری کردهام. برای مثال «لبابالاباب»، «ترجمانالبلاغه»، «حدائقالسحر فی دقائقالشعر»، «لغت فرس» اسدی طوسی و «المعجم فی معاییر اشعار العجم» برخی از منابع هستند که در گردآوری این اشعار بهکار گرفتهام.
وی ادامه داد: این اشعار در چند دسته طبقهبندی شدهاند، یکسری اشعار پیوسته هستند که بیشتر در تذکرهها بودهاند و بخشهایی از قصیدههای ترمذی هستند. یکسری دیگر نیز در قالب ابیات پراکنده مرتبط و ابیات پراکنده یا تک بیت آمدهاند.
این گردآورنده افزود: حدود چهار سال زمان صرف گردآوری این اشعار شده است. همچنین کتاب مقدمهای مفصل در حدود 45 صفحه درباره زندگی، اشعار، سبکشناسی شعر ترمذی و شاعران هم عصر او دارد.
وی درباره قالب و مضمون شعرهای ترمذی یادآور شد: اشعار وی بیشتر مدح و هزل و هجو هستند که در قالب قصیده سروده شدهاند، البته رباعی یا حتی دو بیت از یک مثنوی او نیز در دسترس است. برخی از شعرهای ترمذی مدح شاهان چغانی و برخی دیگر ابیات هجو پراکنده است.
شواربیمقدم در پایان و با اشاره به این موضوع که در جریان برگزاری جایزه «کتاب فصل» و نحوه برگزاری و چگونگی آن نبوده است گفت: برگزاری چنین جایزهای در حوزههای مختلف کتاب اقدامی بسیار شایسته و مشوقی برای مولفان است و انگیزه آنها برای ادامه مسیر را افزایش میدهد.
احسان شواربیمقدم متولد 1371 و دانشجوی رشته باستانشناسی در دانشگاه تهران است.
نظر شما