خسروینژاد در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره این مجموعه اظهار کرد: چهار مجموعه شعر نخستینم را میتوان یک تربیع به شمار آورد. همچنین چهار مجموعه شعر آخر را تربیعی دیگر که «امپرسیون بیرون غار» هم یکی از آنها است.
وی توضیح داد: در آخرین مجموعه شعرم از هر دوی این چهار تاییها، زیست کره، نمودهای نشانهای ویژهای دارد، با این تفاوت که در دفتر شعر «پستههای کوهی» حرکت زبان، عمودی و رو به عمق کره و در «امپرسیون بیرون غار» افقی و بر گرداگرد آن است. بنابراین در نخستین دفتر شعرم خواننده هر لحظه به درون زمین مادر سفر دارد و در دومی بر چهره او. بهطور کلی محور اصلی شعرهای این هشت مجموعه کره زمین است.
این شاعر در ادامه تشریح کرد: هرکدام از چهارتاییها منطق زبانی و فکری متفاوتی دارند. بهویژه در چهارتایی دوم که هر مجموعهاش سپهری دیگر است. اگر بخواهیم «امپرسیون بیرون غار» را با آخرین مجموعه پیش از خودش یعنی «همین که است» مقایسه کنیم، نخستین تفاوتی که به آن بر میخوریم این خواهد بود که «عالم» (نشانهها و مضامین) شکل گرفته از «همین که است» استاتیک (ایستا) و از آنِ «امپرسیون بیرون غار» به شدت دینامیک (پویا) است.
وی درباره سال سرایش این شعرها گفت: بیشتر این شعرها نتیجه سال 1389 و چند تایی هم از سال 1388 هستند. همچنان که پیش از این هم گفتهام موتیف (نقشمایه) اصلی در «امپرسیون بیرون غار» لحظه است.
خسروینژاد ادامه داد: این مجموعه بر پرسش از نحوه دیدن ما تاکید دارد، بر ارتباط حسی انسان امروز با طبیعت در کوتاهیِ فرصتهای انسانی تنها در حد لغزیدن بر روی سطوح. این مجموعه شعر ما را با حرکت در لحظههای ساده و محسوسی مواجه میکند که فاصله میان آنها را غیابی ناگفتنی پر کرده است.
وی درباره دیگر ویژگیهای شعرهای این مجموعه اظهار کرد: شعر میتواند و حق دارد از همه نعمتهایی که زبان و جهان فراروی او قرار دادهاند بهره بگیرد و شکرگزار باشد. هیچ دری به روی شعر بسته نیست و ذره ذره مولکولهای هستی، شعر را به سوی خود و به جستجوی در اعماق خویش فرا میخوانند.
این شاعر افزود: آن چیزی که فروبسته مانده، خود ما و نگاه ماست. کاری که شعرهای «امپرسیون بیرون غار» میکنند به چالش کشیدن این فروبستگی و دعوت به رهایی از تنگناهای کور آن است.
وی در ادامه و در پاسخ به پرسشی درباره انتظار مخاطب امروز از شعر معاصر اظهار کرد: مخاطب امروز یک موجود تام و واحد نیست. هر کار تازهای را طیفهایی میپذیرند و بسیاری آنرا نمیپذیرند. آنچه که در انتظار یک متن است روند جذب یا دفعی است که میتواند آنرا ماندگار کند یا برای ابد به کنار نهد.
خسروینژاد ادامه داد: با این همه بسیاری از نوشتهها برای همیشه نخوانده باقی میمانند؛ چراکه مخاطب آنها هرگز بدانها دسترسی نمییابد. طیف وسیعی از مخاطبان هم اصلا انتظاری ندارند و با ذوقی سترون به سراغ شعر میروند.
وی با تاکید بر این موضوع که در این میان چیزی که شعر میتواند بدان بیندیشد رسیدن به قدرت و قوت بیانی است، ادامه داد: رسیدن به آن قدرت و قوت بیانی میتواند ذوق زیبایی شناختی مخاطبان را متحول کند و آنان را به اندیشیدگی وا دارد، نه آنکه خودش را در سطح انتظارات آنها تنزل دهد؛ البته نمیتوان انکار کرد که وجود حتی یک مخاطب فرهیخته و مشتاق میتواند همچون نیرویی محرکه بر سرنوشت شعر موثر باشد.
این شاعر در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه چه آیندهای را پیش روی شعر امروز و بهویژه شعر دهه 90 میبیند، توضیح داد: شعر دهه 90 با آغازی نسبتا خوب به میدان آمده است. به نظر میرسد میان شاعر، مخاطب، ناشر، منتقد و برخی از رسانهها تعاملی آغاز شده و صداهای مختلف به مکالمه درآمدهاند، البته مشکلاتی اساسی هنوز وجود دارد که چیز تازهای نیست و ما با آنها بزرگ شدهایم.
وی در پایان یادآور شد: در میان چالشهای درونی این دو سه دهه، شیوههای مختلف نوشتاری بهتدریج یاد میگیرند که چگونه در کنار هم و با احترام به هم به زیست خود ادامه دهند؛ چراکه همین گوناگونی است که شعر را غنی میکند و امکاناتش را وسعت میبخشد.
اُرا ( شهین خسروی نژاد ) متولد 1338 در کرمان، اکنون سرگرم مطالعه و پژوهشهای زبانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد است. وی از سال 1380 چاپ شعرهایش را آغاز و تا کنون دو جایزه در این حوزه دریافت کرده است.
«ربط دارد هر چیز به همه چیز»، «برگها در وای»، «رامش»، «پستههای کوهی»،«در راه»، «با موریانهها در راه»، «آفتاب پیش از الف» و «همین که است» عنوان هشت مجموعه شعر منتشر شده خسروینژاد است. علاوه بر این کتاب یک گزیده شعر با عنوان «در اعماق این شعر» نیز از این شاعر به چاپ رسیده است.
«امپرسیون بیرون غار» در 111 صفحه، شمارگان هزار و 100 نسخه و قیمت سه هزار و 500 تومان از سوی نشر نگاه و در مجموعه «نگاه تازه شعر» این انتشارات منتشر شد.
دوشنبه ۲۲ خرداد ۱۳۹۱ - ۰۹:۰۹
نظر شما