به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، رمان «دفتر بزرگ» در سال 1986 منتشر شد و مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرار گرفت. این اثر به دوران اشغالگری نازی‌ها و اوضاع کشور روسیه می‌پردازد و نویسنده با بهره‌گیری از این موضوع کم‌رنگ شدن احساسات و عواطف آدمی را مورد کنکاش قرار می‌دهد.

نویسنده در رمان «دفتر بزرگ» زندگی انسان‌ها را در اوضاع آشفته کشوری جنگ زده بررسی می‌کند و داستان از زبان دو برادر دوقلو روایت می‌شود که در شرایط سخت جنگ مجبور شده‌اند نزد مادربزرگ خود بروند زیرا شهرشان مورد هجوم دشمن قرار گرفته و برای زنده‌ماندن راهی جر رفتن به روستایی که مادربزرگشان در آن زندگی می‌کند ندارند.   

کریستوف در این اثر برخی قواعد اصلی داستان‌نویسی سنتی را در هم می‌شکند. راوی داستان اول شخص جمع است؛ به عبارتی دو برادر دوقلو به طور مشترک داستان را روایت می‌کنند. کتاب به بخش‌های متعددی تقسیم شده و هر بخش چند صفحه بیشتر به طول نمی‌انجامد. با این اوصاف نویسنده با زبانی ساده که مناسب سن و سال راوی‌های داستان است از تلاش آن‌ها برای تکیه بر خودشان می‌نویسد و دنیایی را به تصویر می‌کشد که فردای آن را نمی‌توان پیش‌بینی کرد.

در واقع «دفتر بزرگ» دفترچه‌ای است که این دو پسربچه خاطرات خود را در آن ثبت می‌کنند؛ خاطراتی که هرچند کوتاهند اما آثاری ماندگار و چندجانبه برای بررسی جنبه‌های مختلف جنگ، زشتی‌های زندگی و شرایط بد انسان‌ها در شرایط سخت هستند. کریستوف در این رمان به مسایلی چون هویت گمشده، جدایی انسان‌ها از هم، عشق، آشفتگی زندگی در میانه شرایطی سخت چون جنگ و همچنین استبداد دولت‌ها می‌پردازد. شخصیت‌ها و مکان رمان «دفتر بزرگ» را می‌توان به همه کس و همه ‌جا تعمیم داد. شخصیت‌های داستانی نام ندارند و مکان داستان مشخص نیست.

از طرفی مادربزرگ مسوولیت این دو برادر را پذیرفته زیرا گمان می‌کند آن‌ها می‌‌توانند برایش مفید باشند و در کارها کمکش کنند. این رمان نشانه‌ای است از این‌که ذات انسان‌ها بد آفریده نمی‌شوند بلکه این بدی به مرور و در طی حوادث مختلف زندگی در آن‌ها شکل می‌گیرد و بخشی از وجودشان می‌شود.

در «دفتر بزرگ» شخصیت‌ها باید بیاموزند در محیط آشفته و تهدیدآمیز آن دوران، خود را نجات دهند و همین موضوع سبب مشکلات زیادی برای آن‌ها می‌شود. دو شخصیت محوری داستان با صداقت کودکانه خود شاهد صحنه‌هایی رقت‌انگیز در اطرافشان هستند و همین زندگی در محیط است که سبب می‌شود آن‌ها هم به تدریج شبیه اطرافیان خود شوند. هرچند برای فرار از زشتی‌هاست که آن‌ها به خواندن کتاب‌های مقدس و فراگیری زبان‌های مختلف روی می‌آورند تا ذهن و جسم خود را از این زشتی‌ها برهانند.

نکته غم‌انگیز این داستان تلاش پسربچه‌ها برای تطبیق دادن خود با دنیای اطرافشان است. آن‌ها می‌کوشند انسان‌هایی محکم باشند و برای رسیدن به این موقعیت مجبورند احساسات خود را به فراموشی بسپارند.

برخی منتقدان این رمان را یکی از مهمترین آثار ادبی قرن بیستم می‌دانند؛ رمانی که در آن جنبه‌های مختلفی از جنگ و ارزش‌های حاکم بر جامعه بعد از جنگ بررسی و زوایایی تازه در این حوزه به مخاطب شناسانده شد. این داستان تا حدی جنبه‌های طنز هم دارد و با این حال در سراسر کتاب می‌توان تصویری تیره و تار را از زندگی انسان‌ها دید.

این اثر که به عنوان نخستین بخش از سه‌گانه‌ای به نام «دوقلوها»، انتقادی شدید است از جامعه بشری و زشتی‌هایش که نویسنده در آن وحشتناک‌ترین کابوس روزهای جنگ را در جلو چشمان مخاطب می‌آورد که همان بی‌حسی و فراموش شدن روابط و احساسات بشری است. این اثر تاکنون به بیش از 30 زبان دنیا ترجمه شده است.

كریستوف، یکی از مطرح‌ترین نویسندگان کشور سوییس است که سه‌گانه «دوقلوها» سبب شهرت او شد. او در «دفتر بزرگ» به مانند بسیاری دیگر از آثارش سیاهی‌های زندگی را با زبانی باورپذیر به مخاطب ارایه می‌کند و خشونت نهفته در آدمی را بار دیگر به او نشان می‌دهد. 

نوری تاكنون آثاری چون «آن زندگی كه من به تو دادم» اثر لوییجی پیراندللو، «دوچرخه مرد محكوم و سه‌چرخه» اثر فرناندو آرابال، «سكوت» نوشته پل استر، «محله گمشده» به قلم پاتریک مدیانو، «برهوت عشق» اثر فرانسوا موریاک و «همسر اول» نوشته فرانسواز شاندرناگور را به فارسی ترجمه كرده است.

«دفتر بزرگ» اثر آگوتا کریستوف را اصغر نوری به فارسی برگردانده و انتشارات مروارید آن را در 200 صفحه و به بهای پنج هزار و 600 تومان روانه بازار کتاب ایران کرده است.