خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، سید محمود علایی طالقانی، روحانی شیعه و سیاستمدار از فعالان نهضت ملی شدن نفت و نهضت مقاومت ملی، از بنیانگذاران جبهه ملی دوم، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی و نخستین امام جمعه تهران پس از انقلاب اسلامي بود؛ منزل مسكوني او از سال 1374 به عنوان مركزي براي كسب دانش و انديشه در اختيار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

مريم خلجي، كارشناس رشته كتابداري و اطلاع‌رساني مدير اين كتابخانه است. وي از 12 سال پيش در كتابخانه‌هاي مختلف فعاليت مي‌كند.

او درباره تاريخچه تأسيس اين كتابخانه به خبرنگار خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) مي‌گويد: اين كتابخانه توسط خانواده آيت‌الله طالقاتي به معاونت اجتماعي منطقه 12 فروخته شده و از طرف اين معاونت به سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران واگذار شد و در نهايت سال 1374 كتابخانه‌اي در خانه گشايش يافت.
 
خلجي مي‌افزايد: كتابخانه شخصي ايشان نيز در اين مجموعه قرار داشت و بيش از 100 جلد كتاب كه توسط آيت‌الله طالقاني گرد‌آوري شده بود، به كتابخانه اهدا شد. سه يا چهار جلد از اين كتاب‌ها داراي حاشيه نويسي ايشان است كه در اين كتابخانه از آن‌ها نگهداري مي‌شود.

خلجي همچنين درباره تأثير شخصيت آيت‌الله طالقاني در اين كتابخانه عنوان مي‌كند: نظر شخصي من و تمام كساني كه به اين محيط وارد شده‌اند، اين است كه روح آيت‌الله طالقاني در اين فضا حاكم است و گرمي خاصي به اين مكان داده است؛ در واقع به نوعي گرماي شخصيت ايشان و حتي كلاس‌هاي درسشان را مي‌توانيم در اين كتابخانه احساس ‌كنيم.

وي اضافه مي‌كند: علاوه بر نگهداري كتاب‌هاي شخصي آيت‌الله طالقاني، برخي از لباس‌ها وي نيز در اين مكان نگهداري مي‌شود.

خلجي در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به كتاب‌هاي موجود در اين كتابخانه مي‌گويد: حدود 40 هزار كتاب در حوزه‌هاي مختلف بر اساس رده‌بندي ديويي در اين كتابخانه موجود است. منابع كتابخانه نيز از سوي سازمان فرهنگي هنري شهرداري تامين مي‌شود كه البته امسال در مقايسه با سال گذشته خريد كمتري داشتيم. 

او عنوان مي‌كند: در كل مي‌توانم بگويم كتابخانه منابع بسيار خوبي دارد كه مي‌تواند عامه مردم را راضي كند، تنها در حوزه كتاب‌هاي تخصصي ضعف داريم كه شايد در اين زمينه نتوانيم پاسخگوي مراجعه كنندگان باشيم. كتابخانه ما در حوزه جغرافيا و هنر ضعيف و در حوزه ادبيات و روانشناسي قوي است. 

خلجي ادامه مي‌دهد: در كتابخانه آيت‌الله طالقاني براي گروه‌هاي خاص سني نيز كتاب‌هاي بسياري موجود است و به طور مثال ما هشت هزار كتاب در حوزه كودك و نوجوان داريم و همچنين بخش مرجع نيز وجود دارد كه به مراجعه كنندگان خدمات مي‌دهد. 

مدير كتابخانه عمومي آيت‌الله طالقاني با تأكيد بر استاندارد نبودن اغلب كتابخانه‌هاي عمومي در ايران مي‌افزايد: بايد در هر منطقه و ناحيه شهرداري يك كتابخانه عمومي وجود داشته باشد كه اغلب وجود ندارد و از طرف ديگر استانداردهاي موجود ما در اين بخش از استانداردهاي جهاني دور است؛ به طور مثال همين كتابخانه چون منزل مسكوني بوده فضاي لازم را براي افزايش كتاب ندارد و كتاب‌هاي بايد به سرعت وجين شوند. اين كمبود فضا محدوديت‌هايي را براي ما ايجاد كرده است، از طرف ديگر هم علي‌رغم ارتباطي كه با مركز رودكي داريم ولي باز نمي‌توانيم خدمات لازم به گروه‌هاي خاصي مانند نابينايان ارايه دهيم. 

وي عنوان مي‌كند: كتابخانه‌هايي كه توسط شهرداري اداره مي‌شوند يا به صورت وابسته هستند و يا مستقل؛ اكثر كتابخانه‌هاي وابسته در فرهنگسراها مستقر هستند.

خلجي بر فعاليت نيروي‌هاي متخصص در اين كتابخانه تأكيد مي‌كند و مي‌افزايد: تمامي همكارانم در اين كتابخانه، كتابدار هستند و داراي تخصص در اين رشته‌اند كه به عقيده من بسيار ضروري است و به جذب مخاطبان كمك مي‌كند.