عباسی‌داکانی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: در مولانا‌پژوهی‌های انجام شده، به‌نظر من تاکنون در ارتباط با اندیشه مولانا کاری جدی و گسترده صورت نگرفته است، به ویژه آن‌که اندیشه مولانا در غزل‌هایش نسبت به دیگر آثار او بسیار کمتر پرداخته شده است.

وی افزود: مولانا در «مثنوی معنوی» با دیگران سخن می‌گوید اما در غزل‌هایش سخن خود را رها می‌کند و بیشتر به شخصیت حقیقی‌اش نزدیک می‌شود، این در حالی‌ست که توجه کمتری به غزل‌های او شده است.

این پژوهش‌گر با تاکید بر ابعاد مختلف تفکر مولانا توضیح داد: تفکر مولانا با ابعاد مختلف کلامی، فلسفی، عرفانی و فقهی ارتباط دارد. از یک سو شناخت این ماجرا اهمیت دارد و از سوی دیگر نسبتی که مولانا با متفکران پیش از خود یا هم‌روزگارانش دارد. در این زمینه می‌توان به بررسی عرفان تطبیقی یا تفکر تطبیقی مولانا با دیگر متفکران پرداخت.

وی ادامه داد: به عنوان مثال سهم عطار، سنایی و سعدالدین قونوی در افکار و اندیشه‌های مولانا باید بررسی شود. سعدالدین قونوی عالمی بزرگ و از دوستان مولوی ا‌ست. حال باید دید چه شباهت‌های فکری یا تفاوت‌هایی با یکدیگر داشته‌اند و تا چه حد از یکدیگر تاثیر پذیرفته‌اند. ابن عربی نیز یکی دیگر از افرادی ا‌ست که باید تاثیر او بر مولوی یا برعکس بررسی شود.

عباسی‌داکانی به به شرح‌هایی که غیرایرانیان بر «مثنوی معنوی» نوشته‌اند اشاره کرد و گفت: در شرح‌هایی که هندی‌ها بر مثنوی نوشته‌اند بیشتر مولانا را از منظر و افق، ابن عربی بررسی کرده‌اند. برخی با این مساله به شدت موافق و برخی دیگر مخالف هستند. این‌ موضوعات همگی به پژوهش‌هایی گسترده از سوی کارشناسان این حوزه نیاز دارد.

وی در ادامه توضیح داد: الهیات مغرب‌زمین و نظریه‌های دین‌شناسان جدید به دیگاه‌های مولانا بسیار نزدیک است. همین مساله که تاچه حد این دین‌شناسان از مولانا تاثیر گرفته‌اند یا در اندیشه‌های خود شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند، موضوع پژوهشی گسترده‌ای می‌تواند باشد. به عنوان مثال اندیشه‌های «رودلف بولتمان» به اندیشه‌های مولانا تا حد زیادی نزدیک شده است.

این پژوهش‌گر در پایان از مولانا به عنوان یک روان‌کاو بزرگ یاد کرد و افزود: مولانا در بسیاری از آثارش به عنوان روان‌کاو و انسان‌شناسی بزرگ ظاهر شده است، اما متاسفانه کمتر به این مساله نیز پرداخته‌ایم.

پرویز عباسی داکانی متولد 1335 و فارغ‌التحصیل رشته الهیات از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران است.

«پاسداران حماسه غدیر»، «لحظه‌های سبز»، تصحیح «دیوان عماد‌الدین نسیمی»، تصحیح «دیوان بیدل دهلوی» (با همکاری اکبر بهداروند)، «گلشن راز شبستری»، تصحیح «دیوان جویا تبریزی» و «گزیده ادبیات معاصر» از جمله آثار او هستند.