در نشست نقد و بررسي كتاب «غنيمت» در فرهنگسراي انقلاب، منتقدان بر ارزنده بودن اثر بر اساس تكنيكها و خرده روايتها و پيوندهاي آن با يكديگر تاكيد داشتند. اثري كه با بهرهگيري از تحريك احساسات و تلفيق آن با عقلانيت، به نتيجهاي منطقي در پايان رمان ميرسد./
در ابتداي اين نشست، علي شجاعي كتاب غنيمت را اثري ارزنده و قابل توجه خواند و گفت: كتاب غنيمت داراي روايتهاي موازي است و داستان شروع خوبي دارد و ضرب آهنگ كابوس در تمامي فصلها دنبال ميشود و به واسطه آن روايتها و خرده روايتهاي داستان در طول مسير رمان به هم پيوند ميخورند.
وي در ادامه افزود: رمان غنيمت داراي دو شيوه موازي و تقطيعي در روايت داستان است؛ در بخش موازي اصلان دنبال دخترش ميگردد. پيمان پسر اصلان در طول ماجرا دچار تحول ميشود و در كش وقوس داستان، نويسنده به زيركي عقايد دو گروه از شخصيتهايي از جنگ آمريكا در عراق را در مقابل هم قرار ميدهد. نويسنده با پرهيز از شعار زدگي و با استدلالهاي منطقي باعث تغيير ديدگاه پيمان نسبت به حضور مفيد آمريكا در عراق ميشود و در پي روايتهاي دوگانه و اتفاقهاي رمان، بلوغ شخصيتي افراد را نمايان ميكند.
اين منتقد در ادامه، به حضور اصلان در فتح خرمشهر و تصويري كه رمان پيش روي مخاطب قرار ميدهد اشاره كرد و گفت: فتح خرمشهر در اين رمان فارغ از درگيري با شرح وقايع خستهكننده تاريخ نويسي است. نكته مهم ديگر سرعت خوب داستان است كه در مخاطب هيجان ايجاد ميكند، در طول مسير به مخاطب اطلاعات جديد ميدهد تا آنجا كه خواننده اثر در هر فصل با حرفي شنيدني روبهرو ميشود.
شجاعي افزود: مساله ديگر، تحليلهاي نويسنده از وقايع و بيان آن در گفتوگوهاي شخصيتهاي داستاني است كه به صورت مثبت و منفي به آن اشاره ميكند. اين تحليل مغرضانه نيست و كاملاً بيجهت بيان ميشود كه تركيبي از تمام نقطه نظرات نويسنده است.
محمدرضا گودرزي منتقد ديگر اين نشست، درباره كتاب غنيمت گفت: رمان غنيمت داستان واقعگرايي اجتماعي سياسي تاريخي با متني محكم است كه دليل آن فيلمنامه نويس بودن صادق كرميار است كه به تناسب آن تمامي عناصر داستان را به گونهاي جذاب به يگديگر پيوند ميدهد.
وي در ادامه افزود: رمان غنيمت موجز است و رخدادها را به صورت متوالي بدون اضافه كردن به حجم حوادث داستان پيش ميبرد. نكته فلسفي كتاب، اشاره به جايز الخطا بودن انسان دارد و باعث ايجاد تبادل افكار بين خواننده و متن ميشود. در كنار آن، شخصيتها هم فرديت دارند و هم جنبهها اجتماعي. نكته زيبا شناختي اثر در توصيف روايتهاست زيرا روايتها بر ايجاز كامل به دور احساس گري استوارند.
گودرزي درباره ايجاد تحول در پيمان در پي مواجه شده با حوادث در كشور عراق گفت: شخصيت رمان برگرفته از همان كاركردهاي اسطورةه اي در ادبيات ايران است كه يك فرد بايد با سفر و طي طريق دچار تحول شود. اين امر به خوبي در اتفاقهايي كه در رمان براي پيمان، پسر اصلان، رخ مي دهند، مشهود است.
اين منتقد ادامه داد: نكته مثبت ديگر كتاب آن است نويسنده توان تحريك احساسات خواننده را با بهره گيري از عنصر عقلانيت داشته است. اما مشكل داستان تكيه بر عنصر تصادف است در حالي كه مولف ميتوانست به شيوهاي ديگر شخصيتهاي داستان را با يگديگر پيوند دهد.
كرميار درباره عنصر تصادف در اين اثر، پاسخ داد: بيشتر كارهاي من بر پايه عنصر تصادف است. به گونهاي كه آن عنصر را جوهره آثار خود تلقي ميكنم. اگر تصادف در جريان حوادث داستانهايم نباشد آن را خلع ميدانم و هرگز اين عنصر از داستانهايم حذف نميكنم.
صادق كرميار تاكنون كتابهاي نظير، «امتحان در اردوگاه» و «ناميرا» را نوشته است و جديدترين اثر وي با عنوان «دشتهاي سوزان» در آينده نزديك از سوي نشر نيستان منتشر مي شود.
نظر شما