رویدادنامه نبونید، کهنترین كتيبه کوروش هخامنشي واپسین نمونه از سنت دیرین نگارش رویدادنامههای متکی بر گاهشماری در میانرودان (بینالنهرین) است.
وي در ادامه افزود: این کتیبه به ثبت رویدادهای سال نخست پادشاهی نبونید (556 ـ 555 پیش از میلاد) تا سال نخست پادشاهی کوروش بزرگ بر بابل (539 ـ 538 پیش از میلاد) میپردازد و در زمان پادشاهی کوروش و پیش از منشور معروف او نوشته شده است.
اين پژوهشگر و محقق به ويژگيهاي اين سند اشاره كرد و ابراز داشت: این سند با اینکه بسیار کوتاه و آسیب دیده است؛ اما از چند جهت اهمیتی فراوان دارد، زيرا کهنترین سند مکتوب از زمان پادشاهی کوروش بزرگ هخامنشی است، کهنترین منبع بازگویی غلبه کوروش بر سرزمینهای دیگر و از جمله تصرف بابل است، کهنترین راوی حملههای متقابل آستیاگ و کوروش، معرفی آستیاگ به عنوان آغازگر نبرد و سپس سقوط آستیاگ، آخرین پادشاه مادی و پایان شاهنشاهی ماد است و بازگویی رویدادهای سالهای پادشاهی آخرین شاه بابل و پایان همیشگی استقلال آن را به تصوير مي كشد.
وي خاطر نشان كرد: رویدادهای زمان ورود کوروش به بابل، با همه گزیدهگویی آن، بسیار خواندنی و منبعی ارزنده برای آگاهی بیشتر و درستتر از رفتار کوروش با مردمان شهرهای مغلوب و گرامیداشت خدایان، ادیان و آیینهای آنان به شمار میرود. همچنین این متن، آگاهیهایی اندک اما مهم از رفتار شایسته کمبوجیه با نیایشگاهها و باورهای مردمی را عرضه میكند.
"غياث آبادي" در ادامه يادآور شد: متن رویدادنامه میتواند آموزگار شایستهای برای امروز ما نیز باشد. تاریخنویسی بیطرفانه، منصفانه، بدون اغراق و بزرگنمایی یا کوچکنمایی و بدون هرگونه توهین یا تمجید خطاب به هر شخصی و حتی خدایان و شاهان، از ویژگیهای ارزنده این سند تاریخی است.
وي در خاتمه سخنانش به قسمتهايي از ترجمه اين متن اشاره كرد و گفت: شاه آسـتـیـاگ (در متن بابلی: ایـشْـتـومِـگـو) سپاهش را فراخواند. آنان بهسوی کوروش (در متن بابلی: کـورَش)، شاه اَنـشـان به پیش تاختند تا به نبردی پیروزمندانه با او در آیند. اما سپاهیان آسـتـیـاگ بر شاه خود شوریدند. او را به زنجیر کشیده و به کوروش سپردند.
کوروش، بسوی کشور هَـگـمَـتـانـه، همدان (در بابلی: اَگَـمـتَـنـو) پیش تاخت. سرای پادشاهی او را تصرف کرد. سیم و زر، و دیگر کالاهای گرانبهای کشور هـگـمـتـانـه را به غنیمت گرفت و به اَنـشـان برد.
این ترجمه فارسی بر اساس چند ترجمه انگلیسی و رجوع به متن اصلی بابلی برای تلفظ دقیق نامهای خاص انجام شده است. از آنجا که ممکن است خواندن متن کامل کتیبه با تمام بخشهای فروافتاده و نامفهوم آن برای همگان آسان نباشد، در آغاز ترجمه چکیدهای آسانخوان از این رویدادنامه آورده میشود.
نظر شما