سعید سیمرغ مترجم آثار علمی تخیلی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) خبر از انتشار جدیدترین اثر ترجمه‌ای خود داد و گفت: کتاب «روبات کامل» مجموعه‌ای چشمگیر از دیدگاه‌های مبهوت‌کننده آسیموف درباره آینده است. آسیموف در این مجموعه داستان‌ها، قوانین سه‌گانه روباتیک را پدید می‌آورد و ما را به دوران روبات‌ها راهنمایی می‌کند؛ به زمانی که زمین تحت فرمان ابرماشین‌ها قرار دارد و روبات‌ها بیش از بشریت انسان هستند.
وی افزود: این کتاب مجموعه کاملی است از داستان‌های روباتی بی‌زمان، شگفت‌انگیز و سرگرم‌کننده که یکی از بزرگ‌ترین نویسندگان علمی‌تخیلی تمام دوران‌ها آن‌ها را به رشته تحریر درآورده. قوانین سه‌گانه روباتیک چندین دهه پیش در رایانه‌های واقعی انستیتوی پژوهشی ماساچوست، ام‌آی‌تی برنامه‌ریزی شده و نتایج غافلگیرکننده‌ای به همراه آورده است. مطمئناً خوانندگان امروزی نیز از خواندن این داستان‌ها شگفت‌زده خواهند شد.
به گفته سیمرغ، قوانین سه‌گانه روباتیک عبارتند از، یک؛ روبات نباید به انسان آسیب برساند، یا با بی‌تفاوتی خود باعث شود انسانی آسیب ببیند، دو؛ روبات باید از دستورهایی که یک انسان به آن می‌دهد اطاعت کند، مگر در جایی که دستور با قانون اول در تضاد باشد؛ سه؛ روبات باید از وجود خودش محافظت کند، مگر در جایی که این محافظت با قوانین اول و دوم در تضاد باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که دورانی که آسیموف از امکانات روبات‌ها روایت می‌کند با آنچه که در فیلم های علمی تخیلی می‌بینیم چقدر تفاوت دارد آیا مشابه این فیلم ها است؟ گفت: داستان‌های روباتی آسیموف، به استثنای چند مورد معدود در دهه‌های 1940 و 1950 نوشته شده‌اند و در آن زمان صنعت سینما به‌اندازه الآن پیشرفته نبود. آسیموف در نوشتن داستان‌هایش به ندرت مسئله‌ای مثل قابلیت تبدیل‌شدن به فیلم را در نظر گرفته است. همچنین آسیموف برای روبات‌های داستانی‌اش قوانینی وضع کرده که تولیدکنندگان فیلم‌ها لزوما به آن‌ها پایبند نیستند. بنابراین ممکن است تفاوت زیادی بین روبات‌های آسیموف و روبات در فیلم‌های علمی‌تخیلی وجود داشته باشد.
این مترجم با اشاره به روند داستان در سه‌گانه «روبات کامل» گفت: اگرچه روبات‌ها ابزارهایی فناورانه هستند و در این مجموعه داستان‌ها به انواع پیشرفت‌های فناوری در زمینه‌های گوناگون، از اتومبیل‌های خودکار هوشمند و ابررایانه‌های همه‌کاره گرفته تا روبات‌ها در انواع شکل‌ها و کارهایی‌های مختلف؛ ولی رویکرد آسیموف در این داستان‌ها کاملاً انسانی است و بیشتر به نحوه ارتباط بین انسان‌ها و روبات‌ها می‌پردازد. سه قانون اساسی روباتیک که آسیموف در تمام داستان‌های روباتی‌اش به کار برده، از همه لحاظ به انسان‌ها ارتباط دارد و تمام داستان‌های روباتی آسیموف درواقع نگاه از زاویه‌های گوناگون به این قوانین است.
سیمرغ افزود: اگرچه آسیموف به روبات‌ها و داستان‌های روباتی علاقه بسیاری داشته؛ اما آشکارا معتقد بوده که روبات‌های هوشمند شبیه آنچه در داستان‌هایش وجود دارد، در نهایت می‌توانند به ضرر انسان‌ها تمام شوند. چنین روبات‌هایی می‌توانند قدرت خلاقیت و نیروی سائقه‌ای که انسان‌ها را به پیشرفت وامی‌دارد، ضعیف کنند و از بین ببرند. انسان‌هایی که تمام کارهایشان را روبات‌ها انجام می‌دهند، سرانجام به بیهودگی می‌رسند و این موضوع را می‌توان آشکارا در داستان‌های آسیموف دید.
در بخشی از این اثر آمده است؛
روان‌شناس گفت: «یه روبات اصلاح‌شده وزنه سنگینی رو پرت می‌کنه به‌طرف یه انسان. اگه چنین کاری رو با اطلاع از این موضوع انجام بده که قدرت و سرعت واکنش کافی داره تا وزنه رو قبل از برخورد به انسان بگیره، قانون اول رو نقض نکرده. ولی بااین‌حال به محض اینکه وزنه دستش رو ترک می‌کنه، دیگه خودش واسطه عمل نخواهد بود، چون این نیروی کور گرانشه که وزنه رو به حرکت درمی‌آره. اون وقت روباته می‌تونه نظرش رو عوض کنه و بی‌تفاوت بمونه؛ و اجازه بده وزنه برخورد کنه. قانون اول اصلاح‌شده چنین اجازه‌ای رو می‌ده.»
چهارشنبه ۱۶ تیر ۱۴۰۰ - ۰۸:۴۱
به گفته سیمرغ، آسیموف در مجموعه «ربات کامل» داستان‌ها، قوانین سه‌گانه روباتیک را پدید می‌آورد و ما را به دوران روبات‌ها راهنمایی می‌کند؛ به زمانی که زمین تحت فرمان ابرماشین‌ها قرار دارد و روبات‌ها بیش از بشریت انسان هستند.
نظر شما