رييس كتابخانه تخصصي انقلاب اسلامي در كتابخانه مجلس شوراي اسلامي با اشاره به ضرورت داشتن كتابخانههاي تخصصي در تمامي زمينهها، درباره اين مركز عنوان كرد: تاكنون حدود 14 هزار كتاب تخصصي را در اين حوزه گردآوري كردهايم. ما هنوز در ابتداي راهيم و پيشبيني ميكنيم اين مقدار يك سوم، حجم آثاري است كه توانايي گردآوري آنها را داريم./
وي ادامه داد: عادي است كه كتابهايي كه منتشر ميشوند، در كتابخانههاي عمومي جلوه چنداني نداشته باشند، به ويژه كه سالانه بيش از 36 هزار عنوان كتاب در كشور ما منتشر ميشوند. به طور تقريبي حدود 12 هزار از اين آثار بازچاپ آثار قبلياند و افزون از 24 هزار عنوان كتاب جديد در موضوعات مختلف منتشر ميشوند(جداي از كتابهاي درسي متعارف). مجلات و نشريات تخصصي ما نيز بيش از 700 عنوانند.
پژوهشگر مسايل سياسي با اشاره به حجم بالاي آثار و تخصصيتر شدن تاليفات و مطالعات، يادآور شد: ديگر كتابخانههاي عمومي نميتوانند پاسخگوي چنين حجمي از تازههاي نشر و نياز مخاطبان باشند، اگرچه در هر استان و شهرستانهاي كشور نيازمند كتابخانههاي بزرگ هستيم كه مجموعهاي از كتابها را داشته باشند، اما با گسترش دانشگاهها و حوزه دانش، وجود و گسترش كتابخانههاي تخصصي يك ضرورت به شمار ميآيند.
رييس كتابخانه تخصصي انقلاب اسلامي در كتابخانه مجلس شوراي اسلامي، با اشاره به اين كه تاسيس و راهاندازي اين بخش از اهداف و برنامههاي حجتالاسلام دكتر رسول جعفريان، رييس كتابخانه مجلس بود، عنوان كرد: وي با تاكيد بر لزوم ايجاد كتابخانههاي تخصصي معتقد بود؛ دست كم بايد در تهران به عنوان آغازگر كار، يك كتابخانه تخصصي انقلاب اسلامي در كنار كتابخانه مركزي مجلس شوراي اسلامي كه امروز بيش از 450 هزار عنوان كتاب دارد، داشته باشيم. اين بخش تاكنون نزديك به 14 هزار عنوان كتاب را در 11 هزار موضوع تهيه و گردآوري كرده است.
تبريزي درباره ميزان آثار موجود در اين زمينه اظهار داشت: برداشت ما اين است كه اين تعداد بايد بيش از سي هزار عنوان باشند، از اين رو علاوه بر حضور در نمايشگاههاي بينالمللي در شهرستانها و مراكز گوناگون نيز در پي جمعآوري كتابهاي اين حوزه هستيم. مبدأ زماني آثار اين حوزه از سال 41 ـ نهضت امام خميني(ره) ـ آغاز ميشود. به طور تقريبي موفق به تهيه يك سوم آثار اين حوزه شدهايم.
پژوهشگر تاريخ سياسي درباره رسالت و برنامههايي كه اين كتابخانه در گردآوري آثار مد نظر دارد، بيان داشت: بخشي از كتابها مربوط به قبل از پيروزي انقلاب اسلامي و بين سالهاي 41 تا 57 هستند كه اغلب در خارج از كشور منتشر شدهاند. بخشهايي درباره تاريخ و مبارزات امام خميني(ره) هستند و نشرياتي كه در آن دوران منتشر ميشدند ـ كه بايد جمعآوري كنيم ـ همچنين كتابهايي كه از سال 56 به صورت مخفي يا با نام مستعار در ايران منتشر ميشدند تا حدود سالهاي 60 كه اغلب به اداره نگارش، كتابخانه ملي و كتابخانههاي عمومي راه پيدا نكردند، از ديگر اولويتهاي گردآوري آثار اين بخشاند.
تبريزي با اشاره به اين كه بخشي از اين آثار در موزه عبرت موسسه مطالعات و پژوهشهاي سياسي و مركز اسناد انقلاب اسلامي و موسسه مطالعات تاريخ معاصر نگهداري ميشوند، گفت: اما اين آثار متمركز نيستند و در هيچ يك از اين مراكز در بخشي مستقل و به عنوان كتابخانه تخصصي انقلاب اسلامي از آنها ياد نميشود.
محقق حوزه سياست و تاريخ سياسي اضافه كرد: از سال 60 تا سال 77 نيز آثاري در شهرستانها و خارج از كشور در اين زمينه منتشر شدهاند كه موفق به گردآوري تعداد اندكي از آنها شدهايم، اما از آثار منتشر شده سالهاي 77 و 78، بيش از 80 درصد كتابها را تهيه كردهايم.
وي درباره آثاري كه همچنان در اين حوزه مغفول ماندهاند، تصريح كرد: سه بخش از آثار باقي ميماند كه هنوز موفق به گردآوري آنها نشدهايم. يكي از آنها پاياننامههاي دانشگاهي است، در اين زمينه حجم قابل توجهي از تاليفات درباره نهضت امام خميني(ره) و سياست حكومت پهلوياند كه موفق به گردآوري آنها در اين مركز نشدهايم. تعدادي از اين آثار در كتابخانه مركزي كتابخانه مجلس گردآوري شدهاند، اما در برنامههاي اين بخش تهيه ساير آثار اين مجموعه نيز قرار دارد.
تبريزي افزود: بخش قابل توجهي كتاب در خارج از كشور عليه انقلاب و عليه جمهوري اسلامي ايران چاپ شده است كه اغلب تحريف تاريخاند؛ آثاري كه در سايه سيستمهاي اطلاعاتي در آمريكا و اروپا و برخي مراكز وابسته مديريت ميشوند. اين آثار را نيز بايد گردآوري كنيم.
وي درباره ديدگاهي كه در تهيه آثار مخالفان وجود دارد، گفت:
اربابرجوعان كتابخانههاي تخصصي به ويژه اين مركز، اغلب در شمار دانشجويان و محققانند، اينجا كتابخانهاي عمومي به معناي متعارف نيست كه يك دانشآموز يا فرد عادي به آن مراجعه كند، محققاني ميآيند كه در پي پژوهش و تأليفاند، اينها بايد از اين مسايل آگاه باشند و ديدگاه جامعي داشته باشند. در اين صورت پژوهشهاي ما نيز عميقتر و دقيقتر صورت خواهند گرفت.
رييس كتابخانه تخصصي انقلاب اسلامي در كتابخانه مجلس، سومين بخش كتابهايي كه در دستور كاري اين بخش قرار دارند را آثار لاتين خواند كه حجم بالايي دارند و گفت: تهيه اين آثار از عهده ما برنميآيد. گويا وزارت امور خارجه و تا حدودي هم كتابخانه ملي،چنين كتابهايي را در حد متعارف تهيه كردهاند، اما كتابهايي كه درباره ايران، انقلاب اسلامي و خيزشهاي اسلامي منتشر شدهاند، حجم خيلي بالايي دارند.
وي با اشاره به محدوديتهاي كه از نظر امكانات و توانمندي در گردآوري كتابهاي لاتين وجود دارد، اظهار داشت: مبحث بعدي گردآوري اسناد، اعلاميهها و تصاوير است كه در پي جمعآوري آنها هستيم. در اين زمينه برنامهريزيهايي انجام شده، اما كارهاي وسيعي شكل نگرفته است. دو سال ديگر، نيمقرن از آغاز نهضت امام خميني(ره) ميگذرد، چنانچه بتوانيم آثار اين حوزه اعم از نوارهاي صوتي و ... را گردآوري كنيم يا افراد آنها را اهدا كنند، آمادگي تنظيم و خريداري اسناد را داريم. اين امر نيازمند كمك و همكاري همگاني است.
تبريزي با بيان اين كه با وجود همه اقداماتي كه انجام شده است، هنوز در ابتداي راهيم، درباره آسيبهايي كه ميتواند كتابخانههاي تخصصي را دچار خلل كند، گفت: اگر نگاه تخصصي در گردآوري آثار و ارايه خدمات چنين مراكزي نباشد، برپايي كتابخانههاي تخصصي به پراكندگي ميانجامد. بالاخره محققان درباره تاريخ انقلاب، رجال، وقايع و رخدادهاي نيم قرن اخير به دنبال منبع و مأخذ هستند و طرحهاي تحقيقي دارند؛ افرادي اعم از دانشجويان، محققان، نويسندگان و حتي روزنامهنگاران كه در پي تهيه مقاله يا ويژهنامهاي هستند بايد امكان دسترسي به اين منابع اطلاعاتي را داشته باشند.
وي درباره ويژگيهاي كتابخانههاي تخصصي و معيارهاي آن متذكر شد: هنگامي كه محققي وارد كتابخانه تخصصي ميشود، بايد عناوين كتاب و موضوعات براي وي آشنا باشند؛ بهگونهاي كه احساس كند اين مجموعه دست كم بيش از 50 درصد نيازهاي وي را تأمين ميكند.
نظر شما