به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ایین یادبود استاد سیروس پرهام، نویسنده، مترجم، ویراستار، پژوهشگر، هنرشناس، فرششناس، بنیانگذار و نخستین رئیس آرشیو ملی ایران و از مؤسسان انجمن صنفی ویراستاران، به همت انجمن صنفی ویراستاران پنجشنبه (۳ مهر) در موزه فرش ایران برگزار شد. مهناز مقدسی، محمدجواد اینانلو، تورج ژوله، هرمز همایونپور و هومن عباسپور در این ایین سخنرانی کردند؛ علاوه براین پیام تسلیت برخی دوستان و همراهان قدیم سیروس پرهام، یعنی فتحالله مجتبایی، منوچهر انور، بهاءالدین خرمشاهی و عبدالحسین آذرنگ قرائت شد.
مقدسی، دبیر انجمن دبیر انجمن صنفی ویراستاران با قرائت پیام هیئتمدیره به مناسبت درگذشت سیروس پرهام را قرائت کرد که بخشی از آن در ادامه آمده است:
«استاد سیروس پرهام انسانی بود دانشمند، مبادی آداب با رفتاری اشرافی، سلیمالنفس، متین، باحوصله، قدردان، تیزبین، نکتهسنج، با ذهنی وقاد و حافظهای کمنظیر. از بالیدن جوانترها استقبال میکرد و هر چه میگفت با صفا و صداقت و از سر خیرخواهی بود. زمانی که انجمن صنفی ویراستاران در پی جلبِ حمایت بزرگان و پیشکسوتان ویرایش و با هدف استحکام بخشیدن به ستونهای تازهبناشدۀ خود بود، استاد سیروس پرهام، پدرانه و مهربانانه، دستمان را گرفتند و نامشان را به ما هدیه دادند؛ نامی که در صدر هیئتمؤسسان انجمن صنفی ویراستاران قرار گرفت و زمین سخت و پرسنگلاخ این نهال نوپا را پالود و هموار کرد و چه بار سنگینی بر دوشمان گذاشت تا نامشان را حرمت گذاریم و به بیراهه نرویم. اغراق نیست اگر بگوییم زیر سایۀ او زادیم و بالیدیم. بهیقین اگر استاد پرهام این حمایت را از انجمن صنفی ویراستاران نمیکردند و ما را به تأسیس انجمن تشوق نمیکردند و در جایگاه عضو هیئت مؤسس قرار نمیگرفتند و در طول این سالها راهنما و حامی و مشاور ما نبودند، امروز از سومین تلاش برای تشکیل انجمن ویراستاران هم جز آرزویی نمیماند.»
در ادامه محمدجواد اینانلو، رئیس موزهٔ فرش ایران به حضور و یاریگری همیشگی سیروس پرهام در طول فعالیت موزه فرش اشاره کرد و گفت: سیروس پرهام از زمان تأسیس موزه فرش در سال ۱۳۵۶ عضو هیئتمدیرهٔ این موزه بود و بعد از انقلاب و تغییر هیئتمدیره هم موزه را رها نکرد و من و همکارانم همیشه از مشاورههای مفید ایشان بهره بردهایم.»
تورج ژوله، دوست و همکار فرششناس سیروس پرهام، از آشنایی با ایشان از طریق کتاب دستبافهای عشایری و روستایی فارس و سپس نخستین دیدارشان، در کنفرانس بینالمللی فرش ایران و بعدتر همکاریشان در تألیف کتاب گنجینهٔ ملی فرش ایران سخن گفت.
ژوله کتاب دستبافهای عشایری را در سبک نوشتار، یگانه دانست و گفت: پرهام در این کتاب، علاوهبر فرش، حداقل ۲۸ موضوع دیگر را هم مطرح کرده است. او فرش را نه اثری بصری و منفک از جامعه که در بدهبستانی تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی با مردمان فارس میدیده و در این کتاب نگاهی جزء به کل دارد؛ یعنی فرش را جزئی از فرهنگ و تاریخ ایران دانسته، بهنظرم این شیوهٔ نگاه را ما باید الگو قرار دهیم و پژوهشهایمان را به این صورت سازمان دهیم.
وی همچنین بیان کرد که در زمان تألیف مجموعهٔ دوجلدی گنجینهٔ ملی فرش ایران، بیش از ۱۵۰ صفحه یادداشت میان او و استاد پرهام ردوبدل شد که دوست دارد این یادداشتها را عیناً و بدون هیچ تغییری منتشر کند تا دقت و ظریفبینی و حساسیت استاد پرهام در کار پژوهش و نشر کتاب بر همگان مشخص شود. زمانی که این کتاب در اروپا منتشر شد همه از بیغلط بودن این کتاب در عجب بودند و این پاکیزگی مدیون حساسیتها و سختگیری استاد سیروس پرهام است.
هرمز همایونپور، دوست و همراه سالیان سیروس پرهام از انتشارات نیل و نشریهٔ نقد و بررسی کتاب، سخنرانی خود را با بیتی از حافظ شروع کرد، که تفعلی بود در سوگ سیروس پرهام:
هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق / ثبت است بر جریدهٔ عالم دوام ما
به همین مناسبت او به عشقهای پرهام در زندگیش اشاره و بیان کرد: نخستین عشق پرهام، همسرش هایده خانم بود. سیروس تا آخرین روزهای زندگیش عاشق و سپاسگزار همسرش بود؛ دومین عشق او حافظ و سومین عشق او ایران بود. علاقه به ایران که در دل بیشتر همنسلان ما وجود دارد، حاصل آموزشهای دوران کودکیمان است؛ چهارمین عشق پرهام، عشق به کارش بود. او، چه در جایگاه مدیریت سازمان اسناد و چه در پژوهش و نقد و ترجمه و ویرایش، عشق و علاقهای به کار داشت که باعث سختکوشی او در تمام این عرصهها میشد.
هومن عباسپور، همراهی سیروس پرهام در تأسیس انجمن را نشان وارسنگی و بزرگواری ایشان دانست.
در ادامه منوچهر انور، دوست وهمراه همیشگی سیروس پرهام از انتشارات فرانکلین، تسلیت خود را در پیامی صوتی برای دبیرخانهٔ انجمن ارسال کرده بود. صوت ایشان در این مراسم پخش شد. همچنین عارف خرمشاهی، شعری که بهاءالدین خرمشاهی در وصف سیروس پرهام سروده بود را قرائت و به خانوادهٔ پرهام تقدیم کرد. در ادامه پیامعبدالحسین آذرنگ و فتحالله مجتبایی هم خوانده شد.
در پایان این مراسم، مستند یکساعتهٔ «پرهام» ساختهٔ حسین ذوالفقاری برای اولینبار پخش شد. این مستند حاصل مصاحبهٔ ۹ ساعته با سیروس پرهام است و داستان زندگی استاد را از زبان خودش روایت میکند. این مستند روایت علاقهمندی سیروس پرهام به فرش و کوشش او در جمعآوری مجموعهای از دستبافههای استان فارس را از زبان خود استاد ضبط کرده است.
نظر شما