به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، موسیقی از زمان انقلاب اسلامی تا جنگ تحمیلی نقشی تعیین‌کننده در پیوند قشرهای مختلف جامعه داشته است. همواره در مواقع بحرانی، موسیقی‌های حماسی به یاری مردم شتافتند و هنرمندان با آثارشان رسالت هنری‌شان را انجام دادند.
مجید انتظامی یکی از موسیقیدان‌هایی است که با ساختن موسیقی‌های حماسی بر روی فیلم‌ها نقشی ماندگار از خودش به یادگار گذاشت. آلبوم موسیقی متن فیلم‌های «عقاب‌ها» به کارگردانی مرحوم ساموئل خاچیکیان و «وصل نیکان»، «از کرخه تا راین» و «آژانس شیشه‌ای» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا نمونه‌ای از آثار ماندگار انتظامی است. سمفونی حماسه خرمشهر نیز دیگر اثر شنیدنی و شورانگیز این آهنگساز برجسته است.
اتفاق خوب سال‌های اخیر در حوزه موسیقی این بوده که این قطعات بارها در قالب ارکستر به مخاطبان عرضه شده است. استاد انتظامی در طول سال‌های گذشته این قطعات را در قالب ارکستر سمفونیک اجرا کرده و متناسب با رویدادهای جاری کشور، این قطعات را به شهدای کشور تقدیم کرده بود.
توجه به وجود مقدس میهن
از دیگر آثار حماسی شورانگیز سال‌های اخیر اجرای ارکستر سمفونیک فلک‌الافلاک بود. این ارکستر سمفونیک در قلعه فلک‌الافلاک نواخته شد و روح و جان شنوندگانش را نوازش کرد. کامبیر روشن‌روان در مورد این ارکستر سمفونیک گفته بود که این اثر را در چهار موومان آهنگسازی کرده و در آن با ظرافت پیش از آغاز جنگ تا پیروزی نهایی ایران را به تصویر کشیده است و در بخش‌هایی از آن از ملودی‌های موسیقی لری استفاده کرده‌است. وی قلعه فلک‌الافلاک را نمادی از استقامت و پایداری می‌داند و همین امر را دلیل نامگذاری این سمفونی دانسته است.
دو سال پیش آلبوم «همه ایرانم» به آهنگسازی کامبیز روشن روان به بازار موسیقی آمد و مورد توجه اهالی موسیقی قرار گرفت.
عبدالجبار کاکایی، شاعر و ترانه‌سرا درباره اهمیت این آلبوم موسیقی چنین گفته بود: تولید این آلبوم که «همه ایرانم» نام دارد، خود می‌تواند مویدی بر دلیل علمی، مستند و جامعی بر نگاه موسیقی اجتماعی ایران باشد. اشعاری هم که در این آلبوم مورد توجه آقای روشن‌روان قرار گرفته‌اند، تقریباً روشن‌ترین دلایل توجه ایرانی به وجود مقدس میهن است. پیامد سقوط اجتماعی دوران صفویه و تحولات تاریخی پس از آن، نشان‌دهنده نیاز به یک وجود مقدس برای حفظ هویت ملی خود به نام میهن بود. میهن‌گرایی و توجه به ملیت در عصر جدید، جامعه ایران را دچار تغییرات اساسی و عمیقی کرده است و بدین ترتیب ضرورت وجود اثر هنری به نام «همه ایرانم» احساس می‌شد. امیدوارم که سایر مجموعه‌های هنری در جهت تولید آثار ملی و میهنی به ویژه در شرایط تاریخی جدید باشند. صداهایی که در این تصنیف شنیده شد و با انعطاف و زیبایی به بازخوانی آثار گذشتگان ما پرداخت، روایت عجیب و غریب توجه انسان ایرانی به مبدا هویت و ملیت او است.
تاکید بر نام خلیج فارس
اجرای قطعه قطعه «خلیج فارس» که چندی پیش توسط ارکستر سمفونیک تهران اجرا شد، یکی دیگر از اقدامات مهم موسیقایی کشور بود. این قطعه اثری موسیقایی است که شروع قطعه برگرفته از وقایع پس از انقلاب اسلامی و پیش از آغاز جنگ تحمیلی است. این اثر را می‌توان به پرواز یک مرغ دریایی بر فراز آب‌های نیلگون خلیج فارس تشبیه کرد؛ پرنده‌ای که ناظر بر تمامی رخدادهای تلخ و شیرین در این منطقه تاریخی و استراتژیک بوده است. این قطعه با فضایی آرام، ملایم و روح‌نواز آغاز شد که تداعی‌گر روزهایی سرشار از امید، آرامش و نشاط در فضای پس از پیروزی انقلاب است اما این فضا به‌تدریج، با بهره‌گیری از فضاسازی دراماتیک و تنالیته‌های خاص موسیقایی، به آغاز جنگ تحمیلی و حمله رژیم بعث عراق ختم می‌شود. پس از این مقطع تاریک، قطعه با حال و هوایی حماسی، به دوران مقاومت، ایثار و در نهایت بازسازی و تلاش برای ساختن آینده‌ای روشن‌تر می‌رسد.
به گفته مهدی کلانتری آهنگساز این قطعه، «خلیج فارس» با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌های ارکستر سمفونیک و فرمی آزاد، اثری پویا و زنده است که این قابلیت را دارد تا بخش‌های دیگری نیز به آن افزوده شود. هدف من از خلق این قطعه، تنها یک تجربه موسیقایی نیست؛ بلکه تلاشی است برای زنده نگه‌داشتن خاطره مقاومت، ایستادگی و همدلی مردمی که در سخت‌ترین شرایط، امید خود را از دست ندادند.
ارکستر سمفونیک تهران به رهبری مازیار یونسی قطعات حماسی اجرا کرد. مازیار یونسی در زمان اجرای این ارکستر سمفونیک چنین گفت: قطعه بعدی که برای شما اجرا می‌کنیم، قطعه‌ای از پیمان یزدانیان است که در جریان تمرین به دلیل اتفاقی که برای سربازان ارتش اتفاق افتاد، با ارکستر تصمیم گرفتیم که این اثر را اجرا بکنیم، این قطعه برای فیلم «پاداش سکوت» درباره سربازی در هشت سال دفاع مقدس است که موسیقی بسیار زیبایی دارد و ما فکر کردیم این قطعه را اجرا و تقدیم کنیم به سربازانی که در ارتش از دست دادیم و تمام کسانی که در تاریخ پنج، ۶ هزار ساله مملکت، از این سرزمین محافظت کردند و امیدواریم از آن لذت ببرید.
موسیقی معرف توانمندی‌های ایران
امین غفاری نیز سعی داشته از طریق موسیقی از مسائل مهم کشور صحبت کند. او که عنوان «آوای خلیج فارس» را برای گروه خود انتخاب کرده، درباره این انتخاب اینگونه گفته بود: آنچه ما برای نامگذاری گروه «آوای خلیج فارس» مدنظرمان بود تلاش برای حضور در مجامع جهانی با اسم خلیج فارس است که فکر می‌کنم می‌تواند از دریچه موسیقی معرف خوبی برای توانمندی ایران در عرصه‌های مختلف در مقابله با عناوین جعلی دیگری باشد که طی سال‌های گذشته سعی در تحریف عنوان «خلیج فارس» داشتند. وقتی با معلم روسی خودم نام گروه را در میان گذاشتم او نیز از این اقدام ما استقبال کرد و بر این باور بود که ما اسم جذابی را برای گروهمان انتخاب کردیم. به هر حال من بر این باورم که با عنوان گروه «آوای خلیج فارس» کارهای زیادی را می‌توانیم انجام دهیم که می‌تواند در جهانی شدن موسیقی ایران نقش موثری را ایفا کند.
محسن شریفیان، یکی دیگر از آهنگسازان برجسته کشور، در قطعاتش به دنبال احیای موسیقی بومی ایرانی و حمایت از خلیج فارس داشته است. او بارها در کنسرت‌هایش گفته که ما برای خلیج فارس، برای جزایر ایرانی و جغرافیای این کشور جان می‌دهیم؛ ما در «لیان» به همه آدم‌هایی که به کنسرت مان می آیند یاد می‌دهیم که ارزش‌های ملی، فراتر از هر جنگ سیاسی و اعتقادی است.
موسیقی فاخر کشورمان فرصت ارزشمندی جهت تقویت روحیه ملی و پاسداشت ارزش‌های ملی و میهنی دارد. در این روزهای حساس با کمک موسیقی می‌توان اتحاد و همبستگی ملی را بیشتر تقویت کرد و بر دشمن متجاوز غلبه کرد.
نظر شما