سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): جلال‌الدین همایی، (۱۳۵۹-۱۲۷۸ ش) محقق، ادیب، مورخ و شاعر اصفهانی بود که به «سنا» تخلص می‌کرد. همایی علاوه بر تدریس در مدرسه و دانشگاه، عضو فرهنگستان ایران و نیز انجمن تحقیق در ادبیات و زبان‌های خارجی بود. «تاریخ ادبیات ایران» و «اسرار و آثار واقعه کربلا» از جمله آثار او است.

خانه ابدی استاد جلال‌الدین همایی در تخت فولاد اصفهان و خانه‌ای که در آن زندگی می‌کرد در محله پاقلعه اصفهان قرار دارد و در دوره قاجار ساخته شده و در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۷۶ به ثبت ملی نیز رسیده است. این خانه بعد از انقلاب به فرهنگستان واگذار و در سال ۱۳۹۶ با نام خانه «شعر و فرهنگ اصفهان» در مراسمی با حضور حداد عادل به روی علاقه‌مندان گشوده شد، اما تنها بعد از دو سال فعالیت فرهنگی به مدیریت اسماعیل آذر و برگزاری برنامه‌های شب شعر به حال خود رها شد.

اکنون بیش از هشت سال است که نه‌تنها توجهی به این خانه نمی‌شود، بلکه این بنا به حال خود رها شده است. این خانه، خود اثری فرهنگی، معنوی و میراثی است؛ اما سال‌هاست درهای آن قفل است و هیچ‌کس به آن رسیدگی نمی‌کند. به گفته همسایه‌ها حتی درخت‌هایش هم خشک شده و در حال تخریب است.

در پرونده ثبتی این خانه درباره بهره‌برداری این خانه آمده است: «تا چند سال پیش کاربری بنا مسکونی بوده و بعد از مرمت و بازسازی در اختیار فرهنگستان زبان و ادب فارسی واحد اصفهان قرار گرفته است».

اسماعیل آذر: برای تامین هزینه‌های پذیرایی محفل‌ها به مشکل برخوردیم

اسماعیل آذر که در زمان افتتاح، مدیریت «خانه شعر و فرهنگ اصفهان» را برعهده داشت، درباره علت تعطیلی این خانه به خبرنگار ایبنا گفت: روزی که «خانه شعر و فرهنگ اصفهان» به سبب ایجاد فضای فرهنگی در خانه استاد همایی افتتاح شد؛ ۲۵۰ نفر از شاعران و شخصیت‌های فرهنگی، ادبی اصفهان و کشور حضور داشتند و این کار فرهنگی را ستودند و قرار بود مردم اصفهان به‌رایگان از فضای فرهنگی این خانه استفاده کنند. من علی‌رغم اشتغال هر هفته با هزینه شخصی به اصفهان سفر می‌کردم و شب شعری در این خانه شکل‌گرفته بود که با استقبال بالای مردم برگزار و خانه استاد همایی پر از خانواده‌ها و جوانان و کودکان اهل شعر می‌شد و من مدتی بیش از یک سال به همراه یک کارمند در این خانه این شب‌شعر را با استقبال مردم برگزار می‌کردیم.

وی ادامه داد: متأسفانه با تغییر شهردار، ما برای تأمین کوچک‌ترین هزینه‌های این خانه و پذیرایی از مهمانان به مشکل برخوردیم. در آن تاریخ شهرداری اصفهان وظیفه داشت مسائلی از قبیل آب و برق و نظافت و حقوق کارمند آن خانه و مسائل میراثی را حل کند اما شهردار اصفهان «تو گویی فرامرز نبود» و باوجود تماس تلفنی بنده برای پیگیری این خانه گفتند خرید اقلام پذیرایی برای مهمانان باید با مناقصه انجام شود و با شنیدن این عبارت من بسیار رنجیدم و با این عبارت خانه را ترک کردم و درب آن را بستم: «مرا به خیر تو امید نیست؛ شر مرسان» فکر می‌کردم حضور حقیر و شاعران اصفهان و مردمی که گروه‌گروه به تماشا می‌آمدند ارج و قربی دارد که نداشت.

وی ادامه داد: این خانه با بی محلی شهرداری زیر تلمباری از خاک و خاکروبه در حال فرسایش است و غباری از گرد غفلت بر آن نشست. شنیدم که این خانه به دست میراث‌فرهنگی است. امیدوارم با پیگیری‌های جدید چراغ خانه استاد همایی دوباره روشن شود و «خانه شعر و فرهنگ اصفهان» دوباره جان تازه بگیرد.

خانواده استاد همایی از وضعیت خانه راضی نبودند

محمد عیدی، معاون فرهنگی شهردار پیشین اصفهان که مدتی پیگیر این خانه بود نیز درباره علت رها شدن آن به ایبنا گفت: متأسفانه دختر استاد همایی از وضعیت مدیریت قبلی این خانه پس از واگذار شدن به شهرداری راضی نبودند و از حداد عادل درخواست کردند خانه باز پس گرفته شود. ما مدتی پیگیر کار این خانه بودیم تا مدیریت آن به‌صورت هیئت‌امنایی باشد و شهرداری و خانواده و فرهنگستان هم‌زمان با هم بر مدیریت این خانه نظارت داشته باشند؛ اما گویا خانواده استاد نارضایتی‌هایی داشتند و خانه در نهایت از شهرداری بازپس گرفته شده و به سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری اصفهان واگذار شده است.

مصطفی نباتی نژاد از اعضای فعلی شورای شهر اصفهان نیز درباره وضعیت خانه استاد همایی و علت رها شدن آن گفت: این خانه توسط استاد همایی به فرهنگستان واگذار و فرهنگستان سرپرستی آن را به شهرداری اصفهان داده بود و گویا فعلاً زمان سرپرستی به پایان رسیده و فرهنگستان و میراث فرهنگی باید برای این خانه فکری بکنند.

در این راستا سیاوش شریفی ولدان از فعالان فرهنگی اصفهان درباره این خانه به خبرنگار ایبنا می‌گوید: خانه مرحوم استاد همایی کسی که چندین کتاب کهن را که شاید کمتر کسی می‌تواند آن را درک کند، تصحیح و حق بزرگی بر گردن ادبیات و اصفهان و ایران دارد مدت‌هاست به حال خود رها شده است.

وی ادامه می‌دهد: خواسته فعالان فرهنگی این است که هر کسی دستش می‌رسد و می‌تواند، به‌عنوان خدمتی فرهنگی، از مسئولان مربوطه مشکلات این خانه را پیگری کند.

بی‌مهری نهادهای فرهنگی استان اصفهان به خانه استاد همایی

با توجه به بررسی‌های خبرنگار ایبنا، خانه استاد جلال‌الدین همایی در حال حاضر دچار بی‌مهری نهادهای فرهنگی استان اصفهان شده و خانه‌ای که در ابتدا در اختیار فرهنگستان زبان و ادب فارسی و سپس شهرداری اصفهان قرار داشت فعلاً متروکه و در بلاتکلیفی به سر می برد و بعد از ابراز نگرانی دختر استاد جلال‌الدین همایی، مهدخت همایی و اعلام موضوع سرقت درهای این خانه قاجاری در زمان مرمت، خانه استاد همایی از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی به اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان واگذار می‌شود اما واگذاری ملکی که در اختیار یک نهاد است بدون تصویب هیئت‌وزیران ممکن نیست که در خصوص خانه استاد جلال‌الدین همایی چنین مراحلی انجام نشده و به همین دلیل این بنا به حال خود رها شده و متولی فرهنگی ندارد.