به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آگامبن در این کتاب، به سراغ نقاشیهایی رفته که دوست دارد در خلوت خانهاش، در حجرهای دور از هیاهوی روزمره، آنها را نصب کرده باشد؛ آثاری که فراتر از ظاهرشان، پنجرهای به تأملات هستیشناسانه و معنابخش میگشایند.
اصطلاح «حجره» اشاره به اتاقهای کوچک و خصوصی در کاخهای رنسانس دارد؛ فضاهایی برای مراقبه، مطالعه و مواجههٔ شخصی با آثار هنری. آگامبن با الهام از این فضا، هر فصل کوتاه از کتاب را به یک اثر هنری اختصاص داده است. اما آنچه مینویسد، نقدی مرسوم یا توصیفی تاریخی نیست؛ بلکه نگاهی است فلسفی و شاعرانه به نقاشیهایی از بلینی، هلبین، شاردن و دیگران.
از «مستی نوح» تا «جسد مسیح مرده» و «طبیعت بیجان با خرگوش»، آگامبن نشان میدهد که چگونه یک تصویر میتواند رازهایی عمیق درباره مرگ، رنج، خلوت، زیبایی و زمان در دل خود داشته باشد. او هنر را موجودی زنده میداند، نه شیئی تاریخی؛ چیزی که با ما سخن میگوید، احساساتمان را برمیانگیزد و ما را به بازاندیشی دعوت میکند.
در این کتاب، آگامبن با ارجاعاتی دقیق به دانته، ارسطو و داستایوفسکی، گفتوگوی میان فلسفه و تصویر را به اوج میرساند. «حجره» کتابی است برای آنان که به دنبال تجربهای ژرفتر از تماشای هنرند؛ کتابی برای تأمل، نه صرفاً برای دانستن. این اثر در چاپ دوم خود در سال ۱۴۰۳ و چاپ سوم در بهار ۱۴۰۴ منتشر شده است.آنچه «حجره» را از دیگر نوشتههای مشابه در حوزهی تاریخ هنر متمایز میکند، رویکرد اگزیستانسیال و شخصی آگامبن به تصویر است.
او تصاویر را نه بهعنوان اسنادی از گذشته، بلکه بهمثابه پرسشهایی زنده میبیند؛ پرسشهایی که مخاطب را به درون میکشند و او را به تأمل دربارهی مرگ، رهایی، گناه، یا حتی ماهیت نگاه دعوت میکنند. در این کتاب، نقاشی فقط موضوع تحلیل نیست، بلکه تبدیل به شریک مکاشفهی ذهنی نویسنده میشود.
آگامبن، همانطور که در سایر آثارش نیز دیدهایم، به فلسفهورزی در حاشیهها علاقهمند است. او در حجره نیز میان کلمات سکوت میچیند؛ میان قابهای نقاشی، خلأیی پنهان را برجسته میکند که نه در خود تصویر، بلکه در مواجههٔ تماشاگر با آن معنا مییابد. این مواجهه گاه خشونتبار است، گاه متأملانه، و گاه صرفاً لحظهای گذرا که چیزی در درون ما را تغییر میدهد.
اگرچه کتاب از مجموعهای از مقالات مستقل تشکیل شده، اما خواندن آن تجربهای یکپارچه میآفریند. گویی قدم به قدم، از یک حجرهی ذهنی به حجرهی دیگر میرویم و در هر ایستگاه، نه فقط به هنر، بلکه به هستی خیره میشویم. این کتاب برای مخاطبانی است که بهدنبال پیوندی صمیمیتر و فلسفیتر با هنر هستند.
کتاب «حجره» نوشته جورجو آگامبن ترجمه ابراهیم رنجبر در نوبت سوم ۱۴۰۴ با ۱۶۸ صفحه به قیمت ۱۱۸ تومان با موضوع هنرهای تجسمی و نقد هنری به همت انتشارات میردشتی منتشر شده است.
نظر شما