به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در همدان، عاطفه زارعی ظهر یکشنبه در جمع خبرنگاران ضمن گرامیداشت هفته اسناد ملی و میراث مکتوب اظهار کرد: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در این هفته به احصاء و شناسایی اسناد دولتی و مردمی در حوزه‌های مختلف می‌پردازد.
مدیر اسناد ملی و کتابخانه منطقه غرب کشور با بیان اینکه قدیمی‌ترین مرکز اسناد استانی کشور، در استان همدان است که فعالیت خود را از سال ۱۳۷۱ آغاز کرده است، افزود: این مرکز در ابتدا به عنوان سازمان اسناد ملی ایران فعالیت می‌کرد اما در سال ۱۳۸۹ با کتابخانه ملی ادغام شد.
وی با اشاره به اینکه فعالیت‌های این سازمان در سه حوزه اسناد، کتابخانه و پژوهش است خاطرنشان کرد: قدمت بخش اسناد به دوره قاجار باز می‌گردد. اسناد سازمان‌ها، حافظه تاریخی سازمانی هستند و نباید امحا شوند و شورای اسناد ایران مصوب کرده است که این اسناد در مرکز اسناد ملی نگهداری، توصیف، سازماندهی و در دسترس محققان قرار گیرند.
زارعی با تاکید بر اینکه پژوهشگران برای بررسی سیر تاریخی یک موضوع به کتابخانه‌ها و اسناد مراجعه می‌کنند، افزود: اسناد تبلور بقا و کاربرد یک سازمان در طول زمان هستند و بررسی اسناد به ما نشان می‌دهد که آیا یک سازمان در طول تاریخ به فعالیت خود ادامه داده یا تغییر کرده است.
وی با تاکید بر اینکه همدان در دوره‌ای مرکز فرهنگ‌سازی و پرورش روحانیت بوده است، عنوان کرد: وقتی از اعتقادات و مسائل بومی یک منطقه صحبت می‌کنیم، به ریشه‌ها و تاریخ آن برمی‌گردیم، بنابراین، حفظ تاریخ و اسناد، حفظ هویت ماست.
وی در خصوص بحث این روزهای خلیج فارس نیز گفت: وقتی اسناد موجود در کتابخانه‌ها را بررسی می‌کنیم، چه به زبان فارسی، لاتین یا عربی، همه آنها نام «خلیج فارس» را ذکر کرده‌اند و این نشان‌دهنده اهمیت اسناد در دفاع از هویت ملی است.
مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور با تاکید بر جایگاه اسناد در نظام دولتی و حکومتی، گفت: اسناد، پشتوانه تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران هستند و با بررسی اسناد می‌توان نقاط قوت، ضعف، چالش‌ها و فرصت‌های سازمان‌ها را شناسایی کرد و راهکارهایی برای آینده ارائه داد.
وی با بیان اینکه اسناد مردمی شامل اسناد ملکی، ازدواج، نامه‌ها، تلگراف‌ها و تلفن‌هاست، گفت: هر چقدر در مسیر تکامل اسناد پیش می‌رویم، از سنگ‌نوشته‌ها گرفته تا کاغذهای دست‌ساز، همه این‌ها برای ما سند محسوب می‌شوند.
زارعی در خصوص نقش هوش مصنوعی در ارائه اطلاعات نیز اینگونه توضیح داد: هوش مصنوعی دیتاهای خود را از اسناد و رفتارهای ما می‌گیرد که بر این اساس هر چقدر منابع اسناد و پایگاه‌های اطلاعاتی غنی‌تر باشد، هوش مصنوعی آگاهی معلوم و بیشتری خواهد داشت و می‌تواند به راحتی اطلاعات را در اختیار ما قرار دهد.
مدیر اسناد و کتابخانه ملی غرب کشور با تاکید بر اینکه سازماندهی اسناد منجر به خلق دانش جدید می‌شود گفت: به دانشجویان و پژوهشگران توصیه می‌کنیم که با مراجعه به اسناد، حافظه تاریخی را در حوزه‌های مختلف مانند صنعت، مشاهیر، فرهنگ، سیاست، اجتماع، کشاورزی و … بررسی کنند.
وی با تاکید بر اینکه همه مردم در ارائه سند سهیم هستند، گفت: حتی یک کشاورز هم می‌تواند سند ارائه دهد زیرا سند ازدواج اطلاعات فرهنگی، مذهبی، اقتصادی و ادبیات یک منطقه را به ما می‌دهد.
زارعی با بیان اینکه این مرکز با افراد برجسته در حوزه‌های مختلف مصاحبه‌های عمیق برقرار و تجربیات و زندگینامه آنها را ثبت می‌کند، گفت: این مصاحبه‌ها می‌توانند به سازماندهی، استفاده پژوهشگران و حتی تبدیل شدن به یک اثر فاخر کمک کنند بر این اساس ما باید این اثر فاخر را به یک پژوهشگر و استاد دانشگاه واگذار کنیم تا دانش ضمنی به دانش مکتوب و صریح تبدیل شود.
وی با تاکید بر جایگاه کتابخانه ملی ایران به عنوان کتابخانه مادر، گفت: کتابخانه ملی مسئول سازماندهی اطلاعات و تطبیق استانداردهای سازماندهی اطلاعات با استانداردهای بین‌المللی است و سایر کتابخانه‌ها اطلاعات خود را از کتابخانه ملی دریافت می‌کنند.
مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور با اشاره به فهرست‌نویسی توضیحی و تحلیلی در کتابخانه ملی، افزود: کتاب‌ها ابتدا به کتابخانه ملی آورده می‌شوند و پس از فهرست‌نویسی توصیفی، اطلاعات آنها در اختیار سایر کتابخانه‌ها قرار می‌گیرد.
زارعی با بیان اینکه یکی از وظایف کتابخانه ملی، شناسایی و احصاء تمام منابع اطلاعاتی منتشر شده در ایران و توسط ایرانیان در خارج از کشور است، اظهارکرد: همه ناشران موظف هستند قبل از انتشار کتاب، شناسنامه آن را از کتابخانه ملی دریافت کنند.
وی خاطرنشان کرد: کتابی که شناسنامه نداشته باشد، هویت ندارد، شناسنامه کتاب شامل مشخصات نویسنده، مترجم، رده‌بندی موضوعی و … است.
مدیر اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور با اشاره به اینکه بسیاری از کتاب‌های نفیس و نسخ خطی در طول جنگ‌ها و حوادث دیگر از کشور خارج شده اند، رفته‌اند، خاطرنشان کرد: یکی از وظایف کتابخانه ملی، شناسایی این کتاب‌ها و بازگرداندن آنها به داشته‌های ملی است.
وی با بیان اینکه نسخ خطی هنگام ورود به کتابخانه ملی، حال خوبی ندارند، گفت: این نسخه‌ها به بخش مرمت منتقل می‌شوند و پس از گندزدایی و رفع آسیب‌ها، در شرایط ایمنی نگهداری می‌شوند.
زارعی با اشاره به اینکه نسخه‌های اصلی خطی در مخازن نگهداری می‌شوند، تصریح کرد: برای دسترسی پژوهشگران، نسخه‌های اسکن شده و دیجیتالی آنها در اختیارشان قرار می‌گیرد.
وی با تاکید بر اهمیت شرایط نگهداری اسناد و نسخ خطی، گفت: دما، رطوبت و مسائل بهداشتی در مخازن نگهداری اسناد به طور کامل کنترل می‌شود.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی منطقه غرب کشور با اشاره به فعالیت طیف گسترده‌ای از متخصصین در کتابخانه ملی اظهار کرد: ما به دنبال گسترش فضا هستیم که در حال حاضر در حال انجام است.
وی با بیان اینکه ارزشیابی، مرحله‌ایست که متخصصان فهرست‌نویسی انجام می‌دهند، گفت: هدف ما ذخیره‌سازی صرف اطلاعات نیست، بلکه سازماندهی، ذخیره‌سازی، حفظ و امنیت آنها و در عین حال، اشاعه اطلاعات و دسترسی‌پذیری اطلاعات برای نسل حاضر و آینده است.
زارعی با بیان اینکه کتابخانه ملی امکان دسترسی به منابع اطلاعاتی را برای مناطق محروم فراهم کرده است، تصریح کرد: اگر در یک روستا، فرد کتابخوانی وجود داشته باشد، ما درخواست‌ها را دریافت و منابع اطلاعاتی را به صورت رایگان ارسال می‌کنیم.
نظر شما