سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سهراب سپهری شاعر پرآوازه معاصر در اول اردیبهشت ۱۳۵۹ از دنیا رفت. زندگی سهراب از ابعاد گوناگونی قابل بررسی است؛ او در کنار شاعری، نقاشی چیره‌دست و انسانی عارف‌مسلک بود. با وجود نگارش چندین کتاب و پژوهش درباره سهراب، متاسفانه آثار سینمایی و تلویزیونی معدودی از این هنرمند بزرگ ساخته شده است.
فیلم سینمایی «رویای سهراب» به کارگردانی علی‌قوی‌تن، تنها فیلم سینمایی ساخته شده با محوریت زندگی سهراب سپهری است که در سال ۱۳۹۷ ساخته شد. به مناسبت سالروز درگذشت سهراب سپهری با قوی‌تن، کارگردان این فیلم سینمایی گفت‌وگویی انجام دادیم.
کارگردان فیلم سینمایی «رویای سهراب» در گفت‌وگو با ایبنا با اشاره به دلیل انتخاب سهراب سپهری برای ساخت فیلم از زندگی او اظهار کرد: سهراب را نخست به خاطر علاقه به کار بر روی زندگی مفاخر ادبی انتخاب کردم زیرا معتقدم ساختن فیلم زندگی مفاخر، مانند خلق یک کتاب نفیس است که برای آیندگان می‌ماند و می‌تواند منبع تحقیق و پژوهش برای آیندگان باشد و علت دوم نیز شباهت ظاهری من به سهراب است که به خاطر این شباهت، ترغیب به ساخت فیلمی از زندگی او شدم.
قوی‌تن با اشاره به استقبال هالیود از فیلم‌های بیوگرافی و مقایسه آن با ساخت این نوع فیلم‌ها در ایران عنوان کرد: ما با هالیود به لحاظ فاکتورهای تجاری که برای ساخت فیلم لحاظ می‌کنند، بسیار متفاوت هستیم و نمی‌توانیم این دو را با یکدیگر مقایسه کنیم زیرا دست ما در ممیزی بسته است.
وی ادامه داد: انسان به عنوان سوژه یک فیلم، بی‌شک دچار خطا و کاستی است و گاه ممکن است در شرایط عرف جامعه حرکت نکند، ممکن است کج‌روی‌هایی داشته باشد، ممکن است عاشق شود یا شکست‌هایی داشته باشد یا شرایط زندگی او را مرتکب خطا کند؛ همه اینها مواردی است که در غرب آزادانه در مورد یک نفر فیلم می‌سازند و پشت پرده فرد را نیز نشان می‌دهند و همین برای مردم جذابیت ایجاد می‌کند.
رویای سهراب به آخرین سفر شاعر به کاشان پرداخته است
کارگردان «پل سفید» عنوان کرد: همین دلایل سبب شد تا من بیوگرافی از سهراب نسازم بلکه بخشی از زندگی سهراب یعنی سال ۱۳۵۶ که آخرین سفر خود را به کاشان داشته، محور کار قرار دهم و اتفاقات آن سفر و یادآوری خاطرات جذابش از جمله عاشقانه‌های سهراب را به تصویر بکشم و در نهایت نیز این فیلم یک فیلم فلسفی، عاشقانه و عارفانه شد.
قوی‌تن بیان کرد: طبیعی است که این فیلم، یک فیلم عامه‌پسند نیست و مانند یک کتاب نفیس، مخاطبان خود را یعنی اهل ادب و فرهنگ، روشنفکران و دانشجویان را جذب می‌کند. من آنچه که در مورد سهراب لازم بود را در این فیلم گفتم و معتقدم کسی نمی‌تواند چنین فیلمی بسازد زیرا این فیلم عصاره زندگی، حرف‌ها و تفکرات سهراب است و قشری که بخواهد فیلمی متفاوت از مفاخر ببیند، این فیلم برایش جذاب خواهد بود.
وی با اشاره به منابعی که در این فیلم از آن استفاده کرده است، افزود: مصاحبه با مشفق کاشانی در سال ۸۱، مصاحبه با معصومه سیحون در سال ۸۱ به عنوان کسی که تا آخرین لحظه در کنار سهراب بود، مصاحبه با فهیمه راستکار (بازیگر و دوبلور)، محمد دادگو و در مجموع ۱۰، ۱۲ نفری که با سهراب ارتباط نزدیکی داشتند، منبع اصلی من برای ساخت این فیلم بودند. در کنار این، تحقیق مفصلی در محل زندگی سهراب و از کاشانی‌ها داشتم و بخش زیادی از منابع من نیز کتابی بود که خواهر سهراب نوشته و کتاب‌های خود سهراب از جمله «در سفرم»، «هشت کتاب» و اشعار سهراب بود.
ساختار غیراستاندارد سینما، فیلمسازی از مفاخر را دشوار کرده است
قوی‌تن با اشاره به علاقه‌مندی‌اش به ساخت فیلم در مورد مفاخر تصریح کرد: خیلی دوست دارم به سمت ساخت چنین فیلم‌هایی بروم اما نه سینمای ما ساختار درستی دارد که بتوان روی بازگشت هزینه‌ها حساب کرد نه مردم استقبال خوبی از این فیلم‌ها دارند.
وی افزود: سینمای ما به ویژه در دهه ۹۰ نابود شده و به دست تجار سودجو افتاده و به نظر می‌رسد اکنون حمایتی برای ساخت فیلم‌های فاخر نیست، فیلم‌هایی که بسیار پرهزینه هستند. اکنون در حال ساخت فیلمی به اسم «آتش‌بان» هستم که این فیلم روزی ۵۰ میلیون تومان هزینه صحنه دارد و اگر بخواهیم فیلم فاخر بسازیم، باید متحمل هزینه‌های گزاف شویم که با این شرایط سینمای امروز، امکان‌پذیر نیست ضمن اینکه فروش جهانی فیلم‌ها نیز تقریباً متوقف شده و فیلمی که ۵ جایزه بین المللی دارد، به دلیل تحریم نمی‌توان در سینمای جهان به فروش رساند.
وی با اشاره به علاقه‌مندی‌اش به شخصیت سهراب بیان کرد: سهراب تنها یک شاعر نبود بلکه فیلسوف و عارف نیز بود و مردم به درستی او را نشناخته‌اند بنابراین به نظر می‌رسد رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی باید بیش از اینها به فیلم «رویای سهراب» بها دهد و برای همین یک فیلمی که در مورد این شاعر ساخته شده، ارزش قائل شوند تا هم فیلم دیده شود و هم سایر فیلمسازان برای ساخت اینگونه فیلم‌ها ترغیب شوند.
نظر شما