خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ صادرات و تجارت بین المللی یکی از ارکان اصلی در پیشبرد اقتصاد کشورها است. امروزه کشوری را نمی‌توان یافت که بدون رشد صادراتی در محصولات و خدمات خود، بتواند به توسعه اقتصادی و فتح بازارهای جهانی بپردازد؛ اما برای رشد پایدار و موفقیت در عرصه صادرات، به جذب و استخدام کارشناسان صادرات حرفه‌ای و ماهر نیاز خواهد بود.

افزایش تعاملات بازرگانی بین کشورها، موجب ایجاد امکانات اشتغال و رشد اقتصادی پایدار می‌شود. برای این منظور، درک عمیق از روند‌های صادراتی، قوانین و مقررات صادرات و تجارت بین المللی و آگاهی از رقابت‌های موجود در بازارهای جهانی ضرورت دارد. در این راستا، مقاله حاضر به بررسی نقش و اهمیت کارشناس صادرات در توسعه تجارت بین‌المللی می‌پردازد.

معرفی رشته تجارت بین الملل
پیش از معرفی شغل کارشناس صادرات، بهتر است ابتدا به معرفی رشته تجارت بین الملل که مسیری برای ورود حرفه‌ای به این شغل است، بپردازیم. رشته تجارت بین الملل (International Business) یک رشته تحصیلی است که بر فعالیت‌های حوزه صادرات و تجارت بین المللی تمرکز دارد.

این رشته تحصیلی به مطالعه و تحلیل روابط تجاری و اقتصادی بین کشورها و شرکت‌ها می‌پردازد و دانشجویان را برای مدیریت کسب‌وکارها در محیط بین‌المللی آماده می‌کند. مشاهده جدیدترین فرصت های شغلی کارشناس صادرات: https://karbord.io/jobs/export
در رشته تجارت بین الملل، دانشجویان به مطالعه مفاهیم اساسی مانند مبادلات تجاری، بازارهای بین‌المللی، قوانین تجارت بین‌الملل، مدیریت زنجیره تأمین جهانی، تحلیل ریسک و استراتژی‌های تجاری جهانی می‌پردازند.
همچنین، آموزش‌های ویژه‌ در زمینه‌هایی مانند بازاریابی بین المللی، تحولات اقتصادی جهانی، تجارت الکترونیک و نوآوری در محیط تجاری بین‌المللی در این رشته ارائه می‌شود. رشته تجارت بین الملل بازار کار گسترده‌ای را برای فارغ‌التحصیلان خود فراهم می‌کند. درنتیجه می‌توان‌ آینده شغلی این رشته را روشن و مناسب ارزیابی کرد.

فارغ‌التحصیلان می‌توانند به‌عنوان کارشناس تجارت بین‌المللی در شرکت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی، واحدهای تجاری مرتبط با صادرات و واردات، سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان تجارت جهانی (WTO) و کمیسیون اروپا، سازمان‌های غیردولتی و رسانه‌های بین‌المللی و در حوزه‌های بازاریابی بین المللی، مشاوره کسب‌وکارهای بین‌المللی و مدیریت شرکت‌های چندملیتی فعالیت کنند.

معرفی شغل کارشناس صادرات
کارشناس صادرات دارای نقش اساسی در توسعه صادرات و تجارت بین المللی و تحقق اهداف صادراتی در هر کشور است. کارشناس صادرات معمولاً به شخصی اطلاق می‌شود که ضمن برخورداری از مهارتهای بازرگانی و آشنایی با اصول تجارت بین الملل و حقوق تجارت بین الملل، مسئولیت‌های مرتبط با فعالیت‌های صادراتی یک سازمان، شرکت یا کسب‌وکار را بر عهده دارد.

کارشناس صادرات فعالیت‌های متنوعی را در ارتباط با بخش صادرات انجام می‌دهد. این وظایف و مسئولیت‌ها شامل تحلیل بازار، برنامه‌ریزی برای صادرات محصولات و کالاها، انتخاب بازار هدف در کشورهای مختلف، ارائه راهنمایی و مشاوره برای پکیج صادراتی و مدیریت معاملات در سطح جهانی است.

اصطلاحات مهم در حوزه صادرات و واردات
در ادامه، به برخی از اصطلاحات حوزه تجارت و بازرگانی بین‌المللی اشاره خواهیم کرد. همچنین برای دریافت توضیحات بیشتر در این رابطه می‌توانید به منابع مفیدی مانند «کتاب بازرگانی بین‌الملل تئوری‌ها و کاربردها»، مراجعه کنید.

اصول تجارت بین الملل
صادرات و تجارت بین المللی بدون شناخت صحیح از اصول تجارت بین الملل امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل شرکت‌ها با استخدام کارشناس صادرات، به دنبال پیروی از این اصول به‌منظور توسعه صادرات و کسب سهم صادراتی بیشتر در بازارهای منطقه‌ای و جهانی هستند.

در حقیقت تجارت بین‌المللی اصول و قواعدی دارد که به‌منظور تسهیل و تنظیم روابط تجاری بین کشورها و شرکت‌ها اعمال می‌شود. رعایت نمودن این اصول شرایط لازم را برای ایجاد روابط تجاری عادلانه و پایدار میان کشورها و شرکت‌ها فراهم می‌کند.

در ادامه، به برخی از اصول تجارت بین الملل اشاره می‌کنیم:
تجارت عادلانه
اصل تجارت عادلانه به معنای توزیع منصفانه منافع و کالاها در تجارت بین‌الملل است. بر طبق این اصل، تمام کشورها و شرکت‌ها باید در شرایط برابر ازنظر حقوق، فرصت‌ها و شرایط رقابتی باشند.
همچنین اصل برابری و عدالت (Equality and Justice) در تجارت بین‌المللی به حقوق و آزادی‌های برابر برای تمامی کشورها و شرکت‌ها، بدون تبعیض نژادی، جنسیتی یا ملیتی اشاره دارد.

تجارت آزاد
در اصل تجارت آزاد (Free Trade)، به خروجی بهینه اقتصادی و رشد اقتصادی از طریق حذف موانع تجاری مانند تعرفه‌ها و محدودیت‌های مالیاتی پرداخته می‌شود. این اصل بازارهای بین‌المللی را قادر می‌سازد تا شرایط بهره‌برداری از تخصص‌ها و مزیت‌های نسبی هر کشور را فراهم کنند.

رعایت قوانین و تعهدات در صادرات و تجارت بین المللی
رعایت قوانین و تعهدات (Compliance with Laws and Obligations) به معنای رفتار قانونی و متعهد شدن به تعهدات بین‌المللی است. این اصل شامل رعایت قوانین تجاری بین‌المللی، تعهدات سازمان تجارت جهانی و سایر قوانین و دستورالعمل‌های بین‌المللی است.

مشارکت و همکاری
اصل مشارکت و همکاری (Participation and Collaboration) به معنای همکاری و تعاون بین کشورها و شرکت‌ها است. با برقراری روابط خوب و مفید، امکان گفتگو، حل مناقشات و اخذ تصمیمات گروهی برای حل چالش‌های تجارتی میسر می‌شود.

تجارت پایدار
اصول تجارت پایدار (Sustainable Trade) شامل حفظ محیط‌زیست است. این اصل توسعه اقتصادی پایدار برای کشورها را با حفظ منابع طبیعی، بهبود شرایط کار و احترام به حقوق بشر و اصول کار پیشنهاد می‌کند.

مرکز تجارت بین الملل چیست؟
مرکز تجارت بین‌الملل (International Trade Center - ITC) یک سازمان بین‌المللی است که به‌وسیله سازمان تجارت جهانی (WTO) و سازمان ملل متحد (UN) تأسیس شده است. این مرکز که مقر آن در ژنو سوئیس قرار دارد، به‌عنوان یک سازمانی فرهنگی به ترویج تجارت و همکاری با صاحبان کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در کشورهای درحال‌توسعه می‌پردازد.

نقش کارشناس صادرات در توسعه تجارت بین‌المللی
یک کارشناس صادرات با در نظرگیری اصول تجارت بین الملل که در بخش قبلی به آن اشاره شد، می‌تواند نقش موثری را در توسعه صادرات و تجارت بین ‌المللی ایفا نماید. در ادامه، به برخی از وظایف و مسئولیت‌های یک کارشناس صادرات در این حوزه اشاره خواهیم کرد:
تحلیل بازار
کارشناس صادرات باید توانایی تحلیل بازارها را در دوره‌های زمانی مختلف داشته باشد. او باید بازارهای هدف بین‌المللی را بررسی کرده و تمام جنبه‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را در یک دوره زمانی مشخص در نظر بگیرد.

برنامه‌ریزی صادرات
کارشناس صادرات در برنامه‌ریزی و تعیین فرآیند انجام فعالیت‌های صادراتی نقش مهمی دارد. او در انجام اموری مانند برنامه‌ریزی استراتژی‌های صادراتی، تهیه برنامه‌های بازاریابی و اجرای فعالیت‌های تبلیغاتی و فروش مشارکت دارد.

انتخاب بازار هدف
کارشناس صادرات باید تحقیق و بررسی کند که کدام بازارهای خارجی برای صادرات محصولات و خدمات موردنظر شرکت مناسب هستند. این مورد شامل بررسی سطح رقابتی، ریسک‌ها و فرصت‌های موجود در بازارهای مختلف است.

مدیریت معاملات بین‌المللی
کارشناس صادرات وظیفه مدیریت معاملات با شرکای تجاری بین‌المللی را بر عهده دارد. او باید مذاکره‌ها، قراردادها و روابط تجاری را با شرکای بین‌المللی مدیریت کند.

آموزش و مشاوره
کارشناس صادرات می‌تواند نقش مهمی در آموزش و مشاوره کارکنان و عوامل مرتبط با صادرات داشته باشد. او می‌تواند به تربیت نیروی انسانی ماهر و حرفه‌ای درزمینه تجارت بین‌المللی و صادرات کمک کند.

جمع‌بندی
در مقاله حاضر به بررسی نقش و اهمیت کارشناس صادرات در توسعه تجارت بین‌المللی پرداختیم. با توجه به اهمیت تعاملات بازرگانی بین کشورها در توسعه اقتصادی، کارشناسان صادرات با دانش و تخصص لازم درزمینه‌ روند‌های صادراتی، قوانین و مقررات تجاری بین‌المللی و شناخت بازارهای مختلف، دارای نقش بسیار مهمی در توسعه صادرات و تجارت بین المللی هستند.

درنهایت می‌توان گفت که دستیابی به نتایج موفق در توسعه تجارت بین‌المللی و رشد پایدار در بخش صادرات، نیازمند همکاری و تخصص کارشناسان صادرات خواهد بود.