سرویس ادبیات خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): رضا بیات با بیان اینکه در هیچ دوره‌ای مانند دوره کنونی این تعداد شاعر، شعر و تنوع شعری با مضامین عاشورا و امام حسین(ع) نداشتیم،در گفت‌وگو با ایبنا تأکید کرد: وفور اشعار عاشورایی پس از انقلاب حتی از دوره قاجاريه هم بیشتر شد.
 
این نویسنده و شاعر در مورد سابقه شعر و داستان عاشورایی در ادبیات گفت: از آغازشکل‌گیری ادبیات فارسی، ادبیات عاشورایی وجود داشته است و از زمان کسایی مروزی شاهد شعر بلند عاشورایی هستیم. کسایی مروزی یک قصیده مفصل عاشورایی دارد که ابتدایش با بهاریه شروع می‌شود و بعد به داستان عاشورا می‌پردازد. آن زمان عاشورا مصادف با بهار شده بوده و برای همین این شاعر شعرش را با بهاریه آغاز کرده است.
 
این پژوهشگر ادامه داد: برخی شاعران به تفسیر و بعضی به اجمال به عاشورا و حضرت سیدالشهدا(ع) پرداختند و برخی از شاعران که می‌خواستند در مورد مظلوم و مظلومیت بسرایند اشاره‌ای هم به امام حسین کردند و بعضی از شاعران هم برای مداحی‌ها و روضه‌ها شعر سرودند.
 
بیات با بیان اینکه شعر عاشورایی مختص شیعیان نیست، عنوان کرد: از اهل تسنن هم اشعار عاشورایی داریم. شعر عاشورایی از زمان عطار و مولانا داریم تا در قرن نهم، این اشعار بسیار فراگیرشد. روضه الشهدا  اثر واعظ کاشفی را داریم که نثر ادبی است و شعر رمان‌گونه محسوب می‌شود و هر چه جلوتر می‌آییم عاشورا در گونه‌های ادبی بیشتر جلوه می‌کند.
 
وی درباره جایگاه فعلی ادبیات عاشورایی بیان کرد: در تاریخ دو دوره داریم که ادبیات عاشورایی پررنگ شده است؛ یکی دوره قاجار که در آن وفور نوحه‌ها و اشعار مذهبی اعم از اشعار عاشورایی را داریم و دوره دوم دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. در دوره دوم نسبت به دوره اول تعداد شاعران عاشورایی بیشتر، تعداد شعرهای عاشورایی از نظر حجمی پررنگ‌تر و تنوع این اشعار و قالب‌های آن بیشتر است.
 
وی که پایان‌نامه دکترایش با عنوان نقد شعر مذهبی بوده است، تصریح کرد: اکنون به‌ندرت شاعری پیدا می‌کنید که شعر عاشورایی نداشته باشد. شعر عاشورایی امروزه فراگیر شده و جدا از کیفیت، شعرهای عاشورایی زیادی داریم که قابل شمارش نیست. در هیچ دوره‌ای مانند دوره کنونی این تعداد شاعر و شعر و تنوع شعری با مضامین عاشورا و امام حسین(ع) نداشتیم.
 
بیات در پاسخ به این سؤال که چه آسیب‌هایی ادبیات عاشورایی را تهدید می‌کند؟ گفت: مسلما همه آثاری که در زمینه عاشورا تولید می‌شود فاخر نیست.
 
این پژوهشگر عنوان کرد: وقتی تعداد شعر و شاعران عاشورایی زیاد می‌شود افرادی ضعیف از لحاظ ادبی و اعتقادی هم در اين ميان پیدا می‌شوند. ممکن است شعری پيدا کنیم که ضعف ادبی داشته باشد یا به دلیل اعتقادات شاعر، ضعف باوری در آن نمایان باشد. آن قدر اشعار عاشورایی با کیفیت بالا، فاخر و ارزشمند داریم که فرصت به آثار ضعیف نمی‌رسد.
 
وی که از متخصصین ادبیات فارسی است و به طور ویژه در حوزه ادبیات شیعی فعالیت می‌کند، گفت: خیلی افراد این ذهنیت را دارند که در دوره قدیم آثار عاشورایی بهتر و قوی‌تر بوده است اما این واقعیت ندارد. در همه دوره‌ها آثار ضعیف وجود داشته است .آثاری که به ما رسیده مربوط به ۲۰ سال و ۵۰ سال پیش است و مسلم است که آثار ضعیف آن دوره‌ها در طول زمان خودبه‌خود حذف شدند.
 
این استاد دانشگاه ادامه داد: در حقیقت اشعاری که از دوره‌های گذشته به ما رسیده بعد از پالایش و هرس شدن به ما رسیده است. اکنون شعرهای هم‌عصرهای خود را می‌بینیم و گمان می‌کنیم اشعار عاشورایی ضعیف شده است. اثر ضعیف و بی‌کیفیت سریع نابود و حذف می‌شود چون ارزش پرداختن ندارد. در تمام دوره‌ها هم اثر ضعیف وجود داشته است و ایرادها هم همان ایرادهای همیشگی بوده است.
 
بیات با اشاره به اینکه چشم‌انداز خوبی از ادبیات عاشورایی متصور است، بیان کرد: هر چه زمان می‌گذرد، آثار فاخر بیشتر تولید می‌شود چون ذهن آدم‌ها پخته‌تر می‌شود و سطح فهم و سلیقه بالاتر می‌رود. دوره‌های آموزشی برای شاعران و ذاکرین اهل بیت برگزار می‌شود و سطح آنها بالاتر می‌رود .
 
وی با بیان اینکه حرکت در ادبیات عاشورایی رو به جلوست، افزود:  در کلیت اتفاقات خوبی در این حوزه در حال وقوع است. در طول تاریخ برای شخصیت اول کربلا یعنی حضرت سیدالشهدا شعر می‌سرودند و به ‌سختی شعری درباره حضرت ابوالفضل(ع)، حضرت زینب (س) و حضرت علی اکبر(ع) دیده می‌شد و حتی در دوره قاجار هم درباره این شخصیت‌ها شعر بسیار کم بود.
 
این شاعر تصریح کرد: اکنون شعر درباره همه شخصیت‌های عاشورا وجود دارد و با جزئیات به یاران امام حسین(ع) پرداخته شده است. لازمه این همه شعر با این تنوع این است که شاعر متون و مقاتل را زیر و رو و بررسی کرده باشد، در جلسات مختلف حضور پیدا کرده باشد و بسیار زیاد شعر شنیده باشد. اینها نوید می‌دهد که حرکت مثبت و اتفاقات بهتری در حوزه ادبیات عاشورایی در پیش است.