دوشنبه ۲۱ فروردین ۱۴۰۲ - ۱۰:۱۲
چهارده قرن تحول کتابت و چاپ قرآن را یکجا ببینید!

غرفه «مصحف جمهوری اسلامی ایران»در نمایشگاه قرآن با ارائه 170 قرآن چاپ شده از سال 76 تاکنون، قرآن‌های منتشر شده در کشورهای مختلف و نمونه قرآن‌هایی از قرن اول تا قرن 14 هجری موزه کوچکی از سیر تطور قرآن کریم از ابتدا تاکنون را فراهم کرده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) از سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، نمایشگاه قرآن این دوره یکی از بزرگ‌ترین (از نظر اندازه و مکان اختصاص داده شده) نمایشگاه‌های قرآن سال‌های اخیر است. در همین نمایشگاه بزرگ موزه‌ای کوچک اما بسیار ارزشمند از قرآن در غرفه «مصحف جمهوری اسلامی ایران» برپا شده که به خوبی روند تغییراتی که طی 14 قرن در کتابت و چاپ قرآن ایجاد شده را نشان می‌دهد.   

در فضای بیرونی این غرفه پوسترهایی از نمونه‌های بسیار زیبایی از قرآن‌هایی با علامت گذاری‌های مصری، هند و پاکستان، ترکی، ایرانی و عربی نشان داده شده و با نمایش صفحاتی از قرآن به خوبی تفاوت‌های علامت‌گذاری و خط قرآن در سبک‌های مختلف به مخاطبان معرفی شده است. در کنار این پوسترها، تعدادی از مشاهیر کتابت ایران به همراه نمونه خط آنها از جمله خوشنویس میرزا کوچک وصال شیرازی، یاقوت مستعصمی، علی ابن هلال معروف به ابن بواب، زین العابدین اصفهانی، علاءالدین تبریزی و محمد ابراهیم قمی معرفی شده است. نمایش تفاوت نحوه نگارش قرآن توسط کاتبان مختلف از جذابیت‌های این غرفه است.


کارنامه نشر بخش دیگری از این غرفه است که در آن قرآن کریم اهدایی به مسلمانان سایر کشورها، قرآن کریم برای استفاده دانشجویان، دانش آموزان، قرآن حکیم برای استفاده عموم مردم، قرآن کریم همراه با ترجمه‌های خارجی، قرآن‌هایی که به حجاج اهدا می‌شود و قرآن‌ها در اندازه‌های مختلف که طی سال‌ها به چاپ رسیده را یکجا می‌توان دید.

مصاحف کشورهای اسلامی (قرآن‌های منتشر شده در سایر کشورها) از قرآن چاپ دیجیتال انگلیسی که نشر آن در هند صورت گرفته تا قرآن کریم منتشر شده در کشور الجزایر، نسخه‌های چاپ شده در هند، ترکیه، مغرب، بیروت، تونس، سوریه، اندونزی، برونئی، اردن و قرآن‌هایی که در مکه و قاهره به چاپ رسیده‌اند از دیگر بخش‌های این غرفه کوچک اما جذاب است. با مشاهده این غرفه حروف چینی رایانه‌ای قرآن در کنار قرآن‌های دست نویس توسط هنرمندان خطاط و تذهیب‌های هنرمندانه قرآن را می‌توان با هم مقایسه کرد.

محمد بابایی، مدیر نشر مرکز طبع و نشر قرآن کریم در گفت‌وگو با ایبنا، درباره فعالیت‌های این غرفه توضیح داد: امسال بخش مصحف برای اولین بار در نمایشگاه قرآن راه‌اندازی شده و شامل چند بخش متنوع است؛ در یک بخش سیر تطور کتاب‌های قرآن از قرن اول تا قرن 14 به نمایش درآمده که از قرآن به خط کوفی در قرن اول که قرآن بدون نقطه و اعراب است شروع شده و نمونه‌هایی از قرن‌های هر قرن به نمایش درآمده است.

وی با اشاره به اینکه تحولات نگارش قرآن طی 14 قرن با نمونه‌های مصور در این غرفه نشان داده شده افزود: سیر کتابت قرآن از قرآن بدون علامت و نقطه تا قرآن‌های چاپ شده در قرن چهاردهم که به خط نسخ و دارای اعراب و نقطه، تزئینات و صفحه‌آرایی است در این غرفه به خوبی نشان داده شده است که این بخش برای مردم نیز بسیار جالب بوده و از آن استقبال کرده‌‌اند. برای این بخش بروشوری نیز تهیه شده که محتویات این بخش در آن توضیح داده شده است.
 

بابایی ادامه داد: بخش دیگر این غرفه مصاحف ملل است که قرآن‌هایی که در کشورهای اسلامی به چاپ رسیده است از کشورهای شبه قاره هند تا قرآن‌‌هایی که در ایران، ترکیه، کشورهای عربی و کشورهای شمال آفریقا چاپ شده‌اند را نشان می‌دهد. این برای اولین بار است که این کتاب‌های قرآن از کشورهای مختلف در کنار هم جمع شده و به نمایش درآمده‌اند.

وی اضافه کرد: در بخش دیگر این غرفه فرایند تهیه مصحف نشان داده شده است تا مردم ببینند برای اینکه یک مصحف به دست آنها برسد چه فرایندی را طی می‌کند. در اینجا ما از مرحله تحقیق تا حروف چینی و کتابت، آماده‌سازی، مسائل هنری، تصحیح، چاپ و صحافی را توضیح داده‌ایم و نمونه‌هایی از اجزاء تشکیل دهنده قرآن مثل جلد‌ها، کاغذ و ... نیز به مردم نشان داده شده است.

مدیر نشر مرکز طبع و نشر قرآن کریم درباره میز کارنامه نشر نیز گفت: در اینجا میزی داریم به نام کارنامه نشر که تمام قرآن‌هایی که از سال 76 تاکنون توسط مرکز طبع و نشر قرآن به چاپ رسیده به نمایش درآمده است. قرآن‌هایی با 170 شکل متنوع از حیث قطع، خط، ترجمه و ... که دارای 25 ترجمه فارسی و پنج ترجمه غیر فارسی است.

وی ادامه داد: چند میز کتابت و تذهیب قرآن کریم نیز داریم که هر شب تعدادی از کاتبان قرآن در این غرفه حضور پیدا کرده و در حضور مردم قرآن کتابت می‌کنند و اگر مردم بخواهند آیه‌ای از قرآن برای آنها کتابت شود، یکی از کاتبان آیه مورد نظر را کتابت کرده و یکی از بانوان تذهیب کار، آن آیه قرآن را تذهیب و سپس به مردم هدیه داده می‌شود که این کار نیز برای مردم جذاب است و از آن استقبال کرده‌اند.
 

بابایی درباره بخش مشاهیر نیز توضیح داد و گفت: بخشی به نام مشاهیر کتابت قرآن داریم که 10 نفر از کاتبان مشهور ایرانی را از قرن چهارم تا قرن چهاردهم با نمونه اثر آنها معرفی کرده‌ایم. همچنین یک بخش هم به عنوان ارائه اصل کتابت‌های کتابت شده توسط دارالکتابه داریم.

وی تشریح کرد: ما یک مجموعه هنری به نام دارالکتابه قرآن کریم داریم که در این مجموعه 200 نفر از کاتبان ممتاز کشور شناسایی شده‌اند و با ما مرتبط هستند. برای این گروه از کاتبان کلاس‌های حضوری و غیر حضوری برگزار می‌شود و تاکنون نیز 10 نفر از این کاتبان، قرآن را کتابت کرده‌اند که اصل قرآن‌های کتابت شده در این بخش به نمایش درآمده است. این قرآن‌های دست نویس اسکن شده و سپس چاپ می‌شوند.

بابایی در پایان بیان کرد: یک نسخه قرآن نیز داریم که توسط 40 نفر از کاتبان به صورت جمعی نوشته و هر صفحه این قرآن به یکی از شهدای مدافع حرم هدیه شده است که بسیار چشم‌نواز است. این قرآن به رهبر معظم انقلاب هدیه داده شد که ایشان نیز از دست‌اندرکاران این کار تشکر کرده و حتی ابراز تمایل کردند که این قرآن چاپ شود که امیدواریم بعد از ایام نمایشگاه این قرآن را چاپ کنیم. 

سی‌امین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم با شعار «می‌خوانمت» تا ۲۶ فروردین ماه از ساعت ۱۷ تا ۲۴ در مصلای امام خمینی(ره) پذیرای علاقه‌مندان است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها