حیدر راهب، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر با اعلام قانون‌گریزی دو شهرداری‌ برازجان و عسلویه در قبال تعهداتی که به کتابخانه‌های عمومی این دو شهرستان دارند، به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بوشهر گفت: متاسفانه شهرداری‌های برازجان و عسلویه در 2 سال اخیر هیچ‌گونه تعهد و پرداختی در زمینه سهم نیم‌درصدی کتابخانه‌های عمومی نداشته‌اند که به‌زودی این مساله را از طریق دستگاه‌های نظارتی پیگیری می‌کنیم تا از این پس، رفتار قانونمندی را درباره کتابخانه‌های عمومی در پیش بگیرند.

به گفته وی، شهرداری‌های بوشهر و خورموج در 7 ماهه امسال در پرداخت سهم نیم‌درصدی از عوارض شهرداری‌های منظم بودند و در این زمینه همکاری خیلی خوبی داشتند. افزون بر این، شهرداری‌های کنگان و دالکی هم در اجرای برنامه‌های کتابخوانی با کتابخانه‌های عمومی همکاری و همراهی مطلوبی داشته‌اند.

وی سپس به هفته کتاب و ویژه‌برنامه‌های این هفته اشاره و تصریح کرد: برای این هفته که با شعار «ما همانیم که می‌خوانیم» از امروز (شنبه،‌ 21 آبان) آغاز می‌شود و تا 27 آبان‌ماه ادامه می‌یابد، بیش از 300 برنامه پیش‌بینی و اجرایی می‌شود.

راهب افزود: مسابقه کتابخوانی «پیشوایان شیعه؛ پیشگامان وحدت»؛ همایش «مادران کتابخوان»، جشن خیابانی «کودکان کتاب»، تجلیل از خادمان عرصه کتاب و کتابخوانی، عضویت رایگان در کتابخانه‌های استان در روز 24 آبان، بخشودگی جرایم دیکرد، پویش کتابخوان «اهدای خون از سوی کتابداران و اعضای کتابخانه‌ها»، پویش مجازی «کتاب دستت چیه؟» از جمله ویژه‌برنامه‌هایی است که به همت اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی در استان اجرا می‌شوند.

به گفته وی، این برنامه‌های شاخص در تکمیل بیش از 300 برنامه فرهنگی متنوع است که در قالب نشست‌های کتابخوانی، مسابقات کتابخوانی، نشست‌های نقد کتاب، کلاس‌های قصه‌گویی، شاهنامه‌خوانی و... از سوی کتابخانه‌های عمومی استان برگزار خواهد شد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر یادآور شد: البته برنامه شاخص از نگاه من، برنامه‌ای است که در ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی تاثیرگذار باشد. بنابراین گاه همین فعالیت‌های کوچکی که در کتابخانه‌های عمومی در نقاط دوردست استان انجام می‌شود، برنامه شاخص هستند؛ چون با ارتباط سازنده با جامعه پیرامونی خود و کودکان و نوجوانان اهداف متعالی ما را در حوزه کتابخوانی در این نقاط دنبال می‌کنند و توسعه می‌دهند. بنابراین به‌دنبال تقویت این‌گونه فعالیت‌ها در سراسر استان هستیم.

وی در خصوص شمار کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر توضیح داد: استان بوشهر در حال حاضر 66 کتابخانه نهادی و 10 کتابخانه مشارکتی دارد که در حال خدمات‌رسانی به اعضا هستند. متاسفانه در استان چهار شهر فاقد کتابخانه داریم که شامل شهرهای بادوله، بوشکان، دوراهک و چاه‌مبارک می‌شود. البته پروژه کتابخانه دوراهک 50 درصد رشد فیزیکی داشته و در بادوله و بوشکان و چاه‌مبارک هم در حال جانمایی کتابخانه در زمین مناسب هستیم.

راهب در ادامه سرانه فضای کتابخانه‌ای استان را به ازای هر 100 نفر، 2.01 مترمربع معرفی کرد و گفت: استاندارد آن باید 4 متر مربع است؛ یعنی فضای کتابخوانی استان باید 2 متر مربع توسعه بیابد!

 وی همچنین با اشاره به شاخص منابع در کتابخانه‌های عمومی استان بیان کرد: در حال حاضر به ازای هر 100 نفر، 80.25 کتاب در کتابخانه‌های عمومی استان موجود است و تا وضع مطلوب باید 200 درصد این مقدار رشد پیدا کند. البته در سال‌های اخیر با اهدای کتاب از سوی مردم و ارسال سهمیه مستمر از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور شاهد رشد قابل‌توجهی در این شاخص بوده‌ایم.

راهب وضعیت منابع کودک را در کتابخانه‌های عمومی استان بوشهر خوب ارزیابی کرد و گفت: منابع کودک در کتابخانه‌های عمومی از تنوع خوبی برخوردار است و در همه بسته‌ها و سهمیه‌های ارسالی از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به کتابخانه‌ها، منابع کودک وجود دارد و توجه ویژه‌ای به این حوزه می‌شود و همچنین در کتابخانه‌های عمومی با اختصاص فضا و تجهیزات نیز توجه ویژه‌ای به بخش کودک و نوجوان شده است.

این مقام مسئول در خصوص وضعیت اعضای کتابخانه‌های عمومی این استان تصریح کرد: با شیوع کرونا، میزان امانت کتاب و همچنین عضویت و مراجعه به کتابخانه‌های عمومی در سطح استان کاهش چشمگیری داشت که کتابداران با تعریف طرح‌های خلاقانه این تهدید را به فرصت تبدیل کردند و خدمات ترویجی را در فضای مجازی ارائه کردند. کم‌کم با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و نهضت واکسیناسیون در کشور، میزان مراجعه و عضویت در کتابخانه‌های عمومی افزایش یافت تا جایی که امروز شمار اعضای کتابخانه‌های عمومی استان به 40 هزار نفر رسیده است. معمولا بیشترین مراجعه‌کنندگان به کتابخانه‌ها را هم رده‌های سنی کودک و نوجوان تشکیل می‌دهند.

راهب با اشاره به هم‌افزایی خوبی که میان دستگاه‌های فرهنگی استان در زمینه توسعه فرهنگ کتابخوانی شکل‌گرفته، گفت: چون دستگاه فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان دستگاه مادر شناخته می‌شود، خوشبختانه در این دوره که مدیریت اداره‌ فرهنگ و ارشاد اسلامی استان برعهده عبدالرحیم افروغ گذاشته شده، هم‌افزایی مطلوبی میان اداره‌ ارشاد استان و اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان در حوزه کتاب و کتابخوانی شکل گرفته که این اتفاق منجر به اجرای مسابقات متعدد فرهنگی و کتابخوانی در سطح استانی و ملی شده است.

وی یادآور شد: البته به‌دنبال این هستیم تا این هم‌افزایی که میان ما و اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر ایجاد شده، توسعه بدهیم و در حوزه‌های دیگری مثل حوزه عمرانی کتابخانه‌ها، طراحی جدید و بازسازی با هم همکاری داشته باشیم. علاوه بر این، دیگر دستگاه‌های فرهنگی هم شامل حوزه هنری، سازمان تبلیغات اسلامی، معاونت فرهنگی سپاه پاسداران، سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری بندر بوشهر، صدا و سیما و... همکاری خوبی با ما دارند و در سال جاری 17 تفاهمنامه با این دستگاه‌ها منعقد کرده‌ایم که به برنامه‌های کتابخوانی استان شتاب بیشتری می‌دهد.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی همچنین در پایان از آیت‌الله صفایی‌بوشهری نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه بوشهر به‌دلیل حمایت‌های معنوی‌شان از برنامه‌های کتابخانه‌های عمومی تشکر کرد و گفت: همچنین از آقای محمدی‌زاده، استاندار محترم بوشهر بابت توجه ویژه‌ای که به مقوله کتاب و کتابخوانی و توسعه زیرساخت‌های کتابخوانی دارند، قدردانی می‌کنم. افزون بر این، در این دوره سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان بوشهر و فرمانداران در تامین اعتبار قابل توجهی برای تجهیز؛ تعمیر و توسعه کتابخانه‌های استان همکاری رضایت‌بخشی داشتند که امیدوارم این رویه تداوم بیابد.