«روایت و کنش جمعی» تلاشی است برای صورتبندی نظریهای کاربردی و روایتمحور درباره کنش جمعی که به نظر میر، اندیشمندان و صاحبنظران رشتههای علوم اجتماعی و علوم سیاسی تا کنون اعتنای درخوری به آن نکردهاند.
میر با اشاره به متون کتاب مقدس، گفتمان روزنامهنگارانه ورزشی، مباحث اقتصادی و یافتههای علوم اعصاب، علوم اجتماعی و نظریههای سیاسی میکوشد میان حوزههای مختلف ارتباط برقرار کند. کمتر کسی مانند میر این حجم از منابع را بررسی کرده است.
کتاب روایت و کنش جمعی، به صورت واضحی این موضوع را عنوان میکند که داستان در دست سیاستمداران و حاکمان به عنوان یک ابزار است. کتاب پرسش روشنی دارد مبنی بر اینکه آدمها چگونه گرد هم میآیند و برای خواستهای مشترک دست به دست یکدیگر میدهند. میر در این کتاب توضیح میدهد که قصهها، چرا و چگونه قادرند انتخابهای ما را رقم بزنند و ما را به رفتارهای خاصی برانگیزند.
میر در ابتدای کتاب میگوید: این کتاب گزارشی است از یک سفر طولانی فکری و وقتی به مسیرهایی که به اینجا رساندهام می اندیشم، میبینم تلاشی است برای یکی کردن دو جریان زندگی فکری من؛ عشق به قصه و شیفتگی به سیاست. همیشه مسحور قصهها بودهام و مدتهاست که از قدرتشان شگفتزدهام؛ قدرتشان در تسخیر ذهن، رخنه در قلبمان، به تصویر کشیدن زندگیها و دنیاهای دیگر و آموختن چیزهایی درباره خودمان.
در بخشی از کتاب آمده است: معمولا آنچه مانع کنش جمعی میشود عدم همکاری افراد برای رسیدن به خیری عمومی است. حفظ محیط زیست، دفاع ملی و عدالت اجتماعی همگی نمونههایی از خیر عمومیاند. حل مسئله کنش جمعی تقریبا ناممکن به نظر میرسد، با این حال آدمها رای میدهند، به گروههای همسود میپیوندند، در کارزارهای سیاسی شرکت میکنند، درباره امور عمومی دنبال اطلاعات بیشتر میگردند و به شکلهای دیگر در کنش جمعی سهیم میشوند. معما این است که چگونه این کار را میکنند؟
میر موضوع خیرعمومی را همراه با دو ویژگی انحصارناپذیری و غیررقابتی بودنش معرفی میکند؛ امری که اگر نصیب یکی شود، نصیب همه نیز میشود. درباره غیررقابتی بودنش نیز باید گفت مصرفش توسط یک نفر، مانع مصرفش توسط دیگران نمیشود. شیوه دیگر رویکرد عقلانی برای توضیح کنش جمعی این است که ببینیم چگونه همکاری از دل بازیهای مکرر زاده میشود.
کتاب «روایت و کنش جمعی»، نوشته فردریک دبلیو میر است که توسط الهام شوشتریزاده ترجمه شده و نشر اطراف آن را در 767 صفحه منتشر ساخته است.
نظر شما