به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بعثی‌ها چهارم سپتامبر (به تاریخ ما، سیزدهم شهریور) را روز آغاز جنگ می‌دانستند و هر سال برنامه‌هایی را موسوم به برنامه‌های هفته قادسیه برگزار می‌کردند. آنان در تبلیغات خودشان، حمله به ایران را قادسیه دوم می‌نامیدند، زیرا به زعم صدام و اطرافیانش، او داشت عرب‌ها را در جنگ با فارس‌ها رهبری می‌کرد. در آن روزها سروصدای دستگاه تبلیغاتی‌شان بلندتر می‌شد و تصویری مطلوبِ سران رژیم بعث به مردم عراق و منطقه ارائه می‌کرد.
شرایط سیاسی جنگ در اواسط شهریور 1366
اگر به سال 1366 برگردیم، همزمان با شروع هفته قادسیه در عراق، شورای امنیت سازمان ملل در جلسه‌ای با سفر دبیر کل این سازمان به ایران و عراق موافقت کرد. آن زمان خاویر پرز دکوئیار این مسئولیت را به عهده داشت و هدف او از سفر به منطقه این بود که ایران را به پذیرش هرچه سریع‌تر قطعنامه 598 ترغیب کند و – بدون مذاکره درباره جزئیات این قطعنامه – تردیدهای مقامات کشور ما را درباره آن از بین ببرد. شورای امنیت از ایران و عراق خواسته بود در روزهای حضور دبیر کل سازمان ملل در منطقه، به آتش‌بس کامل پایبند باشند و شرایط را از چیزی که هست پیچیده‌تر نکنند.
برای اینکه تصویر ذهنی ما از آن روزها کامل‌تر شود، بد نیست بدانیم که روز سیزدهم شهریور 1366 هواپیماهای عراقی برخی تأسیسات نفتی خوزستان را بمباران کردند و حتی چند ناحیه از نواحی اطراف اهواز را هم هدف گرفتند. امریکایی‌ها هم در آن مقطع از جنگ به بهانه محافظت از نفتکش‌ها حضورشان را در خلیج فارس پررنگ کرده و عملاً – البته به شکل محدود – وارد درگیری نظامی با ما شده بودند. چند کشور اروپایی مثل ایتالیا و انگلیس نیز از اعزام کشتی‌های مین‌روب به خلیج فارس صحبت می‌کردند و فرانسوی‌ها می‌گفتند به شرط درخواست رسمی کشورهای حوزه خلیج فارس، آنان نیز دست به چنین کاری می‌زنند و کشتی‌ها مین‌روب خودشان را برای پاکسازی آب‌های این منطقه می‌فرستند.
فتح 10، عملیاتی موفق در خاک دشمن
در چنین شرایطی بود که ما عملیات فتح 10 را به اجرا گذاشتیم. این عملیات نفوذ در نخستین ساعات سیزدهم شهریور همان سال (سال 1366) با رمز یا اباعبدالله حسین(ع) در شمال استان کرکوک عراق آغاز شد. در این عملیات به جز تیپ کماندویی 58 مالک اشتر سپاه، گروهی از پیشمرگان حزب‌الله کرد عراق و شماری از مجاهدین عراقی نیز حضور داشتند و طبق نقشه، مصمم به حمله به مواضع بعثی‌ها در منطقه سیدکان (شمال استان اربیل عراق) بودند. چون دشمن را غافلگیر و شیوه‌های استتار را کاملاً رعایت کرده بودیم، پیشروی سریع و موفقیت‌آمیز بود و مانع و مشکلی در اجرای طرح عملیات ایجاد نشد. همه پنج ارتفاع اصلی آن منطقه را گرفتیم و پایگاه‌های دشمن را منهدم کردیم.
مقر فرماندهی گردان الخفیفه عراق که در آن منطقه قرار داشت به کلی نابود شد و بیشتر نیروهای آن – از جمله فرمانده این گردان – کشته شدند. غنایمی مثل دو دستگاه بولدوزر و چند خودروی سبک و سنگین نظامی نیز به دست نیروهای ما افتاد. طبق مستندات قرارگاه رمضان، در حین اجرای عملیات فتح 10 توپخانه اتحادیه میهنی کردستان نیز به تلافی حملات شیمیایی اخیر بعثی‌ها به چند روستا از روستاهای کردستان عراق، چند سربازخانه ارتش بعث را زیر آتش گرفت و خسارات و تلفاتی – احتمالاً قابل توجه – به دشمن تحمیل کرد. به این ترتیب عملیات فتح 10 با موفقیت نسبتاً کامل نیروهای ما به پایان رسید و ضربه سنگینی به بعثی‌ها، آن‌هم در نخستین روز از هفته قادسیه وارد شد.
ناگفته نماند که درباره عملیات فتح 10 روایت تفصیلی مکتوب و کتاب مجزایی نداریم و آنچه از این عملیات نوشته‌اند از حد اشاره به برخی کلیات فراتر نمی‌رود. اما در پنجاهمین کتاب از مجموعه کتاب‌های روزشمار جنگ ایران و عراق، که با عنوان «اسکورت نفتکش‌ها» مدون و منتشر شده است به چگونگی شروع و اجرای عملیات فتح 10 پرداخته می‌شود. این کتاب به کوشش محمود یزدانفام تدوین شده و مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس کار چاپ و انتشار آن را انجام داده است.
شرایط سیاسی جنگ در اواسط شهریور 1366
اگر به سال 1366 برگردیم، همزمان با شروع هفته قادسیه در عراق، شورای امنیت سازمان ملل در جلسه‌ای با سفر دبیر کل این سازمان به ایران و عراق موافقت کرد. آن زمان خاویر پرز دکوئیار این مسئولیت را به عهده داشت و هدف او از سفر به منطقه این بود که ایران را به پذیرش هرچه سریع‌تر قطعنامه 598 ترغیب کند و – بدون مذاکره درباره جزئیات این قطعنامه – تردیدهای مقامات کشور ما را درباره آن از بین ببرد. شورای امنیت از ایران و عراق خواسته بود در روزهای حضور دبیر کل سازمان ملل در منطقه، به آتش‌بس کامل پایبند باشند و شرایط را از چیزی که هست پیچیده‌تر نکنند.
برای اینکه تصویر ذهنی ما از آن روزها کامل‌تر شود، بد نیست بدانیم که روز سیزدهم شهریور 1366 هواپیماهای عراقی برخی تأسیسات نفتی خوزستان را بمباران کردند و حتی چند ناحیه از نواحی اطراف اهواز را هم هدف گرفتند. امریکایی‌ها هم در آن مقطع از جنگ به بهانه محافظت از نفتکش‌ها حضورشان را در خلیج فارس پررنگ کرده و عملاً – البته به شکل محدود – وارد درگیری نظامی با ما شده بودند. چند کشور اروپایی مثل ایتالیا و انگلیس نیز از اعزام کشتی‌های مین‌روب به خلیج فارس صحبت می‌کردند و فرانسوی‌ها می‌گفتند به شرط درخواست رسمی کشورهای حوزه خلیج فارس، آنان نیز دست به چنین کاری می‌زنند و کشتی‌ها مین‌روب خودشان را برای پاکسازی آب‌های این منطقه می‌فرستند.
فتح 10، عملیاتی موفق در خاک دشمن
در چنین شرایطی بود که ما عملیات فتح 10 را به اجرا گذاشتیم. این عملیات نفوذ در نخستین ساعات سیزدهم شهریور همان سال (سال 1366) با رمز یا اباعبدالله حسین(ع) در شمال استان کرکوک عراق آغاز شد. در این عملیات به جز تیپ کماندویی 58 مالک اشتر سپاه، گروهی از پیشمرگان حزب‌الله کرد عراق و شماری از مجاهدین عراقی نیز حضور داشتند و طبق نقشه، مصمم به حمله به مواضع بعثی‌ها در منطقه سیدکان (شمال استان اربیل عراق) بودند. چون دشمن را غافلگیر و شیوه‌های استتار را کاملاً رعایت کرده بودیم، پیشروی سریع و موفقیت‌آمیز بود و مانع و مشکلی در اجرای طرح عملیات ایجاد نشد. همه پنج ارتفاع اصلی آن منطقه را گرفتیم و پایگاه‌های دشمن را منهدم کردیم.
مقر فرماندهی گردان الخفیفه عراق که در آن منطقه قرار داشت به کلی نابود شد و بیشتر نیروهای آن – از جمله فرمانده این گردان – کشته شدند. غنایمی مثل دو دستگاه بولدوزر و چند خودروی سبک و سنگین نظامی نیز به دست نیروهای ما افتاد. طبق مستندات قرارگاه رمضان، در حین اجرای عملیات فتح 10 توپخانه اتحادیه میهنی کردستان نیز به تلافی حملات شیمیایی اخیر بعثی‌ها به چند روستا از روستاهای کردستان عراق، چند سربازخانه ارتش بعث را زیر آتش گرفت و خسارات و تلفاتی – احتمالاً قابل توجه – به دشمن تحمیل کرد. به این ترتیب عملیات فتح 10 با موفقیت نسبتاً کامل نیروهای ما به پایان رسید و ضربه سنگینی به بعثی‌ها، آن‌هم در نخستین روز از هفته قادسیه وارد شد.
ناگفته نماند که درباره عملیات فتح 10 روایت تفصیلی مکتوب و کتاب مجزایی نداریم و آنچه از این عملیات نوشته‌اند از حد اشاره به برخی کلیات فراتر نمی‌رود. اما در پنجاهمین کتاب از مجموعه کتاب‌های روزشمار جنگ ایران و عراق، که با عنوان «اسکورت نفتکش‌ها» مدون و منتشر شده است به چگونگی شروع و اجرای عملیات فتح 10 پرداخته می‌شود. این کتاب به کوشش محمود یزدانفام تدوین شده و مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس کار چاپ و انتشار آن را انجام داده است.
نظر شما