خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در خراسان‌رضوی، «رواق تخصصی کودک» در مساحت 1200 متر مربع  در نخستین روز‌های سال نو در صحن پیامبر اعظم حرم مطهر رضوی با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین مروی، تولیت آستان قدس رضوی با هدف ارائه برنامه‌های آموزشی و تربیتی به کودکان 5 تا 10 سال افتتاح شد.

آموزش‌های مناسب کودکان به پرورش استعدادهای آنان و نهادینه شدن مفاهیم و مهارت‌های اصلی زندگی کمک می‌کند. فراهم کردن محیطی مناسب و جذاب برای آستان قدس رضوی نیز با توجه به آمادگی قابل توجه کودکان در آموزش‌پذیری، با افتتاح رواق تخصصی کودک،  آموزش به «زائر کودک» را به نوعی در اولویت کار خود قرار داده و برنامه‌های تربیتی مناسب برای این گروه سنی در نظر گرفته است؛ اما به‌نظر می‌رسد  مقوله کتاب و کتابخوانی، در این رواق نیازمند توجه بیشتر است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسین شریعتی‌نژاد، معاون تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی، به خبرنگار ایبنا درباره توجه  طراحان رواق تخصصی کودک به مقوله کتابخوانی گفت: «در رواق تخصصی کودک، بخش قصه‌گویی را فعال کردیم، اما قفسه کتاب طراحی نشده است! بنابراین از حضور و مشارکت مجموعه‌های فعال در عرصه کتاب، مانند ناشران و افراد علاقه‌مند که می‌خواهند آثارشان در این بخش معرفی شود، استقبال می‌کنیم.»

درباره ویژگی‌ها، ضرورت و هدف ایجاد رواق تخصصی کودک در حرم مطهر رضوی بفرمایید.    
رواق تخصصی کودک در صحن پیامبر اعظم حرم مطهر رضوی قرار دارد و برای کودکان 5 تا 10 ساله از ساعت 8 تا 20 با ظرفیت 1400 نفر با برنامه‌های آموزشی متنوع و جذاب طراحی شده است. بسیاری از زائرین حرم مطهر رضوی خانواده‌ها هستند که همراه کودکانشان در ساعات مختلف شبانه‌روز مشرف می‌شوند. مدارس و خانواده‌ها هم علاقه‌مند هستند علاوه بر زیارت فرزندانشان، جشن‌ تکلیف آن‌ها را نیز در حرم مطهر امام‌رضا(ع) برگزار کنند. سال‌های متمادی این مراسم در حرم مطهر برگزار می‌شد و آستان قدس رضوی، برای این زائران کوچک برنامه‌های متنوعی در فضا‌های مختلف تدارک می‌دید، اما ضرورت ایجاد فضای ویژه و مناسب برای کودکان و خانواده‌ آن‌ها احساس می‌شد؛ بنابراین «رواق تخصصی کودک» در اختیار زائران و فرزندان آن‌‌ها طراحی شده است.
 


این رواق فقط برای ایام نوروز ایجاد شده است؟
خیر، انشالله «رواق تخصصی کودک» به‌طور دائمی میزبان زائران است.
 
وجه تمایز رواق تخصصی کودک با بخش‌هایی که در حرم تاکنون به کودکان ارائه خدمت داشتند، چیست؟
در حرم مطهر، بخش‌های مختلفی همچون فعالیت‌های دارالقرآن، نمایشگاه‌های مرکز رسانه و ارتباطات که در حوزه معارفی از گذشته فعال بوده، همچنین بخش «کبوترانه» حرم مطهر رضوی به کودکان ارائه خدمت می‌کنند، اما هیچ‌کدام از این بخش‌ها، از ظرفیت فیزیکی کافی برای ارائه خدمت به کودکان برخوردار نبودند؛ بنابراین یک رواق در طبقه هم‌سطح حرم به این گروه سنی اختصاص پیدا کرد. در گذشته «کبوترانه» در طبقه دوم و «باب‌الهادی» در صحن پیام اعظم قرار داشت که رفت و آمد برای خانواده‌ها و فرزندان آن‌ها سخت بود؛ این مشکل در رواق تخصصی کودک به دلیل این‌که در رواق‌های همسطح حرم ایجاده شده، وجود ندارد؛ بنابراین می‌توان گفت این کار جدید، نخستین بار اتفاق افتاده است. برنامه‌های اختصاصی کودک در این رواق تمرکز خواهد داشت؛ همچنین این مجموعه در آینده، مرکزی خواهد شد برای پشتیبانی از برنامه‌های کودک در همه بخش‌های مختلف فرهنگی حرم. انشاالله در تابستان پایگاه‌های سیاری نیز برای کودکان در صحن‌های مختلف ایجاد خواهیم کرد که «رواق تخصصی کودک» به‌عنوان بخش مرکزی، پشتیبان آن‌ها است.
 


از خدمات رواق کودک بفرمایید.
مساحت «رواق تخصصی کودک» 1200 مترمربع است. در فاز نخست، سعی شده در دو فضای «تابستانه» و «مسقف» ارائه خدمت کنیم. فضای تابستانه انشاالله در فاز بعدی به بهره‌برداری خواهد رسید. برنامه‌های رواق کودک در قالب آموزشی و تربیتی شامل بخش ماز ـ بازی‌های معماگونه ـ «آموزش آداب زیارت»، «نقاشی و قصه‌گویی» است. در پایان نیز «عکاس‌خانه» طراحی شده که اگر خانواده‌ها تمایل داشتند همراه کودکانشان، می‌توانند عکس یادگاری بگیرند.
 
«رواق تخصصی کودک» شامل چه بخش‌هایی است؟
بخش اصلی رواق شامل «تالار» و «صحن مرکزی» است که در آن معارف رضوی، مهدوی و معارف زیارت با روش کاردستی و نقاشی به کودکان آموزش داده می‌شود. تالار اصلی به گونه‌ای طراحی شده که پذیرای جشن‌های تکلیف دختران نیز خواهد بود. بخش دیگر رواق، یعنی «قصه‌گویی» که قالب آن آموزشی است به شیوه‌ای جذاب و به‌روز به‌صورت کلبه‌، شبیه خانه مادربزرگ همراه با کرسی طراحی شده تا بچه‌ها در آن کلبه بنشینند و شنونده  قصه‌های معارفی مربی‌ها باشند.

حضور کودکان در چه مدت زمانی است؟
برنامه‌های رواق کودک، مربی‎محور و بدون حضور والدین است و مدت حضور بچه‌ها در رواق کودک، 45 دقیقه است تا خانواده‎ها بتوانند با فراغت به زیارتشان برسند.
 


به نظر می‌رسد که در طراحی‌های این فضا جای کتاب خالی است؛ این طور نیست؟
در رواق تخصصی کودک، بخش قصه‌گویی را فعال کردیم، اما قفسه کتاب طراحی نشده است! بنابراین از حضور و مشارکت مجموعه‌های فعال در عرصه کتاب، مانند ناشران و افراد علاقه‌مند که می‌خواهند آثارشان در این بخش معرفی شود، استقبال می‌کنیم. آن‌ها می‌توانند کتاب‌های مورد تایید ما را به اشتراک بگذارند تا کودکان بتوانند از این فرصت برای کتابخوانی استفاده کنند. رواق تخصصی کودک در جوار علی‌بن موسی‌الرضا(ع) فضای خوبی برای ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی برای کودکان و آشنایی هر چه بیشتر آن‌ها با کتاب‌هایی در محوریت مباحث دینی، زیارت و سبک زندگی است. بخش خوانش کتاب را هم با کمک مجموعه‌های فعال در عرصه کتاب، می‌توان فعال کرد. با توجه به حجم بالای حضور 1400 کودک در این مجموعه، اهدای کتاب نیز با مشارکت فعالان کتاب قابل تحقق است.
 
در آینده چه بخش‌های دیگری به این فضا اضافه خواهد شد؟
اگر استقبال مردم را ملاک اثربخشی بدانیم، باید گفت در حال حاضر ظرفیت تکمیل است. در همین روزهای ابتدایی افتتاح که همزکان با روز‌های تعطیل سال جدید است از ساعت 8 تا 12 نزدیک 500 کودک پذیرش شده‌اند که نشان از رضایت خانواده‌ها برای بهره‌مندی هر چه بیشتر فرزندانشان از این فضاست. طرح در حال تکمیل است؛ فاز دیگر برای این بخش در نظر گرفته شده که انشالله تا دهه کرامت، فاز نهایی را به اتمام می‌رسانیم؛ بنابراین آن زمان برای ستجش اثربخشی این طرح، بازخورد بهتری از مخاطب خواهیم داشت. در فاز دوم و برای تکمیل بخش‌های داخلی، المان‌های حرم مطهر در مقایس کوچک و مینیاتوری نصب خواهد شد تا زائران کودک با این الما‌ن‌ها، مشخصه‌ها و مولفه‌های حرم رضوی آشنا شوند. بخش پایانی یعنی طراحی فضاهای جانبی رواق‌های کودک، از‌جمله فضای تابستانه و بخش‌های آموزشی متنوع دیگری نیز در حال تکمیل است.