کاظمی با توضیح این نکته که نباید از واژهای تحمیلی در شعر استفاده کرد، افزود: شاعر نمیتواند هر واژهای را که در ذهنش متبادر میشود، به متن القا کند؛ بلکه باید اجازه حرکت به متن را داده تا در این مسیر خودش را نشان بدهد.
نویسنده کتاب «جریانشناسی شعر جنگ» در بررسی خوانش اشعار اعضای انجمن نقد ادبی خوزستان و استفاده از کلماتی چون «سایه و نقاب» در شعر عنوان کرد: اگر قصد دارید از مفهوم سایه و نقاب براساس نظریه روانشناسی فرویدی در اشعارتان استفاده کنید، باید این کلمات را به گونهای در شعر ترکیب کنید که خواننده ناآگاه و آگاه به نظریات روانشناسی، وقتی متن را خواند، کلمات را معمولی فرض کرده و متوجه منظور شاعر از رویکرد فرویدی نشود و به شکلی ارجاع بیرونمتنی به مخاطب داده شود.
وی ادامه داد: بر اساس ساختار ذهن انسان که به نظریات روانشناسی، مکانیزمهای دفاعی و ساختار شخصیتی اشاره میکنند، شعرهایی با تِم روانشناسی میتوانند باعث به وجود آمدن وجه اشتراک زیادی با شعر شوند.
مسئول انجمن نقد ادبی خوزستان در بخش دیگر سخنانش با تاکید بر لزوم جانبخشی به واژهها در شعر، تصریح کرد: هرچند در شعر باید واژهها جاندارتر باشند اما جاندار بودن یک عبارت ذوقی است و در معنای علمی واژهها به دو دستهی بینشان و نشاندار تقسیم میشوند. در زبانشناسی شناختی واژهایی مانند: سایه، روشن، تاریک، کشیده و... که متضاد دارند، نشاندار نیستند؛ در مقابل آن واژههای نشاندار، معانی ضمنی را در شعر افزایش میدهند.
مولف «در قنوت نخلستان» در تشریح شیوه بیان در شعر اضافه کرد: از نثروارگی داستان در شعر دوری کنید چون شیوه بیان و روایت در شعر با داستان متفاوت است. به دنبال سخن نو باشید و تلاش کنید مضمونهای تازهای ازخودتان به ادبیات اضافه کنید، چون به کار بردن این تعلیقها در متن خواننده را غافلگیر کرده و میتواند با خوانشهای متفاوت به معناهای متمایزی برسد.
وی گفت: از مصادر جعلی در شعر که غلط و رایج نیستند، استفاده نکنید. هر سطری را که انتخاب میکنید باید نقش فعال و اثرگذاری در شعر داشته باشد و بتواند تصاویر، تخیل، تقطیع و بیان شاعرانه را به مخاطب انتقال دهد.
نظر شما