راضیه تجار عضو هیئت مدیره انجمن قلم ایران سخنران نخست بود.
.jpg)
وی ضمن سلام و عرض تبریک روز قلم به فعالان و علاقمندان و آرزوی موفقیت برای علاقمندانی که در این مسیر قدم گذاشته‌اند، اعلام کرد که: «انجمن قلم ایران امروز 21ساله شده و نوزدهمین دوره جشنواره قلم زرین را در کنار شما عزیزان ختم می‌کنیم. در حقیقت سعی کردیم با توجه به شرایط موجود کرونا آنچه را که برنامه ریزی کردیم، تعدیل کنیم و مجدد عذرخواهی می‌کنم از کسانی که امروز این‌جا تشریف آوردند؛ اما با اکثریت کسانی که باید در این جمع حاضر می‌بودند، روبرو نشدند. شرایط آن گونه که باید، نبود و ما تابع رعایت پروتکل‌هایی هستیم که به ما اعلام می‌شود.»
مهمان دوم این برنامه، سعید طاووسی مسرور بود. این پژوهشگر و عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه علامه طباطبایی صحبت‌های خود را با نام و یاد خداوند و تبریک روز قلم شروع کرد و نقل قولی داشت از کتاب «ربیع الابرار» نوشته «زمخشری» که: «من گریانی زیباتر و خوش‌خنده‌تر از قلم ندیدم. آن‌چنان‌که قلم را می‌تراشند، لبخند می‌زند و بعد اشکش بر صفحه کاغذ جاری می‌شود.»
ایشان اعلام کرد به عنوان یک دانش آموخته تاریخ اسلام و البته آشنا با حوزه ادبیات، از وضعیت موجود رضایت ندارد؛ و ادامه داد: «ما در حوزه ادبیات داستانی اثری درخشان و تاثیرگذار از امامانی چون امام باقر (ع) و امام هادی (ع) نداریم. حتی در مورد شخص پیامبر بزرگ اسلام، صدیقه طاهره و امیر مؤمنان، رمان یا کتاب قابل استفاده ای نداریم. منظور این نیست که به طور کلی اثری در دست نیست؛ اما آنچه موجود است، کفایت نکرده و حتی خالی از اشکال نیز نیست. ظاهرا بین نویسندگان ما و اهل فقه و اهل کلام ارتباط درست و همکاری لازم صورت نمی‌گیرد. اگر نویسنده بی‌گدار قلم بزند، حاصل آن چیزی مانند کتاب حیدر می‌شود که با وجودی که بارها و بارها انتشار یافته؛ اما فارغ از اشکالات ادبی، مواردی خلاف مسلمات تاریخی در آن درج شده است. کتاب دیگری که اخیرا با سروصدای زیادی منتشر شده و در این دسته قرار می‌گیرد، کتاب بانوی آندلس است که مولف مدعی‌ست هفت سال تحقیق کرده و برای آن زحمت کشیده و حتما نیز چنین بوده است؛ ولی چون نویسنده خود را از مراجعه به اهل تخصص، مورخ، متکلم و فقیه بی‌نیاز تصور کرده، در کتاب اشکالات فاحش تاریخی به چشم می‌خورد. ازجمله اینکه مادر امام رضا (ع) به غلط آندلسی و اسپانیایی معرفی شده؛ در حالی که ایشان اهل روستایی بین سودان و مصر بوده اند. دیگر اینکه کنیزبودن مادر امام رضا (ع) انکار شده که بر خلاف همه‌ی مستنداتی است که این امر را تصدیق می‌کند.»
طاووسی مسرور در انتهای صحبت‌های خود «تاریخ صدر اسلام عصر نبوت» اثر از غلامحسین زرگری‌نژاد را معرفی کرد و آن را کتابی درسی خواند که در تمام رشته‌های تاریخ به عنوان کتاب درسی استفاده می شود؛ و هر کلمه آن برای اهل حس و هر نویسنده‌ای پر از ایده است.
پدرام پاک آیین، نایب رییس انجمن قلم ایران نیز با حضور روی صحنه و آرزوی توفیق برای اعتلای قلم‌های اهل قلم، روز قلم را یکی از مناسبت‌های فرهنگی مهم در کشور خواند و ضمن تاکید بر اینکه همه نگاه‌ها باید فرهنگی باشد، گفت: «ما با آنچه که تکریم اهل قلم به معنای واقعی و خارج از تعارفات اساسی باشد، بسیار فاصله داریم. نگاه‌ها، رویکردها و تصمیمات باید فرهنگی باشد و از نظر من فرهنگ، زیرساخت نظام جمهوری اسلامی است. اولین پیام روز قلم رویکرد و گرایش فرهنگی داشتن در همه تصمیمات کشور است.»
مهدی رمضانی معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی از دیگر دست‌اندرکاران حوزه‌های فرهنگی است که اوضاع و احوال فرهنگی را روبراه و به سامان ندانسته و گفت: «ما بعد از انقلاب سیاسی شاهد انقلاب فرهنگی بودیم که حتی پررنگ‌تر از انقلاب سیاسی بود در مواردی؛ اما امروزه در حوزه های مختلفی مثل کتاب یا سایر موارد فرهنگی شاهد یک رهاشدگی هستیم که قابل قبول نیست. در مسئله کتاب ما دنبال کاهش قیمت‌ها نیستیم؛ چون عملا امکان آن وجود ندارد؛ ولی حداقل توقع مردم امکان دسترسی به محصولات فرهنگی و کتاب است و این با تقویت کتابخانه‌های عمومی فراهم خواهد شد.»
غلامعلی حداد عادل دیگر سخنران حاضر در این مراسم، نقش خانواده ها را در انتقال فرهنگ کتابخوانی مهم دانست؛ لکن بر نقش مدارس بسیار تاکید کرد و گفت: «اعتقاد من این است که روش آموزش و پرورش باید طوری باشد که ایجاب کند دانش‌آموز به کتاب‌های غیردرسی مراجعه کند؛ اما در بسیاری از شهرهای ایران دانش آموزان کتاب غیردرسی نمی‌خوانند؛ چون نه کتابفروشی مناسبی هست، نه امکان خرید برای همه وجود دارد و نه کتابخانه‌های عمومی در سطح شهر هست. در سال های اخیر نیز به دلیل تحریم‌ها و وابستگی ما به خارج کشور برای تهیه کاغذ، کتاب به صورت یک کالای تجملی درآمده و با توجه به مشکلات معیشتی کتاب از سبد خرید خانوار حذف شده است. ورود فضاهای مجازی به نحوه زندگی مردم باعث تغییرات اساسی در مطالعات شد و شاهد بودیم که چطور مطبوعاتی که تا پیش از این از تیراژهای بسیار بالایی برخورد بود، از دور خارج شده و امروزه شاید به صورت نمادین فعالیت می‌کنند. روش‌های تدریس باید طوری باشد که دانش‌آموز به سمت خواندن کتاب غیردرسی، بحث و خلاصه برداری پیش برود.»
در انتهای مراسم، سهیلا عبدالحسینی، دبیر محترم نوزدهمین دوره جشنواره قلم زرین روی صحنه آمده و بیانیه پایانی را قرائت کرد. ایشان ضمن سلام و تبریک مجدد به مناسبت روز قلم اعلام کرد که به دلیل شرایط کرونایی برنامه با حضور افراد کمتری اجرا شد. سپس از زحمات همه دست اندرکاران تشکر کرده و گفت: «قدر مسلم اگر کمک جمعی نباشد هیچ برنامه‌ای اجرا نخواهد شد.»
در پایان مراسم، جوایز در پنج بخش اهدا گردید:
* بخش داستان بزرگسال
دو رمان «بی‌نام پدر» از سید میثم موسویان (انتشارات جمکران) و «بُرشکن» از حمید علیدوستی شهرکی (انتشارات سوره مهر) به صورت مشترک به عنوان برگزیده اعلام شد.
* بخش داستان کودک و نوجوان
در این بخش رمان «یولبارس و شهر زیرزمینی» به قلم عبدالرحمان اونق (نشر پیدایش) و داستان «راز دانه کوچولو» از راضیه خادم‌الحسینی (دفتر نشر فرهنگ اسلامی) به صورت مشترک برگزیده شد.
* بخش شعر بزرگسالان
در این بخش به طور مشترک از هادی خورشاهیان برای اثر «سلول آزادی» (انتشارات شهرستان ادب) و سعیده هاشمی برای کتاب «النگوهای دختر نمرود» (انتشارات دالاهو) تجلیل شد.
* بخش شعر کودک و نوجوان
هیئت داوران محمود پوروهاب را برای اثر «ماهی رود توام» (نشر خانه فرهنگ و هنر گویا) برگزیده اعلام کرد.
* بخش نقد و پژوهش
در این بخش هم از سیدمهدی طباطبایی برای کتاب «غربالی در دست» (انتشارات سنایی) به عنوان اثر شایسته تقدیر، تجلیل شد. زیرعنوان این کتاب «بررسی سرقت ادبی و هم‌سانی‌ها در شعر معاصر» است.
برگزیدگان یادشده، جوایز خود را از دست حداد عادل، رمضانی و پاک آیین و همچنین راضیه تجار دریافت کردند.
این ویژه برنامه از شبکه رادیویی فرهنگ و تصویر آن در بستر فضای مجازی رادیو فرهنگ پوشش داده شد تا مخاطبان علاقمند بتوانند این مراسم را دنبال کنند.
نظر شما