منبع اصلی انرژی در زیست‌توده‌ها انرژی خورشید است که طی فرایند فوتوسنتز در گیاه ذخیره می‌شود. این انرژی ذخیره شده در گیاهان و زیست‌توده‌ها می‌تواند طی فرایندهای مختلف حرارتی، تبدیل شیمیایی و تبدیل بیوشیمیایی به انرژی قابل استفاده برای انسان تبدیل شود.
کتاب «کاربرد سوخت زیستی در صنعت هوایی» تألیف مهدی توسلی و مهرداد نوری کوپائی، موضوعات مرتبط با کاربرد سوخت زیستی در صنعت هوایی را مطرح می‌کند. این اثر در هفت فصل ابتدا تاریخچه‌ای از سوخت‌های فسیلی بیان و در ادامه به موضوعاتی همچون خاستگاه‌های رویشی دانه‌های روغنی، شرایط کشت دانه‌های روغنی، فرایند تولید بیودیزل از دانه‌های روغنی، استفاده از سوخت زیستی در صنعت هوایی، محصولات سوخت زیستی و بررسی بازار سوخت زیستی می‌پردازد.
نویسندگان کتاب در بیان تاریخچه‌ای از کاربرد سوخت بیودیزل حاصل از گیاهان روغنی در جهان، نوشته‌اند: «تاکنون تلاش‌های فراوانی جهت نزدیک کردن خصوصیات روغن‌های گیاهی به سوخت دیزل صورت گرفته است. عواملی همچون ویسکوزیته بالا، ساختار اسیدی و محتوای اسیدهای چرب آزاد روغن‌ها، موجب بروز مشکلاتی مانند پلیمری شدن در هنگام نگهداری و احتراق، گرفتگی و دیگر مسائل می‌گردد. مهمترین مشکلات مناسب نمودن روغن‌های گیاهی برای سوخت دیزل ویسکوزیته بالا، فراریت کم و غیراشباع بودن آن است.
البته باید توجه داشت که میزان مناسب بودن روغن کلزا و روغن نخل در موتور دیزل پاشش مستقیم، مورد ارزیابی قرار گرفته است. روغن‌های گیاهی در آزمایش‌های کوتاه‌مدت موتور دارای عملکرد مناسب موتور و سطوح آلاینده‌های خروجی مورد قبولی هستند. این نتایج تحت‌تأثیر رسوب کربن و چسبیدن رینگ در زمان‌های طولانی کار موتور می‌باشد. همچنین از روغن سویا به‌عنوان سوخت موتور در موتور اشتعال تراکمی استفاده می‌گردد. آزمایش‌ها نشان داده که فقط در بخش بار، راندمان دارای تفاوت کمی با سوخت دیزل است و بهبود در مصرف سوخت ویژه ترمزی با استفاده از مخلوط حاصل نمی‌شود. براساس نتایج آزمایش دیگری در زمینه استفاده از روغن سویا در موتور دیزل، انتشار منواکسید کربن و هیدروکربن‌های سوخته نشده به ترتیب 21 و 47 درصد کاهش می‌یابند.»
استفاده از سوخت‌های زیستی در صنعت هوایی
«در سال‌های اخیر و با رشد هزینه‌های استفاده از سوخت‌های فسیلی، تمایل فزاینده‌ای در جهت استفاده از سوخت‌های جایگزین در دنیا ایجاد شده است و تحقیقات گسترده‌ای در این حوزه در دنیا انجام گرفته و یا در حال انجام است. سوخت‌های زیستی با توجه به ویژگی‌ها و تشابه زیاد با سوخت‌های فسیلی مورد استفاده کنونی، از محتمل‌ترین گزینه‌ها برای استفاده در صنعت هوایی به‌شمار می‌روند. سوخت‌های زیستی در سال‌های گذشته در صنعت هوایی به منظور اثبات تکنولوژی و حتی به‌صورت تجاری مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
صنعت هوایی بهبود چشمگیری در کاهش مصرف سوخت داشته است، اما به‌نظر می‌رسد آهنگ ارتقاء تکنولوژی برای کاهش مصرف سوخت، در سال‌های اخیر کُند شده باشد، درحالی‌که دنیا همچنان بر کاهش اثرات سوء بر محیط زیست تأکید دارد. بنابراین به‌نظر می‌رسد که صنعت هوایی باید مسیری تازه را در این خصوص برگزیند. سوخت‌های زیستی تجدیدپذیر، برای تبدیل کردن صنعت هوایی به یک صنعت پاکیزه‌تر و کمک به میلیاردها انسانی که با هواپیما سفر می‌کنند، در جهت کمتر خسارت وارد کردن به محیط زیست، بسیار مهم تلقی می‌شوند.»
سودآوری سوخت‌های زیستی برای صنایع هوایی
«با توسعه روش‌های تولید سوخت‌های زیستی، این سوخت‌ها از لحاظ قیمت تمام‌شده قابل رقابت با سوخت‌های فسیلی خواهند بود. همچنین این کشورها به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه، می‌توانند فرصت‌های اقتصادی باارزشی را برای جوامع از طریق ایجاد منابع جدید درآمد، به‌وجود آورند.
برآوردها نشان می‌دهد که 85 درصد هزینه‌های تولید سوخت‌های زیستی مربوط به ماده اولیه آن خواهد بود که با رشد و تکامل تکنولوژی‌های کاشت و برداشت این مواد اولیه و گسترش استفاده و تجاری شدن آن‌ها، قیمت این مواد نیز کاهش خواهد یافت. با توجه به ماهیت تجدیدپذیر بودن این سوخت‌ها، می‌توان تولید آن‌ها را بارها و بارها تکرار کرد.»
نخستین چاپ کتاب «کاربرد سوخت زیستی در صنعت هوایی» در 277 صفحه با شمارگان یکصد نسخه به بهای 80 هزار تومان از سوی انتشارات مهراندیشان سپهر راهی بازار نشر شده است.
نظر شما