در آستانه چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در گزارش پیشرو یک کتاب با محوریت تبیین مبانی و ریشهها و همچنین نقش انقلاب اسلامی در وحدت امت اسلامی و جایگاه آن در جهان معاصر، معرفی میشود. کتاب سه جلدی «فلسفه انقلاب اسلامی در ایران» تألیف پروفسور حمید مولانا در سال جاری از سوی انتشارات سروش منتشر شده است.
مبانی نظری و ریشههای پیدایش انقلاب اسلامی
جلد نخست این کتاب با عنوان «مبانی نظری و ریشههای پیدایش انقلاب اسلامی»، در چهار فصل ابتدا «ریشهها و عوامل پیدایش انقلاب اسلامی» را مورد بررسی قرار میدهد و در ادامه به تبیین «مبانی و نظریههای انقلاب اسلامی»، «امام خمینی (ره) و گفتمان انقلاب اسلامی» و «نقش مردم و احزاب سیاسی در شکلگیری ساختار انقلاب اسلامی» میپردازد.
در فصل دوم کتاب، نویسنده در ذیل موضوع «شناخت انقلاب اسلامی ایران» توضیح میدهد: «اهمیت و عظمت انقلاب اسلامی در این است که با گذشت یک قرن از استیلای غرب بر سرزمینهای مسلمان، کشورمان در مقابل سلطهگرایی غرب ایستاد و بلکه این نگرانی را در اروپا و آمریکا بهوجود آورد که ممکن است نهضت اسلامی بار دیگر مسلمانان را در سایه الگوی واحد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و در لوای مفهوم امت اسلامی، به عظمت قبلی خود برگرداند. انقلاب اسلامی تمام انقلابهای چند قرن گذشته ازجمله انقلاب انگلستان (1640 تا 1649)، انقلاب فرانسه (1789)، انقلاب روسیه (1917)، انقلاب چین (1948)، انقلاب کوبا (1958) و بقیه را کنار گذاشت و معادلات حاصل از آن را برهم زد.
این انقلابات و مدلولات حاصل از آنها، طبقاتی بودند که علیه مقدسات دینی و کلیسای غرب شوریدند. آنها از قشری به نام «بورژوازی» و «کارگران ی پرولتاریا» و «دهقانان و زحمتکشان» سرچشمه گرفتند و روشهای خشونتآمیز، کشتار عمومی و عملیات چریکی به همراه داشتند و با الهام و بهرهگیری از حمایت ایدئولوژیهای دنیوی و تشکیلات حزبی و استفاده از مطبوعات و رسانههای وقت به پیروزی رسیدند. انقلاب اسلامی ایران که به اعتراف ناظران و تاریخنویسان از نظر شرکت قشرهای مختلف جامعه در سطح بالاتری از انقلابهای گذشته قرار داشت، تمام این معادلات را بههم ریخت. ابعاد زمانی و همگانی انقلاب اسلامی، پیشبینیناپذیر بود، زیرا خط انقلاب در دایره دیگری قرار داشت. انقلاب اسلامی ایران، هم طولانیتر و هم کوتاهتر از انقلابهای دیگر صورت گرفت. طولانیتر از اینرو که ریشههای آن نسبت به معیارهای علوم انسانی و اجتماعی غرب، نامرئی بهنظر میرسید و کوتاهتر برای اینکه سرعت حرکت این جنبش اجتماعی، خارج از شاخصهای جامعهشناسی روز در نوسان بود.»
این کتاب در 306 صفحه با شمارگان یکهزار نسخه به بهای 38 هزار تومان راهی بازار نشر شده است.
انقلاب اسلامی و آرمان وحدت امت اسلامی
«انقلاب اسلامی و آرمان وحدت امت اسلامی» عنوان دومین جلد از کتاب «فلسفه انقلاب اسلامی در ایران» است. حمید مولانا در این جلد، در سه فصل ابتدا موضوع «انقلاب اسلامی؛ جامعه اسلامی» را تبیین و سپس مبحث «امت اسلامی و وحدت اسلامی؛ اساس بنیادین» و «نقش و محوریت انقلاب اسلامی در منطقه» را مورد بحث و بررسی قرار میدهد.
او در این کتاب مطرح میکند که اصالت انقلاب در ایران به خاطر بُعد اسلامی آن بود. در اینباره در صفحه 33 کتاب میخوانیم: «انقلاب اسلامی ایران نهتنها مبارزه علیه طاغوت و استبداد، بلکه انقلابی برای احیای امت اسلامی و استقرار و تحکیم جامعه اسلامی بود. تصویر ودیدگاه رؤیایی انقلاب اسلامی ایران در معنی امت اسلامی خلاصه میشود. امت اسلامی جامعهای الهی است که ابعاد سیاسی، اقتصادی، نظامی، مذهبی و زیستی در آن گنجانده و ادغام شده است. مفهوم امت اسلامی با مفهوم جامعه در دیگر تمدنهای دنیا فرق کلی دارد. امت اسلامی جامعهای است که برمبنای طایفه، قوم، قبیله، زبان، نژاد یا ملت و دولت بنا نشده؛ بلکه اجتماعی است جهانی که اعضای آن از ملیتها، فرهنگها، زبانها و اقوام مختلف تشکیل میشوند...
مفهوم و الگوی امت اسلامی، برداشتی جهانی است که معنویات و مادیات در آن معنای خاصی ندارد. امنیت جهانی از مسأله برتری فناوری و دفاع از مرزهای جغرافیایی به امنیت اجتماع و افراد امت در آن سوی مرزها تبدیل میشود. اصول قراردادهای اجتماعی، آزادیهای فردی و گروهی، فعالیت فرهنگها و ملیتهای مختلف را قوانین الهی و موفقیتهای ناشی از آن تعیین میکند نه شکاف و فاصله و برقراری زبانی، نژادی و قومی. انقلاب اسلامی در چارچوب جامعهشناسی امت اسلامی میتواند رشد و نمو کند و این جامعهشناسی باید در ردیف مکتبهای جامعهشناسی تدریس و ترویج شود. همانگونه که ریشه انقلابهای علمی را تغییر الگوهای حاکم بر نظریههای علمی و اجتماعی تعیین میکند، ما نیز باید ریشههای فزاینده انقلاب بزرگ انسانی را که نظریهها و الگوهای حاکم بر توسعه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را به چالش میخواند، شناسایی کنیم.»
این کتاب در 186 صفحه با شمارگان یکهزار نسخه به بهای 24 هزار تومان به چاپ رسیده است.
انقلاب اسلامی و جهان معاصر
جلد سوم کتاب «فلسفه انقلاب اسلامی در ایران» نوشته پروفسور حمید مولانا به مبحث «انقلاب اسلامی و جهان معاصر» اختصاص دارد. این نویسنده و روزنامهنگار پیشکسوت در این جلد، با بررسی «تقابل انقلاب اسلامی در برابر غرب و آمریکا»، در فصلهای دوم تا چهارم ابتدا «چالشها و فرصتهای پیشروی انقلاب اسلامی» را تشریح و در ادامه موضوع «رسانهها و تبیین فلسفه انقلاب اسلامی» و «تأثیرات انقلاب اسلامی بر جهان معاصر» را واکاوی میکند.
در بخشی از این کتاب آمده است: «یکی از ویژگیهای مهم انقلاب اسلامی ایران و یکی از خصایص بزرگ رهبر کبیر این جنبش عظیم، احیای آئین اطلاعرسانی در بین مسلمانان و امت اسلامی بود. در تاریخ معاصر، این امام خمینی (ره) و رستاخیر انقلابی او بود که ضرورت و شیوه اطلاعرسانی را در دنیای اسلام زنده کرد و مسلمانان را در جریان مربوط به جهان اسلام و مصالح مردم و جامعه قرار داد... انقلاب اسلامی ایران و شیوههای اطلاعرسانی امام خمینی (ره)، توازن ارتباطی حاکم را متزلزل کرد و معادلات اطلاعاتی را بههم زد. در اوایل انقلاب، نخبگان غرب خیلی زود این قدرت اطلاعرسانی امام و این زیرساخت سنتی بسیجی را که دههها در جوامع اسلامی به فراموشی سپرده شده بود، درک کردند و به مبارزه با آن پرداختند...»
این کتاب در 320 صفحه با شمارگان یکهزار نسخه به بهای 40 هزار تومان راهی بازار نشر شده است.
نظر شما