سیدغلامرضا حسینی، مدیرعامل سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به تاثیرات مثبت نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران بیان کرد: برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران قابل تحسین است و امیدوارم مشکلات دوره اول آن هرچه زودتر برطرف شود و پایه‌ای برای برگزاری نمایشگاه‌های مجازی موفق‌تر کتاب باشد. با توجه به دستورالعمل برگزاری نمایشگاه، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نزدیک 350 عنوان کتاب را در سامانه ثبت و در معرض بازدید مراجعه‌کنندگان به سایت قرار داده است.

 مدیرعامل سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: انتشارات پژوهشگاه با توجه به حجم کتاب‌هایی که در نوبت انتشار داشت _ یعنی در سال 99 و در شرایط کرونا _ تولید خود را کم نکرد _ یعنی برخی شمارگان را کم کرد _ اما از حیث موضوعی حدود 50 عنوان منتشر کرده است. کانون اندیشه جوان (وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) نیز در نمایشگاه به عنوان یک ناشر مستقل 350 عنوان اثر ارائه کرده است که در مجموع بیش از 700 عنوان در نمایشگاه کتاب مجازی عرضه می‌شود.

حسینی با اشاره به کتاب‌های منتشر شده در سال جاری افزود: کتاب‌های مهمی که در سال 99 منتشر کردیم کتاب‌های تخصصی در حوزه علوم انسانی هستند. برای مثال یک مجموعه دوجلدی منتشر کرد‌ه‌ایم که مجموعه مقالاتی درباره مبانی الگوی ایرانی – اسلامی پیشرفت است. کتاب‌های «فقه وقف و چالش‌های آن»، «بررسی فقهی سیاست مالیات تورمی»، «اراده آزاد و ناتَعَیُّن گرایی» و «درخشش عهد قدسی (دستاوردهای انقلاب در چهل ساله اول)» برخی آثار منتشر شده و از کتاب‌های قرآنی نیز می‌توان به کتاب‌هایی مانند «درآمدی بر دانش تفسیر»، «قرآن و علم کلام» و «جهان فرهنگی قرآن» اشاره کرد.

او در پاسخ به این پرسش که چه مشکلاتی بر سر راه نمایشگاه مجازی کتاب تهران وجود دارد؟ بیان کرد: شناسایی معایب نمایشگاه کتاب یک مقدار زود است؛ اصلی‌ترین نکته‌ای که در سامانه‌ دیده می‌شود بحث‌های اینترنت و قطعی سایت است و امیدواریم که در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری وزارت ارتباطات این مسئله را حل کنند. به نظرم در این مقطع باید اقدام موسسه خانه کتاب و ادبیات ایرات را به عنوان یک اقدام مثبت ببینیم.  قطعا اگر زیرساخت‌های نمایشگاه مجازی فراهم شود در اعداد گسترده‌تری می‌توانیم پذیرای مخاطب باشد. سیستم توزیع بزرگی به صورت دائم فعالیت کند و مجموعه خانه کتاب باید به عنوان یک سیستم توزیع بزرگ به صورت دائم فعالیت و فرصت کار در قالب یک فروشگاه مجازی فراهم کند.

مدیرعامل سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: برگزاری نمایشگاه مجازی کار مثبتی است و البته به این منظور نیست که نمایشگاه فیزیکی را حذف کند. نمایشگاه فیزیکی شرایط و کارکردهای خود را دارد و نمایشگاه مجازی به توسعه کتابخوانی کمک می‌کند به خصوص در شهرهایی که دور از مراکز استان هستند و کتابفروشی کمتری در آن‌ها وجود دارد و یا همه این عناوین در دسترس نیست.

حسینی با اشاره به مشکلات کار تخصصی در حوزه کتاب‌های دینی گفت: در واقع اقتصادی بودن کار نشر ارتباط مستقیم و پیوسته با شمارگان دارد. زمانی که در حوزه‌ تخصصی وارد می‌شوید مخاطبان آثار افراد نخبه دانشگاهی و حوزوی هستند که ممکن است در موضوع خاص تعدادشان خیلی کم باشد. یکی از موضوعاتی که من می‌توانم اشاره کنم بحث مالکیت فکری است. مالکیت فکری موضوع جدیدی است که در کشور ما درباره آن بحث می‌شود. مخاطبان این رشته تازه تاسیس بسیار محدود هستند در عین حال تولید محتوا در آن بسیار هزینه‌بر است؛ در حالی که ناشرانی که به خصوص در زمینه ترجمه کار می‌کنند هزینه‌های بسیار نازل‌تری دارند. ناشرانی که رمان یا کارهای عمومی‌تری منتشر می‌کنند مخاطبان بیشتری دارند و سودآوری آن‌ها نیز بیشتر است. اصلی‌ترین و بزرگترین مشکل‌ ناشران تخصصی، اقتصادی‌ نبودن فعالیتی است که انجام می‌دهند.

او در پاسخ به این انتقاد که کتابسازی در این حوزه بسیار زیاد است و کتاب‌ها گاهی زمینه پژوهشی لازم را ندارند؟ تصریح کرد: به صورت مطلق قبول ندارم؛ در هر حوزه‌ای آفت‌هایی هست و بسیاری مجموعه‌های پژوهشی دارای بنیه علمی هستند؛ برای مثال پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان یک نهاد دارای هیئت علمی متخصص است که تحقیقاتش به کتاب‌های قابل اعتنا تبدیل می‌شود. شرایط نشر به گونه‌ای است که افراد به عنوان ناشر و نویسنده مجوز می‌گیرند و ممکن است موضوعات تکراری و عناوین موازی را منتشر کنند.

برای حل این مشکل چه باید کرد؟ حسینی به این پرسش این‌گونه پاسخ داد: اینجا نقش مخاطب بسیار چشمگیری است. مخاطبی که می‌خواهد در حوزه تخصصی کتاب انتخاب کند دو پشتوانه ذهنی می‌تواند داشته باشد؛ یکی خود نویسنده بدین معنی که نویسنده دارای گفتمان باشد و نکته اصلی‌تر آن پشتوانه علمی موسسه انتشاراتی است.