ایوب دهقانکار در ابتدا نشست بیان کرد: کلیت برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران مشخص شده و جامعه نشر با اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته با کلیت کار و ماهیت آن آشنا شده‌اند. اصحاب رسانه نیز در اطلاع‌رسانی برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران تاثیرات بسیاری داشته‌اند.
مدیرمسئول خانه کتاب و ادبیات ایران ادامه داد: در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران 1600 ناشر حضور پیدا کرده‌اند که البته ثبت‌نام 200 ناشر هنوز قطعی نشده و در مرحله تایید نهایی ثبت‌نام قرار گرفته‌اند. البته باید گفت مهلت ثبت‌نام ناشران در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران به هیچ‌وجه تمدید نخواهد شد و به‌دلیل اینکه مدت زمان زیادی تا برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران باقی نمانده، از تمدید مهلت ثبت‌نام معذور هستیم.
وی افزود: امیدواریم با کمک موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و جامعه فرهیخته نشر میزبان خوبی برای مردم در برگزاری نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران باشیم.
دهقانکار با اشاره به اینکه تمامی آثار ارائه‌شده در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران از 20 درصد تخفیف برخوردار هستند، عنوان کرد: با همکاری ناشران شرکت‌کننده در نمایشگاه مجازی کتاب تهران برای تمامی کتاب‌ها بدون هیچ استثنایی تخفیف 20 درصدی و ارسال رایگان تعیین شده‌است که البته این موضوع قابلیتی است که نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران برای خریداران فراهم کرده‌است.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران درباره اختصاص یارانه خرید کتاب به دانشجویان، طلاب و استادان دانشگاه گفت: مشمولان دریافت یارانه کتاب از 18 دی‌ماه می‌توانند فرآیند ثبت و دریافت یارانه را انجام بدهند. در نمایشگاه مجازی کتاب دیگر چیزی به‌نام صدور فیزیکی بن‌کارت نیست و یارانه بر کد ملی مشمولان دریافت آن شارژ خواهد شد تا دیگر نیاز به مراجعه به بانک وجود نداشته‌باشد. دریافت یارانه و فرآیند شارژ بن‌کارت اهالی قلم نیز براساس بانک اطلاعات موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران انجام خواهد شد.
وی با بیان اینکه در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران با افزایش 25 درصدی بن‌کارت‌ها مواجه شدیم، بیان کرد: دانشجویان و طلاب تا سقف خرید 200 هزار تومان (120 هزار تومان سهم خودشان و 80 هزار تومان نیز یارانه معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) است. استادان دانشگاه و حوزه‌ها نیز تا سقف خرید 400 هزار تومان (200 هزار تومان سهم خود استادان و 200 هزار تومان نیز یارانه معاونت امور فرهنگی) است. اهالی قلم نیز براساس ضوابط تعیین‌شده و سیستم رتبه‌بندی یارانه‌های متفاوتی از 200 تا 500 هزار تومان دریافت می‌کنند.
دهقانکار افزود: ناشران شرکت‌کننده در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران پس از تکمیل ثبت‌نام خود با مراجعه به غرفه مجازی کتاب‌های خود را مشاهده می‌کنند که لیست کتاب‌ها بر اساس داده‌های موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران بارگذاری شده‌است. خواهشمندیم ناشران کتاب‌هایی را تایید کنند که در انتشارات خود موجود دارند و موجودی کتاب‌ها را آنچه که واقعیت دارد، تعیین کنند تا احترام و اعتماد مخاطب خدشه‌دار نشود. قطعاً هر قصوری در ارائه فعالیت برگزارکنندگان نمایشگاه و ناشران، ذائقه دیجیتالی خرید مردم را با مشکل مواجه می‌کند.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به ارسال کتاب‌ها به خریداران کتاب در نمایشگاه مجازی کتاب تهران اشاره کرد: تحویل کتاب‌ها به اداره پست ساز و کاری دارد که پس از برگزاری جلسه اعلام خواهد شد. البته طی گفت‌وگویی که با مدیرعامل شرکت پست انجام شد، کتاب‌ها ظرف ۳ تا ۶ روز به خریداران آن تحویل داده خواهد شد.
وی با بیان اینکه نمایشگاه مجازی کتاب تهران بسیاری از تخلفات ناشرنماها جلوگیری کرده‌است، بیان کرد: از ویژگی‌های نمایشگاه مجازی کتاب تهران این است که امکان تخلف توسط ناشرنماها از بین رفته و قابلیت نقد کردن بن‌کارت‌ها وجود ندارد و یارانه اهدا شده به اهالی قلم، دانشجویان، طلاب و استادان دانشگاه صرف خرید کتاب خواهد شد. همچنین امکان فروش کتاب‌های غیر توسط ناشرنماها ممکن نیست و امکان تخلف در نمایشگاه مجازی کتاب برخلاف نمایشگاه فیزیکی از متخلفان سلب شده‌است.
دهقانکار در تشریح برنامه‌های نمایشگاه، ادامه داد: 80 نشست فرهنگی داخلی و خارجی برای نمایشگاه مجازی کتاب تهران تعیین شده‌است که در ایام نمایشگاه اطلاع‌رسانی می‌شود. در این نشست‌ها تلاش کرده‌ایم که به مسائل اساسی روز صنعت نشر با حضور 400 کارشناس داخلی و خارجی توجه کنیم. البته جزییات برگزاری مراسم افتتاحیه نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیز در روزهای آینده با توجه به مشخص‌شدن کنداکتور برنامه با حضور دستگاه‌های مشارکت‌کننده در سایت نمایشگاه اعلام خواهد شد.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران عنوان کرد: با تلاش همکاران فنی در نمایشگاه مجازی کتاب تهران، سایت قابلیت مشاهده همزمان یک‌میلیون و 500هزار کاربر را دارد و این تعداد بازدیدکننده می‌توانند در آن واحد از سایت دیدن و فرآیند خرید را انجام بدهند. امیدواریم که در ایامی که نمایشگاه برگزار می‌شود، خاطره خوبی برای مردم و صنعت نشر رقم بزنیم.
در ادامه این نشست، حسین صفری، معاون اقتصاد و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، در تشریح امور اجرایی برگزاری این رویداد، گفت: با توجه به برگزاری نمایشگاه پایلوت جیرفت کرمان مشکلاتی احصاء شد که عمده آنها برطرف شد و مهم‌ترین دستاورد ما در نمایشگاهی که برگزار شد، لینک‌کردن سامانه‌های پست، فروش، بن‌کارت‌ها و ... بود. البته این نکته را همیشه باید گفت که نمایشگاه مجازی کتاب جایگزین نمایشگاه فیزیکی نیست و در این نمایشگاه مجازی نیز با مشارکت چشم‌گیر ناشران مواجه شدیم و به‌دلیل اینکه محدودیت فضا نداریم، همه ناشران می‌توانند براساس آئین‌نامه در نمایشگاه حضور داشته‌باشند.
وی افزود: یکی از نقاط این طرح، هزینه ارسال رایگان برای خریداران است و هزینه پست به‌صورت مساوی میان ناشران، معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شرکت ملی پست تقسیم شده‌است.
صفری بیان کرد: ارسال کتاب‌ها به دو شیوه است، به‌صورت پست جمهوری اسلامی و دیگر امکان ارسال کتاب توسط خود ناشران که می‌توانند با پیک مرسوله‌های خود را ارسال کنند. البته شماره متصدی پست برای خریداران ارسال می‌شود. درگاه پرداختی صرفا درگاه پرداختی سامانه است و به‌هیچ عنوان پول نقد گرفته نمی‌شود. سفارش و خرید به‌صورت 24ساعته است و تحویل کتاب در اماکن عمومی، امکان ندارد و تمامی مراحل خرید رصد و رهگیری می‌شود.
معاون اقتصاد و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران اشاره کرد: علی‌رغم اینکه گفته می‌شود، ناشران ما سنتی هستند، باید اذعان کرد که نمایشگاه مجازی کتاب تهران با حضور 1600 ناشر که ثبت‌نام 1392 ناشر قطعی شده‌است، برگزار می‌شود و ناشران کشور حوزه دیجیتال را رصد می‌کنند و وارد فضای مجازی شده‌اند.
وی افزود: همزمان با نمایشگاه مجازی کتاب تهران، نمایشگاه کتب خارجی نیز برگزار می‌شود و سال مبنا کتب خارجی 2017 است و فعالیت آن به‌شکل خاص که در آئین‌نامه آمده، دنبال می‌شود. شرکت‌کنندگان حوزه بین‌الملل نیز نزدیک به 87 شرکت‌کننده هستند که 72 نفر آن خارجی و 15 شرکت‌کننده ایرانی شامل آژانس‌های ادبی و ناشران داخلی می‌شوند.
وی در پایان سخنانش گفت: در بخش بین‌الملل سه محور نشر بین‌المللی داخلی، نشر بین‌المللی خارجی و بخش تبادلات جنبی نمایشگاهی پیش‌بینی شده‌است. همچنین رویدادهایی در حوزه بین‌الملل پیش‌بینی شده‌است که با کیفیت بالایی به‌صورت آنلاین و آفلاین انجام می‌شود.
تسویه‌حساب با ناشران پس از تحویل کتاب به خریدران انجام می‌شود
دهقانکار در پاسخ به پرسش زمان تسویه‌حساب با ناشران شرکت‌کننده در نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران گفت: پول خرید کتاب‌ها، در حساب موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران قرار می‌گیرد و پس از رسیدن کتاب به خریداران با ناشران تسویه حساب می‌شود.
وی همچنین درباره هزینه برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران بیان کرد: با توجه به هزینه‌های اجرایی و زیرساختی نمی‌توان رقم دقیقی را تا پایان نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران اعلام کرد؛ اما آنچه محرز است، هزینه‌های اجرایی و زیرساختی نمایشگاه مجازی کتاب تا 90 درصد نسبت به نمایشگاه فیزیکی کمتر خواهد بود.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران درباره میزان اهدا بن‌کارت‌ها بیان کرد: میزان مانور ما در تخصیص یارانه به میزان اعتباری است که دولت به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران می‌دهد؛ بنابراین نمی‌توان یارانه بیشتری به مشمولان اختصاص دهیم. حتی در تلاش بودیم تا دانش‌آموزان و مردم عادی را نیز مشمول دریافت یارانه کنیم اما با محدودیت بودجه مواجه هستیم و باید قشر پُرمصرف را در دریافت یارانه سهیم کنیم.
جامعیت ذات نمایشگاه کتاب در هیچ فروشگاه اینترنتی و پلت‌فرومی وجود ندارد
وی در پاسخ به چیستی ماهیت برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران با فروشگاه‌های اینترنتی عنوان کرد: این نکته نه‌تنها درباره نمایشگاه مجازی بلکه درباره نمایشگاه فیزیکی نیز صدق می‌کند. زمانی که نمایشگاه فیزیکی در مصلی امام‌خمینی(ره) برگزار می‌شد، چه فاصله‌ای با میدان انقلاب که راسته کتاب‌فروشان است، داشت؟ مردم می‌توانستند به میدان انقلاب مراجعه کرده و کتاب‌هایشان را بخرند، اما ذات نمایشگاه به‌نوعی تجمیع و گردهمایی است. فروشگاه‌های اینترنتی نیز در جامعیت به‌پای نمایشگاه کتاب نمی‌رسند. سایت‌های فروش طی قراردادی با ناشران، کتاب‌هایشان را نمایش می‌دهند، پس جامعیتی وجود ندارد و پلت‌فرم‌های موجود با برخی از ناشران قرارداد دارند و با برخی قرارداد ندارند. ماهیت نمایشگاه چه فیزیکی و چه مجازی، بحث جامعیت، تخفیف و ارسال کتاب است.
دهقانکار ادامه داد: ممکن است سایتی به‌تنهایی برخی از این امکانات را داشته‌باشد؛ اما هیچ سایتی چنین خدماتی که نمایشگاه مجازی کتاب به خریداران و یا حتی ناشران می‌دهد، را ندارد؛ همچنین پلت‌فرم‌هایی که کتاب ناشران را به فروش می‌رسانند، درصدی از هزینه فروش را دریافت می‌کنند که امری طبیعی و ذات حرفه‌ای صنعت نشر است؛ اما حضور در نمایشگاه، هزینه‌ای برای ناشر ندارد بلکه از جذابیت‌هایی برخوردار است که می‌تواند ناشران را به این امر جذب می‌کند.
نمایش کتاب‌ها قالب یکسان برای خریداران در نمایشگاه مجازی کتاب تهران است
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران درباره پیش‌بینی تمهیدات موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برای تضمین فروش به ناشران در نمایشگاه مجازی کتاب عنوان کرد: هیچ نمایشگاهی برای شرکت‌کننده خود تضمین فروش نمی‌دهد؛ اما با توجه به وظیفه ذاتی خود که کمک به صنعت نشر است، تلاش می‌کنیم تا به این هدف با برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران برسیم. از‌جمله محاسن نمایشگاه مجازی این است که هر ناشری که در 4سال اخیر، یک کتاب چاپ کرده باشد، امکان حضور دارد و این کم موهبتی نیست. در راستای عدالت توزیعی نیز ناشران خواه‌ناخواه به لحاظ سواد اینترنتی و فناوری اطلاعات متفاوت هستند و نمایشگاه مجازی کتاب این امکان را به ناشران می‌دهد که تمام کتاب‌ها با فرمت یکسان برای خریدار به نمایش دربیاید؛ یعنی کتاب‌های ناشران حرفه‌ای و یا ضعیف با مشخصاتی یکسان موجود در بانک اطلاعاتی خانه کتاب از‌جمله عنوان، شابک، قیمت، برای همه به نمایش در می‌آید؛ همچنین ناشران یکبار می‌توانند در زمان اعلام شده قیمت کتاب‌ها را تغییر دهند.
مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، بیان کرد: اهالی رسانه باید در بحث اطلاع‌رسانی نمایشگاه مجازی کتاب کمک کنند تا مردم را با نمایشگاه مجازی کتاب تهران آشنا کنند؛ البته موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و ناشران وظایفی دارند که باید به آن عمل کنند. منکر نقش و وظیفه خودمان نیستم اما نقش رسانه‌های نیز بسیار موثر است.
دهقانکار در پاسخ به سوال چیستی ویژگی منحصر به‌فرد نمایشگاه گفت: برای اکثر مردم، خرید و ارسال رایگان کتاب، جذابیت بیشتری از رنج سفر و مراجعه به نمایشگاه فیزیکی حتی در شرایط بدون‌کرونا دارد. سایت نمایشگاه مجازی تمام رنج‌ها را برطرف کرده، ممکن است که رنج ورود به فضای مجازی را تحمیل کند، اما رنج سفر، مراجعه و ... را از بین برده‌است و کتاب‌ها را با ارسال رایگان به خریدار تحویل می‌دهد.
معاون کتاب و فرهنگ موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران نیز درباره ویژگی نخستین نمایشگاه مجازی کتاب بیان کرد: بزرگ‌ترین ویژگی این نمایشگاه، بحث ارسال رایگان کتاب به خریداران است. حتی هزینه زیادی به ناشران برای ارسال کتاب‌ها تحمیل نمی‌شود و هزینه پست فاکتورهای کمتر از 50 تومان از ناشر گرفته نمی‌شود و این یک عامل ترغیب‌کننده برای حضور ناشران در نمایشگاه مجازی کتاب است. خریداران نیز علاوه بر دریافت رایگان کتاب، می‌تواند صفحات اولیه، مقدماتی آثار علاوه بر سایر اطلاعات کتابشناختی را مشاهده کنند که در دیگر سایت‌های کتاب تدارک دیده نشده‌است. ویژگی بعدی، الگو تقسیم‌بندی موضوعی کتاب است که در سایت خرید پیاده‌سازی شده و این الگو در هیچ سایت خرید کتاب دیگری مشاهده نمی‌شود و با تکیه بر اطلاعات دقیق خانه کتاب شکل گرفته‌است. موضوعات نیز براساس درخواست بازار، مسائل تخصصی و سلیقه مخاطب چیدمان شده که به فرآیند خرید کتاب مخاطبان کمک می‌کند.
مخاطبان با هر سطح سواد اطلاعاتی به کتاب‌ها در نمایشگاه مجازی دسترسی پیدا می‌کنند
نظربلند همچنین در پاسخ به سوال جست‌وجو پیشرفته کتاب‌ها در سایت نمایشگاه گفت: یکی از روش‌های بازیابی اطلاعات، تقسیم‌بندی موضوعی است که پیش‌بینی همچنین یک سایت جست‌وجو پیشرفته شامل بخش‌های مختلف جست‌وجو کتاب در نظر گرفته شده‌است. تلاش کرده‌ایم که از بالاترین ظرفیت‌ها و پیشرفته‌ترین ابزارها برای جست‌وجو پیشرفته کتاب‌ها استفاده کردیم؛ همچنین نکته قابل بیان این است که تلاش کرده‌ایم، مخاطبان با هر سطح سواد اطلاعاتی که دارند به منابع مورد نیاز دسترسی پیدا کنند. درباره کتاب‌های مشابه نیز باید گفت که پس از هر جست‌وجو لیستی از کتاب‌های آن موضوع زیر نتایج جست‌وجو فرد نمایش داده و در عمل به آن برای خرید به خریدار پیشنهاد می‌شود.
نظر شما