علی داودی گفت: با اینکه صفارزاده شاعر نوگرایی است، از هیچکدام از همعصرانش تاثیر نگرفته است. شعر او بسیار اندیشهمحور است.
علی داودی سخن خود را درباره اشعار آیینی این شاعر اینگونه آغاز کرد: «این روزها با گونهای از شعر به نام شعر آیینی آشنا هستیم. خمیرمایه این گونه اشعار موضوعات مذهبی و مربوط به اهلبیت است؛ اما خانم صفارزاده کمتر به این شکل از شعر آیینی پرداخته است. آنچه صفارزاده به آن میپردازد، انسان و انسانیت است. او انسان را به تعقل و تفکر دعوت میکند. شعر او از خلال این موضوعات به مذهب نیز میپردازد. این تفاوت را میشود در اشعار او دید. وقتی از خانم صفارزاده حرف میزنیم از جریانی صحبت میکنیم که چند پایگاه دارد. از میان آنها میتوان به شعر زنان، شعر آیینی و شعر نو اشاره کرد.»
از این پژوهشگر درباره تاثیر آشنایی صفارزاده با قرآن بر اشعارش پرسیدیم. او در پاسخ گفت: «دوران شاعری طاهره صفارزاده به چند بخش تقسیم میشود. بنده معتقدم بهترین اشعار او در زمانی سروده شده که هنوز آشنایی گسترده او با قرآن شروع نشده است. تاثیر برخی بنمایههای قرآنی و دینی در شعر صفارزاده بیشتر از همدورهایهایش است. این کار در دوره زندگانی او جسارتی بزرگ بوده است. او این اندیشه را در ذهن ما به وجود آورده که دین نجاتدهنده انسان است.»
علی داودی درباره سبک و زبان صفارزاده گفت: «با اینکه او شاعر نوگرایی است، از هیچکدام از همعصرانش تاثیر نگرفته است. شعر او بسیار اندیشهمحور است. او زبانی روایی داشت. بر موضوعی که میخواست مطرح کند، اشراف کامل داشت. یعنی بیهودهگویی و پراکندهگویی در شعر او نیست. او از مسائل زندگی انسان معاصر استفاده میکند و آن را به تاریخ پیوند میزند. مثلا از زندگی اداری انسان روزگار خود میگوید و با حوادث تاریخی دین اسلام تعبیری تازه از آن میآفریند. استفاده او از شخصیتهای تاریخی نیز به گونهای است که انگار آن شخصیتها مربوط به دنیای امروز هستند. زبان او نیز بسیار ساده است. استفاده از عناصر بومی، ایرانی، تاریخی و اسلامی در شعر او بسیار رایج است.»
داودی درباره بهترین دفترهای شعر صفارزاده توضیح داد: «دو مجموعه شعر از کتابهای او، یعنی طنین در دلتا و سفر پنجم بسیار خواندنی و قوی است. در این دو کتاب ما صفارزاده شاعر را میبینیم. شخصیت صفارزاده اندیشمند را میتوان در کتابهای دیگر، مخصوصا آنهایی که در اواخر عمر منتشر کرد، دنبال کرد. صفارزاده با همین دو مجموعه در ادبیات ما باقی میماند.»
این محقق ادبیات فارسی در آخر درباره جنبههای کمتر دیدهشده از شعر صفارزاده گفت: «با گذشت زمان جنبههای خاص و تاثیرگذار هرکسی معلوم میشود. من فکر میکنم اشعار عاطفی او کمتر دیده شده است. همه طاهره صفارزاده را به شعر آیینی و اجتماعی میشناسند. باید به شعرهای عاطفی و لطیفتر صفارزاده نیز توجه کرد و آنها را خواند.»
نظر شما