دنیای کودکان دنیایی از رنگها و کلمات بینظیری است که بوی مهربانی میدهد، اما این دنیا فقط برای کودکان نیست، برای همه آدمها است. در این بین گاهی بعضی از آدمها در این دنیا غرق میشوند و با کلمات بازی میکنند، حتی بهتر از کودکان با خیالات خود تصویرهایی میسازند که ذهن هر مخاطب و شنونده و بیننده را محسور میکند.
هستند کسانی که با قلم به این دنیا ورود میکنند و با کلمات با توجه به شناختی که از این دنیای اسرارآمیز دارند صحنهای را به تصویر میکشند که تا سالها به یاد میماند. کسانی که با رفتنشان کلمهها دلتنگشان میشوند. جانی روداری یکی از همین نویسندگانی است که سالها در حوزه کودک و نوجوان قلمزنی کرد و کتابهایی از خود به یادگار گذاشت که حتی بعد از گذشت حدود 40 سال از مرگ وی مخاطبان زیادی در سراسر دنیا دارد. کسی که به اعتقاد بسیاری از نویسندگان مهمترین نویسنده کودک ایتالیایی قرن بیستم به شمار میرود.
جیانی روداری که بیشتر او را با نام جانی روداری میشناسند شاعر، روزنامهنگار و یکی از بزرگترین نویسندگان کودک و نوجوان ایتالیا است و کتابهایش به زبانهای بسیاری ترجمه شده است. ماجراهای پیازچه، کیک آسمانی، بنفشهای در قطب، دختری که نمیخواست بزرگ شود، از جمله آثار اوست. جانی روداری توانست در ۱۹۷۰ جایزه ادبی "هانس کریستین آندرسن"، معروف به نوبل کوچک را از آن خود کند. روداری در ۱۵ آوریل ۱۹۸۰ درگذشت.
کیک آسمانی، بنفشهای در قطب و ماجراهای چیپولینو، ماجراهای پیازچه، جیب در تلویزیون و داستانهای کرات دیگر، کشور دروغگوها، جلسومینو در سرزمین دروغگوها، نقاش، ماجراهای پینوکیو آدمک چوبی، قصه و داستانهای جانی روداری، جوجه اردک زشت، جادوگر بیکار، داستانهای ماشین تحریر، داستانهای مارکو و میکرو، یاس در سرزمین دروغگوها، داستانکهای آلیس، قصهها و افسانهها، قصههایی برای یک لبخند، کاخ بستنی، همه چیز با یک تمساح شروع شد و... از آثار این نویسنده بزرگ است.
مانند همه بچههای دنیا، بچههای ایران زمین هم با ترجمه این کتابها به دنیای جانی روداری ورود کردهاند و با دنیا و فانتزی ذهنی این نویسنده آشنا شدهاند. نویسندهای که معتقد است "قصه را نباید به عنوان چیزی شگفتانگیز و صرفاً فانتزی تلقی کرد. بلکه باید آینه تصور و خیال باشد. تصور یکی از ابزار اصلی هوش و ذکاوت است، چون تصور تمرینی است برای نگاه کردن از زاویههای گوناگون به چیزها و رویدادها. بدینگونه قصه میتواند جایگاه تمام آن چیزهایی باشد که اتفاق افتادنش امکانپذیر است و در ضمن باید ذهن را در تمام جهات باز نگه دارد."
داستانکهای الیس، قصهها و افسانهها، قصههایی برای یک لبخند و همه چیز با یک تمساح شروع شد از جمله کتابهایی هستند که در انتشارات سروش ترجمه و منتشر شده است تا بچهها با خواندن آن وارد دنیا و تصورات شاد و فانتزی این نویسنده ایتالیایی شوند. انتشارات سروش به مناسبت صدمین سالگرد تولد این نویسنده ایتالیایی کتابهای منتشر شده در سروش را به علاقهمندان به ادبیات کودک و نوجوان معرفی و خواندن آنها را به مخاطبان خود پیشنهاد میکند.
«داستانکهای الیس»، یک پیشنهاد ویژه برای بچهها
این کتاب مجموعۀ هشت داستانک (داستان کوتاه کوتاه) است که شخصیت اصلی در همۀ آنها دخترکی است به نام آلیس. آلیس همیشه و همه جا کلهپا میشود و میافتد درون هر چیزی که به علت کنجکاوی به درون آن سرک میکشد و بعد اتفاقات خواندنی و جالبی برای او میافتد. مثلاً یک بار توی جعبۀ ساعت افتاد، یکبار توی صدف، یکبار توی حباب صابون ....
اگر میخواهید که با کنجکاویهای آلیس همراه شوید و با او به مکانهای عجیب و غریب سرک بکشید خواندن این کتاب توصیه میشود. کتابی که توسط منوچهر صادق خانجانی ترجمه شده است و در سال 1388 برای اولین بار در سروش منتشر شده است.
«همه چیز با یک تمساح شروع شد!»، حتی برای بزرگترها
همه چیز با یک تمساح شروع شد، تنها یک کتاب داستان نیست، بلکه یک کتاب با چهار داستان برای بچهها است. روداری در این چهار داستان تخیلی با زبانی کودکانه جامعه صنعتی و مدرن را مورد نقد قرار داده و شاید بتوان از همه چیز با یک تمساح شروع میشود به عنوان یک شاهکار از او یاد کرد.
او در داستان اول این کتاب که به همین نام نیز نامگذاری شده، جامعه سرمایهداری و مصرفگرای جوامع صنعتی را در قالب داستانی زیبا از یک تمساحی که از سیارۀ به نام زربا به یک روزنامهنگار پناه آورده به تصویر کشیده است.
اینکه چگونه شبها ستارهها به گونهای قرار میگیرند که نام شرکتهای بزرگ (که در داستان او از سیاره دیگر به زمین آمدهاند) را ترسیم میکنند و در داستان دوم این مجموعه با نام روباتی که میخواست بخوابد در واقع داستان یک روباتی که به شبانهروزی به خدمت به یک خانواده مشغول است را به تصویر کشیده که به مرور زمان دغدغهاش این میشود مانند یک انسان شبها بتواند بخوابد. این داستان که در سال 2222 اتفاق میافتد شاید آینده زمین باشد که روباتها سراسر کره خاکی را به تصرف خود در آوردهاند.
در داستان سوم کتاب به موضوع با نام شاهزاده یخ و در داستان چهارم به جهان در تخممرغ پرداخته شده که در داستان چهارم در داخل تخممرغ، یک روستایی با یک صحنه عجیب روبه رو میشود. شهری داخل تخم مرغ وجود دارد که کاملا پیشرفته است و آدمهای آن موجودات بسیاری ریزی هستند که از سیاره دیگر آمدهاند تا بتوانند روی زمین جایی برای زندگی بهتر پیدا کنند اما...
گرچه این کتاب با ترجمه صادق خانجانی برای کودکان و نوجوانان نگاشته شده اما قطعاً خواندن آن برای بزرگترها هم خالی از لطف نیست.
«قصههایی برای یک لبخند»
این اثر شامل 45 قصه است که در سه بخش قصههای لینوپیکو، داستانهای ازوپیکو و داستانهای بلند و وزین آمده است. داستانهای این اثر به بچّهها میآموزد که در برخورد با مشکلات چطور از اندیشۀ خودشان کمک بگیرند. قصههای این کتاب قدرت تخیل بچّهها را قوی و آنها را با تجربۀ زندگی افراد گوناگون آشنا میکند. روداری در این اثر خواهان صلح و آرامش است و از رفتارهای عجیب و غریب آدمها و باورهای غلط و افکار خرافاتی انتقاد میکند، و به رفتار محبتآمیز و احترام به حقوق همۀ مردم، دوری از آزار و رفتار مهرآمیز با حیوانات، طمع نداشتن به دسترنج دیگران، تکیه کردن به تلاش و کوشش خود، تحّمل رنج و سختیها در یادگیری علم وهنر، آبدیده شدن آدمی در سختیها و دوری از هر نوع بدی و حیلهگری توجه میدهد.
این کتاب با ترجمه مرضیه شجاعی دیندارلو برای اولین بار در سال 1392 منتشر شده است.
«قصهها و افسانهها»
کتاب حاضر مجموعهای از داستانهای کوتاه ایتالیایی برای نوجوانان است. پنج داستان این اثر با عناوین سه برادر به هم بسته، به من اعتماد کنید، تلۀ زمان، آفتاب و صابون معطر و دخترکی با حلقۀ موهای طلا است. محتوای این داستانها خصائل اخلاقی برجستهای مانند تعاون، پرهیز از آزمندی، تعلق خاطر به طبیعت و دانش است. جانیّ روداری از نویسندگان مشهور در بسیاری کشورهاست. او برندۀ جایزۀ هانس کریستین اندرسن نیز شده است.
این کتاب نیز با ترجمه مرضیه شجاعی دیندارلو برای اولین بار در سال 1392 منتشر شده است.
نظر شما