ناشرها تغییر شغل میدهند و سراغ کالایی میروند که چرخه درستی دارد مثل مواد غذایی.
مرضیه نفری مدیر کتابخانه آیتالله خامنهای و نویسنده رمان «شبهای بیستاره» در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، در خصوص وضعیت چاپ و نشر کتاب کودک در ایران، گفت: وضعیت کتاب کودک در کل رضایت بخش نیست و نمی توان نشر ایران را به عنوان یک صنعت معرفی کرد. اما اگر ردههای سنیرا با هم مقایسه کنیم، جدا از کیفیت کار ، حوزه کودک پر رونقتر است.
وی افزود: خیلیها فکر میکنند کار در حوزه کودک راحتتر است و کسی که در حوزه کودک و خردسال مینویسد نیاز به تخصص بالایی ندارد. در صورتی که کار در زمینه کودک و به ویژه خردسال بسیار تخصصی و حساس میباشد. به دلیل همین نگاه نویسندههایی وارد حوزه کودک شدهاند که تخصص لازمرا ندارند و آسیبهای جدی به مخاطبهای کوچک و بیدفاع خود میزنند.
نفری با اشاره به نقش رسانههای جمعی در پیدایش وضع موجود، اظهارکرد: بزرگترین بیلطفی که به صنعت کتاب کودک میشود، معرفی نکردن و نشناساندن ناشران، نویسندگان و شاعران و تصویرگان کتاب کودک است.
وی ادامه داد: متولیان امر در خواب هستند و مردمی که خوراک فکری درست دریافت نمیکنند، نیازهای اطلاعاتی خودرا در فضاهای نامناسب جستجو میکنند. کتابهای ترجمه پرتیراژ میشود و فرهنگی که هیچ نزدیکی با فرهنگ و زندگی ما ایرانیها ندارد، ترویج میشود.
وی همچنین تاکید کرد: اگر والدین کتابهای حوزه کودکرا خوب بشناسند خیلی از مشکلات خودرا با خود از طریق مطالعه حل مینمایند و همین کار باعث نزدیکی خانوادهها با کتاب هم میشود.
مدیر کتابخانه آیت الله خامنهای در پاسخ به این پرسش که «چگونه در روزگار جذابیتهای تصویری مثل انیمیشنها و همچنین بازیهای کامپیوتری و سیطره شبکه های اجتماعی، کودکان و نوجوانانرا به کتاب و کتابخونی علاقهمند کنیم»، بیان کرد: علیرغم همه جذابیتهایی که گفتید، رابطه عاطفی با والدین و مربیان میتواند نجاتبخش باشد.
وی اضافه کرد: اگر مادر یا پدر یا حتی کتابدار بتواند درست و خوب کتاب بخواند، به خاطر رابطه عاطفی که با کودک دارد، کوک با کتاب، قصه و شعر ارتباط برقرار میکند و به مطالعه علاقه نشان میدهد. انتخاب کتاب درست، محتوا و تصویر مناسب و کسی که کتابرا برای کودک میخواند همه در کنار هم میتوانند کودکی کتاب خوان تربیت کنند.
نفری در پاسخ به این پرسش که «آیا توانستهایم مانند آنچه در غرب و کشورهای توسعه یافته وجود دارد، به سنت کتابنویسی و چاپ و نشر کتاب کودک برسیم»، گفت: فرهنگ مکتوب در ایران زمین با فاصله زمانی زیادی از غرب آغاز شد و مطالعه و به خصوص مطالعه کودک و ضرورت آشنایی کودک با کتاب، جدی پنداشته نمیشد. در بسیاری از مناطق هنوز فرهنگ شفاهی غالب است. به همین خاطر ما در زمینه های کتاب و مطالعه از غرب عقب تر هستیم ولی آنچه که مهم است حرکت رو به جلو می باشد و همکه باید کمک کنیم تا فرهنگ مطالعه را رشد دهیم.
این نویسنده داستان تصریح کرد: ما در زمینه کتاب کودک نیاز به جریان سازی داریم و این امر مستلزم سیستمی پویا است. یک کتاب و یک ناشر به تنهایی نمیتواند جریان سازی کند. آنچه که مهم است همراهی نویسندگان، ناشران، صنعت سینما، هنرمندان و صداوسیما ، صنعت اسباب بازیسازی و انیمیشن و بازیهای کامپیوتری و همه و همه با هم است.
وی افزود: این جریان سازی هنوز اتفاق نیفتاده است. چرا که این چرخه معیوب است. شخصیت خوب خلق میشود، کتاب منتشر میشود اما تبلیغ نمیشود و به خواننده معرفی نمیشود. کودک تصویر شخصیت داستانی کتابرا روی لوازم التحریر و لباس و انیمیشن نمیبیند و به مرور شخصیتهای داستانی فراموش میشوند؛ هر چند فوق العاده خلق شده باشند. در بعضی موارد کتابی در رسانه تبلیغ شد، همین تبلیغ باعث پرفروش شدن آن کتاب و شناخته شدن آن نویسنده شد و ناشر توانست قدمی رو به جلو بردارد و سراغ چاپ مجدد برود.
نفری در خصوص علت عدم تمایل سرمایهگذاری در بازار کتاب کودک، عنوان کرد: ناشران جرات سرمایهگذاری ندارند چرا که سرمایه شان در خطر نابودی است. جسارتشان را از دست میدهند چون کتاب در سبد خرید مردم جا ندارد. کسی برای شناساندن کالای مرغوب ناشر تلاش نمیکند و او خودرا تنها میبیند.
وی ادامه داد: ناشرها تغییر شغل میدهند و سراغ کالایی میروند که چرخه درستی دارد مثل مواد غذایی. مواد غذایی در رسانه تبلیغ میشود، جشنوارههای متعدد برایش گذاشته میشود، فروشگاههای بزرگ و کوچک و فضای مجازی در خدمت برند مورد نظر هستند تا آن کالا به راحتی به دست مشتری برسد. هر گاه این اتفاق برای کتاب هم بیفتد ناشران قدم به جلو خواهند گذاشت و صنعت نشر رونق خواهد گرفت.
نظر شما