در واقع بحران، واقعه‌ای فاجعه‌آمیز و ناگهانی است که وضعیت عادی را تحت تأثیر قرار داده، باعث از دست رفتن میزان زیادی از منابع اعم از افراد، امکانات و ... می‌شود. تقریبا تمام مردم بحران‌زده دچار استرس، اضطراب و هراس می‌شوند. یکی از موضوعات مهم در زمان بحران، مدیریت آن و آموزش‌های صحیحی است که این روزها می‌تواند از سوی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی انجام شود. با شیوع بیماری کرونا و افزایش اخبار آن در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی این پرسش پیش رویمان قرار گرفته است چگونه می‌توان اضطراب‌های ناشی از آن را کنترل کرد؟
گاهی اضطراب جنبه مثبت دارد
اسماعیل سلطانی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز و از مترجمان کتاب «درمان‌شناختی رفتاری اختلال اضطراب اجتماعی» در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بیان کرد: گاهی اضطراب وجه مثبت دارد. برای مثال در شرایط فعلی که کرونا وجود دارد اضطراب و ترس کمک می‌کند تا افراد مراقب سلامتی خود باشند، اما اگر میزان اضطراب تناسبی با شرایط واقعی نداشته باشد، تداوم داشته باشد و مخل فعالیت‌های روزمره شود، اضطراب می‌تواند بیمارگونه محسوب شود که البته باید توسط متخصصان بررسی شود.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان از افراد در این شرایط حمایت فردی و اجتماعی کرد؟ گفت: افراد هنگامی که اضطراب را تجربه می‌کنند احتمال خطر را بیش‌برآورد و پیامد رویداد را فاجعه‌سازی می‌کنند. اگر افراد جامعه اطلاعات دقیق و علمی داشته باشند میزان اضطراب آنها می‌تواند کاهش یابد. حمایت اجتماعی و گفت‌وگو به‌ویژه با افراد خانواده و دوستان نیز می‌تواند اضطراب افراد را کاهش دهد. گفت‌وگو بسته به شرایط می‌تواند حضوری یا غیر حضوری باشد. به گفته این استاد دانشگاه انجام فعالیت‌های آرام‌بخش و لذت‌بخش نیز می‌تواند در زمان بحران یاری‌رسان باشد.
رسانه‌ها از کوچک‌سازی و یا فاجعه‌انگاری کرونا پرهیز کنند
او درباره اینکه نقش رسانه‌ها به ویژه شبکه‌های اجتماعی در این مواقع چیست؟ گفت: رسانه‌ها از هر شکلی که باشند باید اطلاعات دقیق، علمی و مستند به مخاطبان خود ارائه دهند. طبیعتا باید از کوچک‌سازی و یا فاجعه‌انگاری کرونا پرهیز کنند. اگر رسانه‌ها به شکل صحیح به افراد آموزش دهند اضطراب کاهش می‌یابد و برعکس.
سلطانی در پاسخ به این پرسش که در زمینه فرهنگ‌سازی در مقابله با بحران اجتماعی باید چه کنیم؟ تصریح کرد: اگر از دوران کودکی به افراد مهارت‌های مقابله یا اضطراب را به عنوان یک مهارت زندگی آموزش داده باشیم، می‌توانیم تاب‌آوری افراد را در مواجهه با رویدادهای ناگهانی افزایش دهیم. آموزش‌ها باید بلندمدت و بر اساس پروتکل‌های جامع باشد. صرفا آموزش‌های تک بعدی، مقطعی و جزیره‌ای اثرات پایداری ندارند.
این استاد دانشگاه درباره اینکه کتاب به عنوان یک رسانه تا چه اندازه در مدیریت استرس و اضطراب موثر است؟ افزود: چه بسا در برخی موارد کتاب‌ها می‌توانند نقش داشته باشند. در این باره کتاب‌های خودیار مدیریت استرس و اضطراب که برای عامه مردم نگارش شده است می‌تواند یاری‌رسان باشد.
نظر شما